پروتز دندان
پروتز دندان یا دندان مصنوعی جایگزینی قابل جابجایی برای دندانهای از دست رفته و بافتهای مجاور آن است. دو نوع پروتز دندان وجود دارد، پروتزهای کامل و جزئی. پروتزهای کامل زمانی مورد استفاده قرار میگیرند که همه دندانها از دست رفته باشند، در حالی که از پروتزهای جزئی در هنگام باقی ماندن تعدادی از دندانهای طبیعی استفاده میشود.
پروتز دندان کامل میتواند “معمولی” یا “سریع و فوری” باشد. بعد از این که دندانها برداشته شدند و بافت لثه شروع به التیام کرد، یک پروتز معمولی حدود 8 تا ۱۲ هفته پس از حذف و برداشتن دندانها، آماده برای قرارگیری در دهان است.
برخلاف پروتزهای معمولی، پروتزهای فوری از قبل ساخته میشوند و میتوانند به محض حذف شدن دندانها در موقعیت مورد نظر قرار بگیرند. در نتیجه، کاندیدای نصب پروتز دندان، در دوره بهبودی پس از کشیدن دندان مجبور نیست بدون دندان باشد. اما استخوانها و لثهها در طول زمان، به خصوص در طول دوره بهبودی پس از حذف دندان، کوچک میشوند. بنابراین یک نقطه ضعف پروتزهای فوری در مقایسه با پروتزهای معمولی این است که آنها به تنظیمات بیشتری برای مطابقت در طول فرآیند درمان و بهبودی دارند نیاز دارند و به طور کلی تنها باید به عنوان یک راهحل موقت در نظر گرفته شود تا زمانی که پروتزهای معمولی ساخته شود.
یک پروتز دندان جدا شدنی و قابل جابجایی معمولاً از دندانهای جایگزین متصل به پایه پلاستیکی صورتی یا به رنگ لثه تشکیل شده است که گاهی با چارچوب فلزی متصل میشود که پروتز را در جای خود در دهان نگه میدارد. پروتزهای جزئی زمانی مورد استفاده قرار میگیرند که یک یا چند دندان طبیعی در فک بالایی یا پایینی باقی مانده باشد. یک پل دندانی ثابت با قرار دادن روکش بر روی دندانها در دو طرف فضا و با اتصال دندانهای مصنوعی به آنها جایگزین یک یا چند دندان میشود. سپس این پل در محل سمنت و چسبانده میشود. پروتز دندان جزئی نه تنها فضاهای خالی ایجاد شده توسط دندانهای از دست رفته را پر میکند بلکه مانع از تغییر موقعیت دندانهای دیگر میشود. یک پروتز دندان جزیی دقیق، جدا شدنی است و به جای اتصالاتی که به روکشها و تاجهای مجاور وصل میشود دارای پیوستهای داخلی است. بنابراین وسیلهای طبیعیتر است.
بله، میتوان از ایمپلنت های دندانی برای پشتیبانی از بریج های دندانی نصبی استفاده کرد و نیاز به پروتز دندان را برطرف کرد. هزینه معمولاً بیشتر است، اما ایمپلنتها و پلهای دندانی بیشتر به دندان های واقعی شباهت دارند.
ایمپلنت دندان در حال تبدیل شدن به جایگزین پروتز دندان است اما همه افراد کاندیدای مناسبی برای ایمپلنت نیستند. همچنین از ایمپلنت دندان میتوان برای حمایت از پروتز دندان استفاده کرد و ثبات بیشتری را ایجاد کرد. لازم است برای مشاوره در مورد ایمپلنت با دندانپزشک خود مشورت کنید.
اغلب ارائه دهندگان بیمه دندانپزشکی یک بخش یا همه هزینه دندانپزشکی را پوشش میدهند. با این حال با شرکت بیمه خود تماس بگیرید تا از جزئیات آنچه را که پوشش خواهند داد آگاه شوید.
فرآیند توسعه و ساخت دندان مصنوعی چند هفته و چندین جلسه درمانی به طول میانجامد. هنگامی که دندانپزشک و یا متخصص پروتز (دندانپزشک متخصص در ترمیم و جایگزینی دندانها) تشخیص میدهد که کدام نوع وسیله برای شما مناسب است، گامهای کلی موارد زیر هستند:
پروتزهای جدید ممکن است برای چند هفته کمی عجیب و یا سست باشد تا زمانی که عضلاتِ گونه ها و زبان یاد بگیرند که آنها را در جای خود نگه دارند و شما بتوانید براحتی آن را وارد دهان کرده و یا از دهان خارج کنید. همچنین تحریک جزئی، خارش و یا درد خفیف غیر معمول نیست و احتمالاً برای اولین بار هنگام شروع به استفاده از پروتز، جریان بزاق افزایش مییابد، اما با تنظیم شدن پروتز در دهان، از این مشکلات کاسته میشود.
پروتزهای دندان ساخته شده اند تا کاملاً به دندانهای طبیعی شما شباهت داشته باشند، بنابراین باید فقط یک تغییر قابلتوجه کوچک در ظاهر اتفاق بیفتد. در واقع، پروتز دندان حتی ممکن است لبخند شما را بهبود بخشد و ظاهر صورت شما را پر کند.
غذا خوردن با پروتزهای جدید کمی تمرین لازم دارد و ممکن است برای چند هفته نخست، برای برخی از افراد غذا خوردن ناراحت کننده باشد. برای عادت کردن به پروتز جدید، از غذاهای نرم برش داده شده به قطعات کوچک شروع کنید. به آرامی با استفاده از هر دو طرف دهان خود غذا را بجوید. همانطور که به پروتزهای جدید عادت میکنید، غذاهای دیگری را اضافه کنید تا زمانی که به رژیم غذایی طبیعی برگردید. در مورد خوردن غذاهای گرم یا سفت و استخوان های لبه تیز و صدف محتاط باشید. همچنین از خوردن غذاهایی که بسیار چسبناک یا سخت هستند اجتناب کنید. به علاوه هنگام استفاده از پروتز دندان باید از جویدن آدامس خودداری کنید. همچنین هنگام استفاده از پروتز از خلال دندان استفاده نکنید.
بعد از گرفتن و نصب پروتز دندان ممکن است در تلفظ و ادای برخی از کلمات دچار مشکل شوید. در صورت بروز چنین مشکلی، با گفتن کلمات دشوار با صدای بلند تمرین کنید. با ممارست و با گذشت زمان عادت میکنید که با دندان پروتز به درستی صحبت کنید.
اگر پروتز هنگام صحبت کردن صدای مختصری میدهد با دندانپزشک خود تماس بگیرید. گاهی اوقات وقتی میخندید، سرفه میکنید و یا لبخند میزنید، دندان مصنوعی میلغزد. مجدداً پروتز دندان را با گاز گرفتن آرام و بلعیدن مجدد، در جای خودش قرار دهید. اگر مشکل صحبت کردن همچنان ادامه دارد، با دندانپزشک یا متخصص پروتز خود مشورت کنید.
دندانپزشک یا متخصص پروتز به شما آموزش میدهد که چه مدت میتوانید پروتزهای دندان را پوشیده و چه موقع آنها را بردارید. در طی چند روز اول پس از دریافت پروتز، ممکن است از شما خواسته شود که همیشه از آن استفاده کنید، از جمله در زمان خواب. اگرچه این موضوع ممکن است به طور موقت ناراحتکننده باشد، اما سریعترین راه برای شناسایی مناطقی است که ممکن است به تنظیم نیاز داشته باشند. زمانی که تنظیمات انجام شد باید قبل از به خواب رفتن، پروتز دندان را بردارید. این کار به بافت لثه اجازه استراحت میدهد و باعث تحریک و پاکسازی طبیعی زبان و بزاق میشود. پروتز دندان را میتوان صبح زود به دهان گذاشت.
چسب پروتز ممکن است تحت شرایط زیر در نظر گرفته شود:
موقعیتهایی وجود دارد که چسب پروتز نباید مورد استفاده قرار گیرد این شرایط شامل موارد زیر است:
نکاتی وجود دارد که باید هنگام استفاده از چسبهای پروتز باید در نظر گرفته شود:
از حداقل مقدار لازم برای تأمین حداکثر سود استفاده کنید. کمتر از چیزی که فکر میکنید نیاز دارید از چسب استفاده کنید و سپس به تدریج میزان آن را تا زمانی که احساس راحتی میکنید، افزایش دهید.
چسبهای پروتز تا زمانی که برای بهبود عملکرد پروتز استفاده شوند، ایمن هستند. اگر پروتز دندان به خوبی تنظیم است و چسب فقط برای ایجاد ثبات اضافه استفاده میشود، هیچ عارضه منفی وجود ندارد. در صورتی که از چسب ها برای پر کردن حفره های ناشی از عدم تنظیم صحیح پروتز، بیش از حد مجاز استفاده شود، میتوانند برای بافت نرم و سخت زیرین مضر باشند. گاهی اوقات، این موارد میتواند منجر به التهاب بافتهای نرم شود. علاوه بر این، به دلیل حرکت آن بر روی بافت نرم و استخوان زیرین، یک پروتز دندان نامناسب میتواند باعث از بین رفتن استخوان شود.