مراقبت از دندان کودکان
مراقبت از دندان کودکان چگونه است؟
ژوئن 21, 2022
انتخاب خمیردندان مناسب
انتخاب خمیردندان مناسب و بهترین گزینه
جولای 11, 2022
مراقبت از دندان کودکان
مراقبت از دندان کودکان چگونه است؟
ژوئن 21, 2022
انتخاب خمیردندان مناسب
انتخاب خمیردندان مناسب و بهترین گزینه
جولای 11, 2022
نمایش همه

دندان عقل: هر آنچه که باید بدانید!

دندان عقل

دندان عقل یا دندان آسیاب سوم معمولاً در اواخر سنین نوجوانی، دهه بیست سالگی یا بیشتر به لثه ها فشار وارد کرده و خارج می شود. در واقع دندان های عقل آخرین دندان هایی هستند که از لثه بیرون می آیند. اکثر افراد 4 دندان عقل دارند. اما ممکن است برخی از افراد هرگز دندان عقلی نداشته باشند.

در انتهای فک بیشتر افراد، فضای کافی برای خروج آسان دندان عقل از لثه ها وجود ندارد. در این حالت دندان عقل به اصطلاح “نهفته” است. برخی از دندان های عقل نهفته بدون ایجاد هیچ گونه دردسری در جای خود باقی می مانند. این در حالیست که برخی دیگر از آن ها می توانند مشکلات جدی به همراه داشته باشند.  

اغلب یک یا چند دندان عقل مشکلاتی را ایجاد کرده و باید کشیده شوند. معمولاً دندانپزشکان توصیه می کنند دندان های عقل در صورت ایجاد مشکل کشیده شوند. جراحی و کشیدن دندان عقل یک روش درمانی بسیار رایج است. معمولاً دندان های عقلی که دردسر ساز هستند باید قبل از جدی تر شدن مشکل کشیده شوند.  

اگر کشیدن دندان عقل بیمار بسیار سخت یا پیچیده باشد، معمولاً دندانپزشک بیمار را به جراح متخصص فک و صورت ارجاع می دهد. این کار با توجه به شکل و موقعیت دندان عقل و شکل فک بیمار صورت می گیرد.

کشیدن دندان عقل

دندانپزشک پس از معاینه فک و دهان و مشاهده عکس رادیوگرافی دندان های بیمار، درباره کشیدن دندان های عقل او تصمیم گیری می کند. همچنین ممکن است دندانپزشک کشیدن چند دندان عقل یا انجام گزینه های دیگر را توصیه کند. علاوه بر این در صورت وجود عفونت در اطراف دندان ها ممکن است جراحی دندان عقل تا درمان کامل عفونت به تعویق انداخته شود.

در برخی از موارد مشکلات ایجاد شده توسط دندان عقل ممکن است با بیرون زدن دندان از لثه فروکش کند. بنابراین دندانپزشک برای بررسی این احتمال ممکن است جراحی را به تعویق بیندازد. برخی از دندان های عقل مشکلات جدی به همراه دارند، اما برخی از آن ها هرگز مشکلی ایجاد نمی کنند و نیاز به کشیدن آن ها نیست. می توان گفت تصمیم گیری برای کشیدن یا نگه داشتن دندان عقل با بیمار است.

 کشیدن زود هنگام دندان عقل

دندانپزشک ممکن است در هر یک از موارد زیر کشیدن یک یا چند دندان عقل را توصیه کند:

  • فضای کافی برای خروج دندان عقل از لثه در انتهای فک بیمار وجود ندارد.
  • بیمار نیاز به ارتودنسی دارد و دندان های دیگر تحت فشار دندان های عقل هستند.
  • دندان عقل مشکلاتی از جمله عفونت، درد و غیره را به همراه دارد. (بهتر است قبل از جدی تر مشکل کشیده شود).

بهتر است دندان های عقل دردساز در سنین جوانی کشیده شوند. زیرا در این سنین ریشه این دندان ها به طور کامل تشکیل نشده و استخوانی که اطراف این دندان ها را در بر گرفته نرم تر است. به همین دلیل کشیدن دندان عقل در جوانی راحت تر و خطر آسیب به اعصاب، استخوان ها و سایر دندان ها بسیار کمتر است.

مشکلات رایج دندان عقل نهفته

  • عفونت

زمانی که دندان عقل نهفته به لثه فشار وارد می کند، احتمال ایجاد عفونت در بالای دندان وجود دارد. عفونت و التهاب (که با قرمز شدن لثه و تورم آن همراه است) می تواند منجر به ایجاد درد، تورم و سفت شدن فک شود. همچنین دندان عقل عفونی می تواند منجر به ایجاد طعم و بوی نامطبوع در دهان شود. تورم لثه نیز می تواند دردناک باشد. به طور کلی بیمار در این حالت احساس ناخوشایندی خواهد داشت.

  • ایجاد ازدحام توسط دندان های عقل  

شلوغی و ازدحام دندان های عقل می تواند منجر به جابجایی و به هم ریختگی دندان های مجاور شود. در نتیجه دندان های مجاور از موقعیت صحیح و اصلی خود خارج خواهند شد.

  • درد

فشار دندان عقل می تواند منجر به ایجاد درد در دندان های مجاور شود. همچنین منشأ این درد می تواند وجود عفونت در اطراف دندان باشد. 

  • کیست

اگر دندان عقل کشیده نشود، ممکن است کیسه ای از مایع در اطراف دندان ایجاد شود که کیست نامیده می شود. این کیست می تواند دندان را جابجا کند، بافت استخوان را از بین ببرد یا به دندان های مجاور و لثه آسیب وارد کند. ایجاد کیست در اطراف دندان های نهفته نسبتاً رایج است.

  • زخم

دندان عقل بالایی ممکن است به صورت یک طرفه به لثه فشار وارد کرده و از آن خارج شود. بنابراین در قسمتی که دندان به گونه ساییده می شود زخم ایجاد می گردد.

  • تجمع مواد غذایی
این مطلب را از دست ندهید!
دلایل شفاف و شیشه ای بودن دندان و نحوه درمان

معمولاً در میان دندان عقل و دندان آسیاب کناری، مواد غذایی گیر می کند. این اتفاق منجر به ایجاد پوسیدگی در هر دو دندان می شود.

  • پوسیدگی تحلیل رونده

دندان عقل نهفته می تواند به دندان آسیاب کناری فشار وارد کند. این حالت می تواند منجر به ایجاد یک حفره دندان شود که در آن دندان عقل به دندان آسیاب مجاور خود آسیب وارد می کند. این اتفاق معمولاً آسیب جدی در هر دو دندان را به همراه دارد. دندان های آسیاب ممکن است عفونی شوند یا در آن ها کیست ایجاد گردد. در این حالت نیاز است هر دو دندان کشیده شود. این نوع پوسیدگی ها اغلب غیر معمول هستند.

درمان عفونت

معمولاً دندانپزشک به آرامی ناحیه عفونی اطراف دندان را پاکسازی می کند. معمولاً به بیمار توصیه می شود که دهان خود را با محلول گرم آب نمک شست و شو دهد. برای تهیه این محلول نیاز است یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید. بهتر است آب تا حد امکان گرم باشد. اما از داغ و سوزان نبودن آن قبل از استفاده مطمئن شوید.

همچنین دندانپزشک برای درمان عفونت، دهانشویه ضد عفونی کننده، مسکن و آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد.  اگر دندان عقل پایینی دچار عفونت شده باشد، با فشاری که دندان عقل بالایی در هنگام جویدن به روی آن وارد می کند بدتر خواهد شد. در این حالت معمولاً کشیدن دندان عقل بالایی می تواند مشکل را حل کند.

تاریخچه دندانپزشکی و پزشکی

بهتر است تاریخچه کامل و سابقه انجام درمان های دندانپزشکی و پزشکی قبلی خود را هنگام مراجعه به دندانپزشک اعلام کنید. این کار به انتخاب بهترین روش درمانی توسط دندانپزشک کمک می کند. زیرا برخی از مشکلات و بیماری ها ممکن است با جراحی، بیهوشی و مراقبت های بعد از جراحی دندان عقل تداخل داشته باشند. همچنین ممکن است نیاز به انجام آزمایش خون و دیگر تست های سلامتی باشد.  

  • دارو های مصرفی

بیمار به هنگام مراجعه باید لیستی از داروهای مصرفی قبلی و روتین خود را در اختیار دندانپزشک قرار دهد. این لیست شامل تمام داروهای مصرفی از جمله هر گونه قرص، داروهای بدون نسخه از قبیل آسپیرین و داروهای ضد سرفه و غیره می شود. همچنین در صورتی که به هر گونه دارو و آنتی بیوتیک حساسیت و آلرژی دارید باید به دندانپزشک خود اطلاع دهید.

  • بارداری

وضعیت بارداری در خانم ها نیز باید به دندانپزشک اطلاع داده شود. بارداری می تواند بر روند درمان از جمله موارد زیر تأثیر بگذارد:

  • بیهوشی
  • کنترل درد
  • آنتی بیوتیک ها و داروهای تجویزی
  • تصمیم برای به تعویق انداختن جراحی

لازم به ذکر است که عکسبرداری اشعه ایکس از دندان ها در دوران بارداری بلامانع است زیرا پرتوهای اشعه ایکس به سمت رحم نشانه نمی رود.

  • خونریزی و اختلالات خونی

هر گونه اختلال و بیماری خونی از قبیل موارد زیر باید به دندانپزشک اطلاع داده شود:

  • اگر سابقه خونریزی شدید در جراحی یا جراحت را داشته اید،
  • ابتلا به هر گونه اختلال و بیماری خونی از قبیل هموفیلی،
  • مصرف داروهای رقیق کننده خون از قبیل آسپیرین، وارفارین، کلوپیدوگرل و غیره.
  • مصرف سیگار

بهتر است دو هفته قبل از انجام جراحی از مصرف سیگار خودداری کنید. استعمال دخانیات می تواند بر روند درمان و بهبودی تأثیر گذاشته و خطر عفونت را افزایش دهد.

عکسبرداری اشعه ایکس

دندانپزشک برای معاینه دقیق دندان های بیمار و انتخاب بهترین راه برای کشیدن دندان عقل از عکسبرداری اشعه ایکس کمک می گیرد.

محل انجام جراحی دندان عقل

تصمیم گیری برای انجام جراحی دندان عقل در اتاق عمل، بیمارستان یا کلینیک بر عهده دندانپزشک است.

بیهوشی

پس از مشورت با دندانپزشک درباره نوع بیهوشی جهت کشیدن دندان عقل بیمار تصمیم گیری می شود. این جراحی ممکن است تحت بیهوشی عمومی یا موضعی انجام گردد.

  • بیهوشی یا بی حسی موضعی

در این حالت قسمت مورد نظر با تزریق بی حسی موضعی بی حس می شود. نتیجه این تزریق بی حس شدن لثه ها و قسمت هایی از صورت است. این کار در مواردی که جراحی نسبتاً ساده باشد انجام می گیرد. ممکن است دندانپزشک برای آرام بودن بیمار طی عمل جراحی یک قرص آرامبخش تجویز کند.  

  • بیهوشی عمومی

اما در برخی از موارد نیاز به بیهوشی عمومی است. در این حالت بیمار پس از تزریق به خواب می رود و جراحی انجام می گردد. بیهوشی عمومی توسط متخصص بیهوشی انجام می گردد. معمولاً در موارد زیر نیاز به بیهوشی عمومی است:

  • کشیدن دندان عقل بسیار پیچیده و سخت است،
  • بیمار نمی خواهد در حین جراحی هوشیار باشد،
  • مشکلات دیگری در ناحیه دندان عقل، فک و لثه ها وجود دارد،
  • نیاز به کشیدن چند دندان به طور همزمان است.

توجه : برای انجام جراحی تحت بیهوشی عمومی نیاز است بیمار حداقل 6 ساعت ناشتا باشد. بنابراین از خوردن و آشامیدن هر گونه ماده غذایی به مدت حداقل 6 ساعت قبل از عمل خودداری کنید. دندانپزشک یا متخصص بیهوشی دستورالعمل های لازم را به بیمار خواهد داد. امروزه بیهوشی با کمترین خطر همراه است. اما در صورتی که به هر گونه ماده بیهوشی حساسیت دارید باید دندانپزشک خود را مطلع کنید.

این مطلب را از دست ندهید!
سرطان دهان: علائم، انواع، پیشگیری و درمان

جراحی دندان عقل

دندانپزشک برای باز کردن لثه و خارج کردن دندان عقل بیمار، برشی روی لثه ایجاد می کند. در برخی از موارد برای دسترسی به دندان عقل نیاز به برداشتن بخشی از استخوان فک است. ممکن است در برخی از موارد نیاز به تقسیم کردن دندان عقل به چند قطعه کوچک تر باشد تا کشیدن دندان راحت تر و ایمن تر انجام گردد. ممکن است برای بستن برش ایجاد شده روی لثه بیمار نیاز به بخیه باشد. بخیه های جذبی بعد از چند روز حل می شوند اما بخیه های غیر جذبی باید توسط دندانپزشک کشیده شوند.  

بعد از جراحی دندان عقل

بعد از جراحی دندان عقل

بعد از جراحی یک یا چند دندان عقل بهتر است بیمار قبل از رفتن به منزل کمی استراحت کند. روند بهبودی بیمار توسط دندانپزشک بررسی خواهد شد. توصیه می شود بعد از جراحی دندان عقل رانندگی نکنید. بنابراین بهتر است روز جراحی یکی از دوستان یا اعضای خانواده همراهتان باشد. در صورتی که دندانپزشک تشخیص دهد که وضعیت شما بعد از ریکاوری رضایت بخش است می توانید به منزل بروید. اگر این عمل جراحی در بیمارستان انجام شده باشد بعد از ریکاوری به بخش انتقال داده خواهید شد.  

مراقبت های بعد از عمل

 بعد از جراحی دندان عقل باید به توصیه های زیر عمل کنید:

  • استراحت کافی در منزل بعد از جراحی دندان عقل بسیار مهم است.  
  • از انجام رانندگی، ورزش سنگین و کار با ماشین آلات خودداری کنید.
  • از محل کار، مدرسه یا سایر وظایف خود چند روز مرخصی بگیرید.
  • از مصرف نوشیدنی های الکلی همزمان با مصرف آنتی بیوتیک ها و داروهای مسکن خودداری کنید.
  • در دو روز اول بعد از عمل غذاهای نرم مانند سوپ، پوره سبزیجات و گوشت و ژلاتین مصرف کنید.
  • نوشیدن آب فراوان را فراموش نکنید.
  • برای کاهش ورم و درد می توانید از کسیه یا کمپرس یخ استفاده کنید.

در مورد تغذیه بعد از کشیدن دندان عقل مطالعه مقاله بعد از کشیدن دندان چه بخوریم و چگونه؟ توصیه میشود.

کاهش درد بعد از جراحی

تجربه درد بعد از کشیدن دندان عقل در افراد مختلف متفاوت است. دندانپزشک برای تسکین درد بیمار مسکن تجویز خواهد کرد. درد معمولاً دو روز بعد از جراحی کاهش می یابد. اما ممکن است برخی از بیماران تا یک هفته نیز درد زیادی را تجربه کنند و نیاز به مصرف مسکن داشته باشند. در صورتی که درد شما با گذر زمان کاهش پیدا نکند باید فوراً به دندانپزشک اطلاع دهید. ممکن است برای مدیریت و کنترل درد نیاز به اقدامات دیگری باشد.

  • کنترل خونریزی بعد از جراحی

اعمال فشار آرام با گاز گرفتن یک تکه گاز استریل پنبه ای می تواند خونریزی محل جراحی را کنترل کند. این کار می تواند منجر به کاهش خونریزی و تشکیل لخته خون شود. این کار نباید به ناحیه مورد نظر آسیبی وارد کند زیرا ممکن است خونریزی دوباره آغاز شود. ممکن است تا یک روز بعد از جراحی نیز خونریزی کمی ادامه داشته باشد. خونریزی باید تا روز دوم به طور کامل متوقف شود. در غیر این صورت باید به دندانپزشک اطلاع داده شود.

  • تورم بعد از جراحی

معمولاً بعد از جراحی دندان عقل تورم کم یا شدید دیده می شود. این تورم به مدت 4 تا 5 روز طول کشیده و سپس از بین می رود. کمپرس یخ می تواند میزان تورم را کاهش دهد.

  • پیگیری پزشکی

برای تکمیل دوره درمان و بررسی وضعیت بهبودی بیمار نیاز به مراجعه بعدی به دندانپزشک است. همچنین ممکن است نیاز به کشیدن بخیه ها باشد.

عوارض احتمالی جراحی دندان عقل

همه جراحی ها با خطراتی همراه هستند. توضیح درباره عوارض جانبی نادر معمول نیست اما عوارض جدی هر فرآیند دندانپزشکی باید توسط دندانپزشک توضیح داده شود. به طور کلی داشتن اطلاعات کافی درباره فواید و عوارض جراحی دندان عقل مفید و بسیار مهم است.

اکثر بیماران عوارضی را تجربه نخواهند کرد. اما بهتر است نگرانی های احتمالی درباره عوارض جانبی این جراحی را با دندانپزشک خود در میان بگذارید. درد، تورم و محدودیت در باز کردن فک از عوارض جانبی معمول بعد از جراحی دندان عقل هستند. در ادامه عوارض احتمالی این جراحی برای اطلاع رسانی به شما آورده شده است. البته ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز وجود داشته باشد که ذکر نشده است.

  • بی حسی یا تغییر حس

دندان عقل نهفته می تواند نزدیک به اعصاب (عصب آلوئولار تحتانی یا عصب لینگوال) باشد. همچنین گاهی اوقات ممکن است این دندان به عصب اصلی نزدیک باشد. زمانی که دندان عقل کشیده می شود ممکن است اعصاب دندان دچار آسیب شود. این اتفاق بی حسی، سوزن سوزن شدن و از دست دادن حس در دندان، لثه، گونه، لب، چانه و فک بالا و پایین را به همراه دارد.

این مطلب را از دست ندهید!
حفره خشک (درای سوکت) چیست و چگونه درمان میشود؟

معمولاً اگر عصب دچار آسیب شود بهبود می یابد. بی حسی و گز گز شدن با بهبود یافتن عصب کاهش خواهد یافت. این روند بین 4 تا 8 هفته به طول خواهد انجامید. در برخی از افراد روند بهبودی اعصاب بین 6 تا 18 ماه طول خواهد کشید. در موارد نادر، ممکن است عصب به طور کامل بهبود نیابد و بی حسی یا تغییر در حس دائمی باشد.

  • احساس درد به دنبال آسیب به اعصاب

در موارد نادر، عصب آسیب دیده ممکن است کاملاً بهبود پیدا نکند. در نتیجه درد می تواند ادامه یابد یا بدون آنکه کاهش یابد دوباره عود کند. این اتفاق حتی در صورت موفقیت آمیز بودن عمل جراحی و رعایت کلیه مراقبت های لازم جهت جلوگیری از ایجاد آسیب به اعصاب اصلی، نیز ممکن است رخ دهد. دلیل اینکه چرا برخی از اعصاب اینگونه واکنش می دهند مشخص نیست. درمان درد در این موارد گاهی بسیار سخت است.

  • DRY SOCKET

پس از کشیدن دندان عقل یک لخته خون در اطراف استخوان شکل خواهد گرفت. این لخته خون برای بهبودی صحیح و تسکین درد بیمار بسیار مهم است. اگر این لخته خون شسته شده و از بین برود استخوان فک آشکار می شود. به این اتفاق ” DRY SOCKET” می گویند. به دنبال آن بیمار برای روزهای زیادی یک درد ضربان دار مداوم را تجربه خواهد کرد. در صورتی که چنین دردی را تجربه می کنید بهتر است با دندانپزشک خود تماس بگیرید. جهت جلوگیری از این اتفاق بهتر است به موارد زیر توجه شود:

  • برای شست و شوی دهان خود از یک لیوان آب نمک گرم استفاده کنید. به منظور حفظ لخته خون و جلوگیری از کاهش سرعت بهبودی، این کار باید به آرامی و بدون اعمال فشار انجام شود. این کار باید هر 4 ساعت یا بیشتر انجام گردد. انجام این کار به افزایش سرعت روند بهبودی، کاهش درد و ورم و کاهش خطر عفونت کمک بسیاری می کند.
  • به منظور جلوگیری از ایجاد اختلال در روند بهبودی از استعمال دخانیات بعد از عمل جراحی خودداری کنید.
  • تا یک روز بعد از عمل ناحیه اطراف جراحی را مسواک نزنید. بعد از روز اول می توانید به آرامی مسواک بزنید.
  • عفونت

عفونت در لثه یا استخوان معمولاً با مصرف آنتی بیوتیک ها درمان می شود. هر گونه حساسیت به آنتی بیوتیک باید به دندانپزشک اطلاع داده شود. همچنین لازم است دوره مصرف آنتی بیوتیک را کامل کنید.

  • مشکل در باز کردن دهان

احساس درد یا ناراحتی به هنگام باز کردن دهان بعد از کشیدن دندان عقل بسیار رایج است. این مشکل معمولاً طی چند روز با کاهش میزان تورم از بین می رود.

  • تب

دمای بدن ممکن است بعد از عمل جراحی افزایش یابد. اما دمای بدن باید طی 12 تا 24 ساعت بعد از عمل به حالت عادی باز گردد. تداوم تب می تواند نشانی از وجود عفونت یا مشکلات دیگر در بدن بیمار باشد. بنابراین در صورت تداوم تب باید با دندانپزشک خود تماس بگیرید.

  • خونریزی بیش از حد (HAEMORRHAGE)

این مشکل اگر چه نادر است اما ممکن است رخ دهد. خونریزی زیاد می تواند نتیجه فعالیت سنگین یا استفراغ باشد. این خونریزی را می توان با قرار دادن یک گاز استریل روی زخم و اعمال فشاری آرام روی آن با گاز گرفتن گاز استریل به مدت 15 دقیقه متوقف کرد. در صورتی که با انجام این کار خونریزی متوقف نشود باید به دندانپزشک خود اطلاع دهید.

  • زخم شدن لب ها

ممکن است در حین کشیدن دندان عقل در اثر فشار یا کشش لب ها توسط ابزار جراحی، کبودی یا زخم های کوچکی روی لب ها ایجاد شود. هر چند این مورد رایج نیست اما به راحتی و بدون هیچ مشکلی بهبود می یابد.

  • آسیب به دندان های جانبی

آسیب به دندان های مجاور از جمله لق شدن یا کنده شدن پر کردگی دندان های جانبی در حین کشیدن دندان عقل نادر بوده اما ممکن است رخ دهد.

  • استفراغ

برخی از بیماران ممکن است در زمان ریکاوری بعد از بیهوشی عمومی استفراغ را تجربه کنند. استفراغ از اثرات معمول بیهوشی است.

  • مشکل در سینوس ها

ریشه دندان های عقل بالایی به سینوس ها بسیار نزدیک است. در برخی از موارد زمانی که دندان کشیده می شود سینوس باز می شود. باز شدن سینوس در صورتی که عفونتی وجود نداشته باشد به سرعت بهبود می یابد. اما در صورتی که عفونت وجود داشته باشد یا مشکلات دیگری رخ دهد نیاز به درمان های بیشتری است.

  • ضعیف شدن فک

کشیدن دندان عقل در برخی از موارد می تواند منجر به ضعیف شدن موقت استخوان فک شود. همچنین به ندرت می تواند منجر به شکستن یا ترک خوردن آن شود.

منبع:

wisdom teeth

این مطلب را برای دوستانتان ارسال کنید:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

3 + شش =

تماس تلفنی و دریافت نوبت