سیگار کشیدن ممکن است موجب بروز مشکلات سلامتی متعددی از جمله سرطان ریه، بیماری‌های قلبی عروقی و سکته مغزی شود. هر چند کسانی که سیگار می‌کشند از پیامدهای مصرف تنباکو اطلاع دارند اما ممکن است اطلاع نداشته باشند که سیگار کشیدن بر سلامت دهان آن‌ها نیز تاثیر می‌گذارد. سیگار کشیدن باعث بروز بیماری‌ لثه، پوسیدگی دندان، تنفس بدبو، لثه‌های سیاه و سایر مشکلات دهان و دندان می‌شود. در این محتوا ما به دلایل و روش‌های رفع سیاهی لثه ناشی از سیگار، نگاهی دقیق‌تر می‌اندازیم.

چطور با سیگار کشیدن لثه سیاه می‌شود؟

 سیاهی لثه در اثر سیگار کشیدن، نوعی بیماری دهان و دندان است که موجب سیاهی لثه‌ها، لپ‌ها یا سق می‌شود. این سیاهی لثه معمولا نتیجه مصرف مداوم تنباکو می‌باشد.                                                                 

 تار و نیکوتین موجود در تنباکو، ممکن است روی سلول‌های اختصاص یافته از جمله سلول‌هایی تاثیر بگذارد که ملانین تولید می‌کنند. نیکوتین باعث تولید بیش از اندازه ملانین در بافت‌های دهان می‌شود. ملانین رنگدانه‌ای است که رنگ چشم، مو و پوست را تعیین می‌نماید. افزایش میزان رنگدانه در لثه‌ها منجر به ایجاد لکه‌های تیره یا خال‌های سیاه درون لثه‌ها، لپ‌ها و سق می‌شود.

 تجمع رنگدانه‌ها در بافت‌های غیر سرطانی بی خطر است. تجمع این رنگدانه‌ها باعث بروز درد نمی‌شود یا برای سلامتی خطری ندارد. با این حال، لثه‌هایی به رنگ قهوه ای تیره یا سیاه باعث می‌گردد لبخند شما شکیل نباشد. بنابراین احتمال دارد برای برگرداندن رنگ لثه خود به حالت عادی به درمان نیاز داشته باشید.

 سیاهی لثه‌ها در اثر سیگار کشیدن ممکن است نتیجه بیماری پریودنتال باشد که با نام بیماری لثه نیز شناخته می‌شود. عفونت باکتریایی لثه، به لثه‌ها و بافت‌های اطراف دندان آسیب می‌رساند. سیگار کشیدن عامل اصلی بیماری پریودنتال است به طوری که سیگار کشیدن گردش خون در لثه‌ها را مختل می‌کند، مقاومت دستگاه ایمنی را کاهش می‌دهد و روند درمان را به تاخیر می اندازد. التهاب و عفونت ناشی از بیماری پریودنتال منجر به ایجاد تغییراتی در رنگ طبیعی لثه‌ها شده که اغلب باعث می‌شود لثه‌ها تیره‌تر به نظر برسند.

 بیماری پریودنتال با تجمع پلاک روی دندان‌ها و لثه‌ها شروع می‌شود. اگر با رعایت بهداشت دهان و دندان پلاک از بین نرود به جرم تبدیل می‌شود که این جرم فقط با مراقبت‌های حرفه‌ای دندانپزشکی از بین خواهد رفت. تجمع باکتری لثه‌ها را تحریک می‌نماید، باعث التهاب و خونریزی ملایم لثه‌ها می‌شود و در نهایت باعث کشیدن دندان‌ها خواهد شد. در نتیجه لثه پس‌روی کرده و حفره‌های عفونی روی لثه تشکیل می‌شود که باکتری‌های بیشتری را در برمی‌گیرد. در مراحل پیشرفته‌تر، این عفونت‌ها ممکن است باعث آسیب به بافت‌های حیاتی و تغییر رنگ لثه شود.

علائم هشدار دهنده بیماری لثه

 یکی از علائم بیماری لثه، سیاه شدن لثه‌ها در اثر سیگار کشیدن است و پیگیری روند درمان برای بهبود لثه و شکل ظاهری آن ضروری می‌باشد. در این بخش از محتوا به تعدادی از علائم هشدار دهنده اشاره شده است.

• قرمزی، تورم یا لثه‌های حساس
• خونریزی لثه‌ها در هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
• تنفس بدبو
• پس‌روی لثه
• دندان‌های جابه‌جا شده یا لق
• از دست دادن دندان در اثر آسیب به استخوان فک

سایر عوامل موثر در سیاهی لثه

 علاوه بر سیگار کشیدن، عوامل دیگری نیز وجود دارد که باعث سیاهی لثه‌ها می‌شود. این دلایل که باید پیش از درمان در نظر گرفته شوند عبارتند از:

• عوامل ژنتیکی: برخی افراد به دلایل ژنتیکی، به طور طبیعی لثه‌های تیره‌تری دارند که این امر بر میزان ترشح ملانین از لثه‌های آن‌ها تاثیر می‌گذارد.
• آمالگام: آمالگام زمانی ایجاد می‌شود که تکه‌های کوچکی از ماده غیر همرنگ دندان، طی عمل‌های جراحی در بافت لثه جای داده ‌شوند. آمالگام ماده‌ای است که برای پر کردن دندان کاربرد دارد. این مسئله موجب به وجود آمدن لکه‌های سیاه روی لثه‌ها می‌شود.
• عوارض جانبی دارو: داروهای خاص از جمله مینوسیکلین که برای درمان جوش و سایر عفونت‌های باکتریایی مورد استفاده قرار می‌گیرد ممکن است تاثیرات نامطلوبی بگذارد و باعث تجمع رنگدانه‌های تیره در لثه‌ها شود.
• بعضی از بیماری‌های مزمن: برخی شرایط خاص ممکن است باعث ایجاد رنگدانه‌های تیره‌تر درون لثه‌ها شود مانند بیماری ژنژیویت اولسراتیو نکروزان. این بیماری‌ نوعی عفونت حاد لثه می‌باشد که مشخصه آن درد، خونریزی و وجود بافت مرده است که منجر به سیاه شدن لثه‌ها می‌گردد.
• بیماری آدیسون
• سرطان دهان (ملانوم بدخیم)
• سندرم پوتز- جگرز  نوعی اختلال ژنتیکی

 قبل از درمان سیاهی لثه، شما باید نزد یک دندانپزشک بروید و علت اصلی سیاهی لثه را متوجه شوید. برای مثال عوامل ژنتیکی، سیگار کشیدن، تاثیرات نامطلوب داروها یا بیماری‌های مزمن. سیاهی لثه‌ها احتمالا در اثر سیگار کشیدن، افزایش میزان ملانین، تاثیرات نامطلوب داروها و بیماری‌های مزمن ایجاد می‌شود.

رفع سیاهی لثه ناشی از سیگار چگونه است؟

 رنگ لثه‌های سالم از صورتی تا قهوه ای یا سیاه بسته به سن فرد و قومیت متفاوت است. هنگام سیگار کشیدن تار و نیکوتین موجود در تنباکو، لثه را به رنگ قهوه‌ای یا سیاه درمی‌آورد. این شرایط که به آن ملانوز سیگاری‌ها گفته می‌شود فرآیند خوش خیمی می‌باشد که باعث بروز درد نمی‌شود یا برای سلامتی خطری ندارد. در شرایط مذکور، لثه‌هایی که در اثر سیگار کشیدن سیاه می‌شوند به درمان نیاز ندارند مگر اینکه سیاهی لثه‌ها روی نحوه لبخند زدن یا عزت نفس شما تاثیر بگذارد.

 با ترک نمودن سیگار می‌توانید رنگ لثه‌های سیاه خود را به رنگ طبیعی برگردانید. مدت زمانی که طول می‌کشد تا لثه‌های سیاه به رنگ طبیعی خود برگردند از سه ماه تا سه سال متغیر است.

 با این حال، برخی افراد نمی‌توانند از سیگار کشیدن دست بردارند. در این شرایط، با انجام بلیچینگ لثه در مطب دندانپزشک می‌توانید لبخند زیبای خود را برگردانید. ضمنا به بلیچینگ لثه، دیپیگمنیشن نیز گفته می‌شود که برای درمان سیاهی لثه ناشی از استعمال تنباکو کاربرد دارد.

روش درمانی بلیچینگ برای رفع سیاهی لثه ناشی از سیگار

 بلیچینگ لثه (دیپیگمنیشن) یک روش درمانی است که تحت بیهوشی موضعی قابل انجام می‌باشد. در طول درمان با این روش دندانپزشک متخصص، لایه بالایی بافت لثه را که دربردارنده رنگدانه ملانین است برمی‌دارد. طی روند درمان در بافت لثه، لایه جدیدی ایجاد خواهد شد که در این صورت رنگ لثه به جای سیاه، صورتی خواهد بود. شما باید بعد از درمان حداقل به مدت 14 روز سیگار نکشید تا لایه جدید بافت لثه کاملا تشکیل گردد.

 سیگار کشیدن بعد از جراحی فک، در روند درمان اختلال ایجاد می‌کند و عوارض بیماری را افزایش می‌دهد.   ضمنا سعی کنید پس از درمان، سیگار کشیدن را ترک کنید تا لثه‌هایتان دوباره سیاه نشود برای مثال از چسب نیکوتین استفاده کنید.

 در این شیوه درمان، دوره بازیابی کوتاه و تا حدودی با درد همراه می‌باشد. بسته به اینکه شدت تغییر رنگ و عمق رنگدانه‌ها چقدر باشد ممکن است بیشتر از یک جلسه طول بکشد تا به رنگ دلخواه لثه خود برسید. دندانپزشکان متخصص ممکن است برای از بین بردن سیاهی لثه‌ها از شیوه‌های متفاوتی استفاده کنند.

• تیغ جراحی
• جراحی با سرما (استفاده از سرمای شدید در جراحی)
• الکتروسرجری (جراحی با استفاده از جریان الکتریکی)
• لیزر درمانی (با استفاده از پرتوی لیزر)

لیزر درمانی لثه سیاه

 بلیچینگ لثه با لیزر این مزیت را دارد که سریع‌تر بهبود می‌یابد و درد آن کمتر است. در این روش نواحی دارای رنگدانه بهتر از سایر روش‌ها مورد هدف قرار می‌گیرد. برای اینکه درباره شیوه‌های رفع سیاهی لثه ناشی از سیگار بیشتر بدانید با دندانپزشک خود مشورت کنید. پس از درمان به شیوه بلیچینگ لثه، ترک کردن سیگار به منظور مراقبت از دهان و انجام مکرر معاینات دندانپزشکی به منظور جلوگیری از سیاه شدن مجدد لثه‌ها اهمیت دارد. 

مطلب مرتبط: درمان سیاهی لثه با لیزر(قهوه ای، بنفش، تیرگی)

سایر روش‌های درمانی برای رفع سیاهی لثه ناشی از سیگار

اگر علت اصلی سیاه شدن لثه‌هایتان سیگار کشیدن باشد شاید دندانپزشک شما چند روش درمانی را بسته به شدت بیماری پیشنهاد دهد.

• ترک کردن سیگار: پس از ترک سیگار، لثه‌هایتان التیام خواهند یافت. همچنین با ترک نمودن سیگار می‌توانید اثرات زیان آور تنباکو را روی سلامت عمومی و سلامت دهانی کاهش دهید.

 دندانپزشک با ارائه راه حل‌هایی مانند مشاوره، چسب نیکوتین یا دارو و حمایت نمودن به شما کمک می‌کند تا با موفقیت سیگار را ترک کنید. بعضی افراد ممکن است پس از ترک سیگار خون ریزی لثه را تجربه کنند.

• بهبود بهداشت دهان و دندان: هر روز دندان‌های خود را با مسواک دارای سری نرم و خمیردندان حاوی فلوراید بشویید تا لثه‌هایتان سالم بماند. ضمنا از دهان شویه ضدعفونی کننده استفاده کنید که مانع رشد باکتری‌ها می‌شود.
• جرم گیری حرفه‌ای: جرم گیری مداوم دندان‌ها با جلوگیری از تشکیل پلاک دندانی و تجمع جرم به بهبود سلامت لثه کمک می‌کند.
• جرم گیری و صاف کردن ریشه دندان: در این شیوه جرم‌گیری، از تشکیل پلاک دندان و تجمع جرم در زیر لثه جلوگیری به عمل آمده و سطح رویی ریشه دندان تراشیده می‌شود تا لثه و محل اتصال ریشه دندان التیام یابد. جرم گیری و صاف کردن ریشه دندان به درمان بیماری لثه کمک می‌نماید و شکل ظاهری لثه‌های سیاه را بهبود می‌‌بخشد.
• جراحی لثه: ممکن است در بیماری پریودنتال حاد، جراحی لثه برای حذف بخش عفونی یا جراحی پیوند لثه به منظور ترمیم بافت ضروری ‌باشد و شکل ظاهری لثه‌ها را بهتر کند. اگر در اثر عوارض دارو، لثه‌هایتان سیاه شده است با پزشک تجویز کننده دارو یا مسئول ارائه دهنده خدمات بهداشتی تماس بگیرید و درباره داروی جایگزین یا دوز مصرف دارو با او صحبت کنید.

 گرچه ملانوماهای دهانی نوعی تومور نادر هستند اما ممکن است به صورت خال‌های تیره یا لکه روی لثه‌ها ظاهر شوند. تشخیص این ملانوماها اغلب به واسطه نمونه برداری از بافت میسر می‌باشد. بدین ترتیب از وجود ملانوماها اطمینان حاصل شده و روش درمان مناسب مشخص می‌گردد.

رفع سیاهی لثه ناشی از سیگار– خلاصه

 به طور خلاصه، سیگار کشیدن یکی از دلایل اصلی سیاه شدن لثه‌ها است. بهترین درمان برای لثه‌های سیاه شما، ترک کردن سیگار می‌باشد. بدین ترتیب لثه‌هایتان طی سه ماه تا سه سال به رنگ طبیعی خود برمی‌گردد. در غیر این صورت، دندانپزشک ممکن است شیوه درمانی بلیچینگ لثه را پیشنهاد دهد.

 هنگام شیوه بلیچینگ لثه، لایه بالایی بافت لثه با روش‌های متفاوتی از جمله جرم گیری یا لیزر بلیچینگ برداشته می‌شود. در طول روند درمان، لایه جدیدی از بافت لثه به رنگ صورتی ایجاد خواهد شد که باعث می‌شود لبخند شما مجددا طبیعی به نظر برسد. با دندانپزشک خود درباره برنامه درمان، مزایا و خطرات بلیچینگ لثه مشورت نمایید.

 اگر لثه‌های شما در اثر سیگار کشیدن سیاه شده باشد احتمال می‌رود دندانپزشک روش‌های درمانی دیگری از جمله جرم گیری عمیق را پیشنهاد دهد تا پلاک دندانی و جرم از زیر لثه‌تان بیرون آورده شود.  برای حفظ بهداشت دهان و دندان خود هر روز دندان‌هایتان را با مسواک دارای سری نرم مسواک بزنید و برای جرم گیری حرفه‌ای و انجام معاینات دندانپزشکی، دائما نزد دندانپزشک بروید. شما می‌توانید با مراقبت به موقع، لثه‌های سالم و لبخند زیبای خود را حفظ کنید.

در کلینیک دندانپزشکی مبتنی بر لیزر دکتر حاکم زاده، درمان سیاهی لثه بوسیله لیزر با جدیدترین تکنولوژی روز دنیا بدون درد و خونریزی قابل انجام است.

منبع:

black-gums-smoking-treatment