بوی بد دهان ناشی از معده و روده: علل و درمان
ژوئن 17, 2024
درمان سیاهی لثه در خانه
جولای 3, 2024
رنگ لثه هر فردی با فرد دیگر تفاوت دارد. رنگ لثه در برخی از افراد ممکن است صورتی یا قرمز تیره باشد. لثه ها به دلایل مختلف دچار تغییر رنگ شده و سیاه یا قهوه ای تیره می شوند. لثه های سیاه به دلیل تولید بیش از حد ماده ای به نام ملانین در بدن که وظیفه تغییر رنگ پوست را برعهده دارد، ایجاد می شوند. با این حال باید به دنبال مهمترین علت بروز این مشکل بود. بیماری زمینه ای می تواند یکی از مهمترین دلایل ایجاد سیاهی لثه باشد. این موضوع زمانی اهمیت پیدا می کند که قبلا دچار این مشکل نبوده اید. سیگار کشیدن و مصرف برخی از داروها نقش مهمی در تیرگی لثه های شما دارند.
علائم سیاه شدن لثه
لثه های سیاه به دلایل مختلف تغییر شکل می دهند. تغییر ظاهر لثه به رنگ تیره می تواند به دلیل تجمع زیاد رنگدانه ها در این ناحیه باشد. این تغییر رنگ می تواند کل ناحیه لثه در اطراف دندان شما را تحت پوشش قرار دهد. همچنین ممکن است لکه های سیاه رنگ در قسمت های مختلف لثه شما پخش باشند.
تنوع رنگ لثه سیاه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- قهوه ای روشن
- سرمه ای
- قرمز
- رنگ بنفش
مهمترین دلیل بروز این مشکل به خاطر تولید بیش از حد ملانین در لثه است. ممکن است از همان بدو تولد با این مشکل مواجه شوید. با این حال، آسیب های زمینه ای در رابطه با سلامتی می توانند باعث ایجاد لکه های سیاه رنگ بر روی لثه ها شوند. کل ناحیه لثه نیز ممکن است در اثر این مشکل به تدریج تیره شود.
مهمترین دلایل سیاهی لثه
سیاه شدن لثه به دلایل مختلف رخ می دهد. از جمله مهمترین این دلایل می توان به سبک غلط زندگی، سیگار کشیدن و حتی مصرف برخی از داروها اشاره نمود. برخی از بیماری ها از جمله سرطان چه از نوع خوش خیم و چه از نوع بدخیم می توانند باعث ایجاد لکه های سیاه بر روی لثه شوند.
ماکول ملانوتیک دهان
ماکول ملانوتیک، نوعی توده خوش خیم غیر سرطانی است که منجر به ایجاد لکه های سیاه رنگ بر روی لثه می شود. تولید بیش از حد ملانین، یکی از مهمترین دلایل بروز این عارضه می باشد. اگرچه این توده ها باعث تغییر رنگ لثه می شوند، اما وجود آنها هیچ گونه خطری برای سلامتی ندارد. این توده ها دارای اشکال هندسی متفاوتی می باشند که در نواحی مختلف دهان از جمله لثه ها پدیدار می شوند.
سرطان بدخیم دهانی
به این نوع سرطان، ملانوز بدخیم دهانی گفته می شود. ابتلا به این بیماری در افراد بسیار نادر است. مهمترین علائم این بیماری، وجود لکه های سیاه رنگ در نواحی مختلف دهان از جمله لثه ها می باشد. در صورت عدم درمان، این لکه ها ممکن است باعث خونریزی دهانی شوند. اگر به موقع جهت درمان سرطان دهان اقدام نشود، کل لثه ها را تحت تاثیر قرار خواهد داد. اگر لکه‌هایی را با علائمی که توضیح دادیم بر روی لثه‌های خود مشاهده کردید، در اسرع وقت به دندانپزشک معالج خود مراجعه کنید.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن، می تواند یکی از مهمترین دلایل تغییر رنگ لثه باشد. نام دیگر این وضعیت را می توان ملانوز سیگاری نامید. تخمین زده شده است که حدود 22 درصد از افرادی که سیگار می‌کشند به ملانوز سیگاری مبتلا می‌شوند. البته بروز این بیماری در خانم ها بسیار شایع تر از آقایان است. لثه های سیاه ناشی از ملانوز سیگاری به خودی خود مضر نیستند، اما خود سیگار می‌تواند خطر پوسیدگی دندان و ابتلا به بیماری های لثه را افزایش دهد.
سیگار کشیدن خطر ابتلا به ملانوز را افزایش می دهد. نیکوتین و بنزوپیرن موجود در سیگار به بافت لثه نفوذ می کنند و باعث تولید بیش از حد ملانین می شوند. با سیگار کشیدن بیش از حد، ممکن است به تدریج متوجه لکه های تیره بر روی لثه های خود شوید. این لکه ها با گذشت زمان تیره تر نیز می شوند.
مطلب مرتبط: رفع سیاهی لثه ناشی از سیگار چگونه امکان پذیر است؟
بیماری حاد لثه ای
ژنژیویت اولسراتیو نکروزان حاد (ترانچ دهان)، یکی از اشکال حاد بیماری لثه ای است. این بیماری باعث می شود که خط لثه اطراف دندان تان، سیاه یا خاکستری تیره به نظر برسد. در این وضعیت، بافت لثه در اثر عفونت از بین می رود. ژنژیویت اولسراتیو نکروزان به دلیل عفونت باکتریایی در بافت لثه ایجاد می شود. یکی از مهمترین دلایل ایجاد آن، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان می باشد.
علاوه بر تیره شدن خط لثه، این نوع بیماری دهانی علائم دیگری نیز دارد که عبارتند از:
- تب
- استفراغ
- خستگی
- درد شدید لثه
- خونریزی لثه
- ایجاد زخم در امتداد خط لثه
- هالیتوزیس (بوی بد دهان)
تاتو آمالگام
خالکوبی آمالگام در واقع نوعی لکه به رنگ سیاه، آبی یا خاکستری می باشد که در بالای دندانی که اخیرا پر شده است ایجاد می شود. لکه های سیاه موجود بر روی لثه ممکن است به مانند یک خوشه یا نقطه منفرد به عرض یک سانتی متر به نظر برسند. این تغییر رنگ پس از اینکه مواد پرکننده دندان (آمالگام) به طور تصادفی در خط لثه فرو می روند، ایجاد می شود. نفوذ این ذرات فلزی به داخل لثه به مرور زمان باعث تغییر رنگ آن می شود. خالکوبی آمالگام خطری برای سلامتی ایجاد نمی کند. البته بسیاری از افراد به خاطر شکل ظاهری لثه خود جهت درمان اقدام می کنند.
داروها
شاید جالب باشد بدانید که مصرف برخی از داروها می تواند منجر به تغییر رنگ لثه شود. برخی از داروها به دلیل مواد تشکیل دهنده ای که دارند باعث آسیب به بافت لثه می شوند. این مورد به ویژه در افرادی که مواد مخدر مصرف می کنند، دیده شده است. مینوسیکلین، کلروپرومازین، کتوکونازول، کلروکین و کینین از جمله مهمترین داروهایی هستند که باعث تیرگی رنگ لثه می شوند.
نارسایی غده فوق کلیه (آدیسون)
یکی از مهمترین دلایل ایجاد لکه های سیاه رنگ بر روی لثه ها، نارسایی غده فوق کلیه می باشد که به آن بیماری آدیسون نیز گفته می شود. این بیماری زمانی ایجاد می شود که غدد فوق کلیه قادر به تولید هورمون های ضروری برای بدن نیستند. اگر دچار این بیماری باشید، امکان دارد متوجه رنگ سیاهی لثه های خود شوید. با مصرف داروهای هورمونی می توان بیماری آدیسون را تا حد زیادی کنترل کرد. بیماری آدیسون معمولا توسط یک بیماری خود ایمنی ایجاد می شود. این بیماری باعث می شود سیستم ایمنی به اشتباه به غدد فوق کلیوی حمله کند. عفونت های سل، ویروس HIV و سرطان نیز می توانند خطر ابتلا به بیماری آدیسون را در فرد افزایش دهند. از جمله مهمترین علائم بیماری آدیسون می توان به کاهش وزن شدید، ضعف شدید عضلانی، دردهای شکمی و… اشاره نمود.
سندرم پوتز-جگرز
این سندرم را می توان نوعی بیماری ارثی دانست که منجر به ایجاد توده های غیرسرطانی در بدن می شود. رشد این توده ها در قسمت های مختلف دستگاه گوارش بیشتر از سایر نواحی بدن است. احتمال بروز این سندرم در کودکی بسیار بیشتر از بزرگسالی است. افرادی که به این سندرم مبتلا هستند، لکه های تیره رنگی را در نواحی مختلف بدن از جمله دهان، دست، پا، اطراف چشم ها و… مشاهده می کنند.
برای سیاهی لثه چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده هرگونه تغییر تدریجی ظاهر لثه و ایجاد لکه های سیاه رنگ بر روی آن باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید. دندانپزشک ممکن است شما را به پریودنتیست (دندانپزشک متخصص بیماری های لثه ای) ارجاع دهد.
سایر علائم مرتبط با بیماری های لثه ای عبارتند از:
- لثه های ملتهب و متورم
- خونریزی لثه
- تغییر رنگ لکه بر روی لثه
- لق شدن دندان ها
- دندان درد
- هالیتوزیس
اگر هرگونه علائمی که در جملات بالا به آنها اشاره نمودیم را دارید، حتما با یک دندانپزشک متخصص جهت درمان مشورت نمایید.
لثه سیاه چگونه تشخیص داده می شود؟
دندانپزشک یا پریودنتیست معمولا با انجام یک معاینه دهانی، علت اصلی سیاه شدن لثه های شما را تشخیص می دهد. با معاینه می توان متوجه نواحی آسیب دیده و تغییرات رنگ در لثه و اطراف دهان شد. همچنین پزشک در رابطه با سابقه دندانپزشکی، سابقه پزشکی، داروها، علائم فعلی و همچنین اینکه آیا سیگار می‌کشید یا خیر از شما اطلاعات کسب می کند.
اگر توده های سرطانی یا غیرسرطانی باعث سیاه شدن لثه شوند ممکن است پزشک در ابتدا از بافت لثه، نمونه برداری کند. در طول فرایند، ناحیه مورد نظر بی حس می شود و نمونه کوچکی از بافت لثه با جراحی توسط پریودنتیست برداشته می شود. با دریافت نمونه از بافت لثه و بررسی آن زیر میکروسکوپ می توان به طور دقیق، مشکل اصلی را شناسایی کرد.
روش های درمان لثه سیاه
جهت درمان لثه سیاه باید در ابتدا علت اصلی آن را پیدا کنید. لثه سیاه به دلایل مختلف از جمله سرطان، بیماری های حاد لثه ای و… ایجاد می شود. در این شرایط نیاز است که حتما جهت درمان اقدام نمود. اگر علت سیاهی لثه به دلیل تولید بیش از حد ملانین باشد، درمان خاصی لازم نیست. با این حال اگر از رنگ لثه خود راضی نیستید، می توانید جهت درمان های زیبایی اقدام نمایید.
در ادامه به رایج ترین روش های درمان لثه سیاه اشاره می کنیم:
- جراحی لثه
- فرز دندانپزشکی
- الکتروسرجری دندان
- رادیوسرجری دندان
- کرایوسرجری دندان
- لیزر
- پیوند لثه
اگر عفونت باعث سیاه شدن لثه ها شود، پزشک در این شرایط آنتی بیوتیک تجویز می کند. همچنین ممکن است برای برداشتن بافت مرده لثه به عمل جراحی نیاز داشته باشید. اگر عفونت به خط لثه شما آسیب رسانده باشد، ممکن است بعنوان آخرین اقدام جراحی بهترین گزینه پیشنهادی جهت از بین بردن سیاهی لثه می باشد.
مزایای لیزر لثه سیاه و تیره
لیزر، یکی از بهترین اقدامات درمانی جهت از بین بردن سیاهی لثه می باشد. این روش، کمترین آسیب را به بافت سالم اطراف لثه وارد می کند. با لیزر، نتایج قابل پیش بینی و پایداری جهت تغییر رنگ لثه حاصل می شود. از سوی دیگر، لیزر لثه یک روش کم تهاجمی است. این درمان با درد و خونریزی بسیار کمی همراه است و در مقایسه با جراحی های تهاجمی کمترین عوارض را دارد. ماهیت غیر تهاجمی لیزر لثه به این معنی است که نیازی به بخیه یا برش نیست. این امر می تواند منجر به بهبودی سریع بیمار بعد از انجام لیزر شود.
علاوه بر این، لایه برداری بافت لثه با لیزر برای بیمار بهترین روش درمانی می باشد. زیرا این روش تنها در یک جلسه انجام می شود. جهت انجام لیزر لثه به بی‌حسی موضعی نیاز است. این امکان به بیماران داده می شود تا در طول فرایند درمان بیدار بمانند و دردی را حس نکنند. با این روش دیگر نیازی به انجام مجدد راهکارهای درمانی به منظور رفع تیرگی لثه نمی باشد.
نتایج طبیعی حاصل از درمان از جمله مهمترین مزایای استفاده از لیزر لثه به شمار می رود. با تنظیم دقیق تنظیمات لیزر، می توان بهترین نتیجه را جهت دستیابی به هدف مورد نظر کسب نمود. از سوی دیگر نتایج حاصل از این روش درمانی، طولانی مدت می باشد. با این حال، رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک به منظور حفظ نتیجه مورد نظر اهمیت ویژه ای دارند.
مطلب مرتبط: درمان سیاهی لثه با لیزر(قهوه ای، بنفش، تیرگی)
پیشگیری
شما می توانید با رعایت بهداشت دهان و دندان خود و ترک کردن سیگار و رفع خانگی سیاهی لثه از لکه های سیاه رنگی که بر روی لثه ایجاد می شوند، جلوگیری نمایید. مسواک زدن غیر اصولی می‌تواند باعث تجمع باکتری‌ها و پلاک های دندانی شود. مسواک زدن غیر اصولی از جمله مهمترین دلایل پوسیدگی دندان و تغییر رنگ لثه ها می باشد. پلاک‌هایی که برداشته نمی‌شوند به جرم تبدیل خواهند شد. این امر می تواند خطر خونریزی لثه، عفونت و تغییر رنگ لثه را افزایش دهد.
با مراجعه به یک دندانپزشک مجرب می توان جهت از بین بردن رسوب و جرم های دندانی اقدام نمود. رعایت بهداشت دهان و دندان اهمیت بسیار ویژه ای دارد. از جمله مهمترین نکاتی که باید جهت جلوگیری از سیاه شدن لثه رعایت کنید، عبارتند از:
- مسواک زدن دو بار در طول روز
- نخ دندان کشیدن به طور منظم
- خودداری از سیگار کشیدن
- محدود کردن مصرف نوشیدنی های شیرین
- استفاده از خمیر دندان و دهانشویه حاوی فلوراید
بررسی کلی
اگر ملانین در پوست زیاد تولید می شود، سیاه بودن رنگ لثه ها می تواند امری طبیعی باشد. بروز لکه های سیاه به طور ناگهانی یا تغییر رنگ تدریجی لثه می تواند نشان دهنده بیماری های زمینه ای در بدن باشد. سیگار کشیدن، مصرف داروها و حتی سرطان می توانند منجر به سیاه شدن لثه شوند.
اگر نگران تغییر رنگ لثه یا دردهای مرتبط با دندان خود هستید، حتما به یک دندانپزشک مراجعه کنید. در برخی از شرایط نیازی به درمان سیاهی لثه نیست، اما به هر حال تعیین علت زمینه ای می تواند جهت رفع این مشکل موثر باشد.
سوالات متداول
منابع
