ممکن است در حال مسواک زدن باشید و متوجه شوید که لثه هایتان متورم و قرمز شده است. دلایل بسیار زیاد و مختلفی وجود دارد که می تواند باعث تورم لثه شود. بهداشت نامناسب دهان و دندان، پوسیدگی درمان نشده، آبسه دندان، گیر کردن غذا و بیماری لثه نمونه هایی از علل ایجاد تورم و قرمزی در لثه می باشند. در ادامه این مقاله درباره ی آن ها صحبت خواهیم کرد و راهکار هایی برای جلوگیری از بروز آن ها به شما خواهیم گفت.

7 دلیل ایجاد تورم لثه در اطراف یک دندان

دلایل مختلفی برای ایجاد تورم و قرمزی در لثه ها وجود دارد. برخی از علت ها ساده هستند و شاید نیاز به مراجعه به دندانپزشک هم نباشد اما برخی از دلایل ممکن است جدی تر باشند و منجر به بیماری های لثه شوند. در ادامه در مورد هر یک از دلایل جداگانه صحبت خواهیم کرد و درمان مناسب را برای شما توضیح می دهیم.

حفره یا همان پوسیدگی درمان نشده

وقتی صحبت از سلامت دهان و دندان می شود هیچ چیزی بدتر از پوسیدگی دندان نیست. آن ها به صورت لکه های قهوه ای و یا سیاه مانند روی دندان ها ظاهر می شوند. در صورت عدم رسیدگی به موقع و مراقبت می توانند مشکل جدی برای دندان ها ایجاد کنند. یکی از این مشکلات به وجود آمدن عفونت و تورم در اطراف لثه است. عفونت درمان نشده می تواند حتی باعث ورم صورت شود. بنابراین در هنگام متورم شدن لثه ها اولین موردی که باید به آن توجه داشته باشید پوسیدگی دندان ها است.

درمان

اگر پوسیدگی دارید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید. در صورتی که پوسیدگی را به موقع درمان نکنید  اوضاع بدتر می شود. برای درمان پوسیدگی شما نمی توانید در خانه کاری انجام دهید و حتما باید پیش دندانپزشک بروید. بسته به شدت پوسیدگی دندانپزشک درمان هایی را انجام می دهد. اگر پوسیدگی کم باشد فقط آن را پر می کند و اگر شدید باشد ممکن است به درمان کانال ریشه، تاج دندان و یا حتی کشیدن دندان نیاز باشد.

ممکن است بیماری های لثه داشته باشید

بیماری هایی مثل بیماری پریودنتال که به بیماری لثه معروف است می تواند منجر به تورم لثه در اطراف دندان شود. یکی از نشانه های بیماری های لثه تورم لثه اطراف یک یا چند دندان است. لثه درمان نشده برای شخص عواقب جدی به همراه دارد و تورم لثه کمترین عارضه است. به دنبال تورم لثه، قرمزی لثه و آبسه هم در دهان ایجاد می شود.

گزینه های درمان

 بسته به پیشرفت و شکل بیماری لثه درمان های مختلفی وجود دارد. یکی از بهترین روش ها برای درمان، تمیز کردن عمیق دندان است که به عنوان جرم گیری دندان و روت پلنینگ شناخته می شود. در این روش های درمانی متخصص تمامی رسوبات، جرم و پلاک را از روی دندان، خط لثه و لثه بر می دارد. این روش ها علاوه بر درمان، برای پیشگیری از بیماری های لثه هم استفاده می شوند. در مراحل شدید بیماری پریودنتال که استخوان ها یا دندان آسیب می بینند، ممکن است نیاز به پیوند استخوان هم باشد. اگر لثه بیش از حد درگیر شده باشد، پیوند لثه ضروری است.

ممکن است آبسه دندان داشته باشید

آبسه دندان باعث می شود لثه فقط در یک نقطه و در اطراف یک دندان متورم شود. آبسه یک نوع عفونت باکتریایی است که علت به وجود آمدن آن تجمع چرک است و در نهایت منجر به التهاب می شود.

گزینه های درمانی

درمان آبسه، کانال ریشه است. در اکثر مواقع فقط یک دندان درگیر عفونت می شود. دندانپزشک ابتدا چرک را از ناحیه عفونت کرده، تخلیه می کند و سپس بر اساس وضعیت دندان تصمیم می گیرد که می توانید دندان را نگه دارید و یا باید حتما آن را بکشید. در بدترین حالت، ممکن است بیمار نیاز به جراحی لثه داشته باشد. هنگام طی کردن دوره درمانی مصرف آنتی بیوتیک ها ضروری است که توسط خود پزشک به بیمار تجویز می شود.

رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان

مراقبت از دندان ها و رعایت کامل بهداشت دندان و دهان در داشتن بافت لثه سالم و نرمال بسیار تاثیر گذار است. رعایت اصول اولیه بهداشتی برای جلوگیری و پیشگیری از بیماری های پریودنتال ضروری است. کشیدن نخ دندان یکبار در روز و مسواک کشیدن حداقل دو بار در روز  می تواند سلامت لثه شما را تامین کند. مسواک زدن شدید و مسواک کشیدن دندان ها با مو های زبر بیشتر از آنکه برای دندان ها سودمند باشد باعث آسیب دیدن دندان ها می شود.

برای رعایت بهداشت دهان و دندان باید چه کار هایی را روزانه انجام دهم؟

چند راهکار وجود دارد که می توانید برای ایجاد عادت های دندانپزشکی خوب انجام دهید که به سلامت دهان و دندان کمک می کند. اولین و مهم ترین عادت همانطور که قبلا به آن اشاره کردیم مسواک زدن منظم روزانه است. حداقل تایم مسواک زدن شما باید 2 دقیقه باشد تا باکتری ها مضر و ذرات غذا از دندان ها پاک شوند. اگر مسواک زدن را درست انجام ندهید باکتری ها تبدیل به پلاک می شوند. توجه کنید که فقط مسواک زدن نمی تواند سلامت دندان های شما را تامین کند.

کار دیگری که باید برای داشتن دهان و دندان های سالم انجام دهید نخ دندان کشیدن است. نخ دندان از تشکیل پلاک روی دندان جلوگیری می کند. این ها اصول اولیه ای بودند که باید هر شخصی برای داشتن دندان های سالم آن ها را انجام دهد. در مرحله بعد ممکن است برخی از دندانپزشکان توصیه کنند که از خمیر دندان های حاوی فلوراید برای مسواک زدن استفاده کنید. همچنین توصیه می شود برای از بین بردن بوی بد دهان و تمیز شدن دندان ها از دهانشویه های بدون الکل و آنتی باکتریال بعد از غذا استفاده کنید. رعایت همین موارد ساده باعث می شود شما در دندان های خود تغییر زیادی را احساس کنید.

اگر شما دو بار در روز مسواک می زنید اما هنوز مشکلات دندانی دارید، ممکن است به دلیل مسواک زدن نادرست باشد. حتما از یک دندانپزشک در مورد نحوه مسواک کشیدن صحیح دندان ها سوال بپرسید تا وضعیت سلامت دهان و دندان شما بهتر شود.

غذا های گیر کرده

گاهی غذا های گیر کرده بین دندان ها می توانند مشکل ساز شوند. حتما تجربه داشته اید زمانی که پاپ کورن می خورید هسته های کوچک آن بین دندان هایتان گیر می کنند و آزار دهنده هستند. در دهان ما گوشه ها و شکاف های زیادی وجود دارد که بقایای مواد غذایی می توانند در این شکاف ها گیر کنند. گاهی اوقات مواد غذایی در قسمت هایی مثل بین دندان ها یا خط لثه گیر می کنند. این می تواند بافت لثه را تحریک کند و باعث قرمز و متورم شدن لثه ها شود. بنابراین اگر لثه شما زمانی متورم شد شاید یکی از دلایل گیر کردن غذا بین دندان و لثه باشد.

راه حل

برای حل این مشکل به چیزی بیشتر از یک آبکشی ساده یا مسواک نیاز است. شما می توانید از یک مسواک بین دندانی که به آن مسواک اینتر پروگزیمال گفته  می شود، نخ دندان و یا خلال دندان برای پاک کردن بقایای مواد غذایی گیر کرده استفاده کنید. یکی دیگر از مواردی که امروزه استفاده می شود واترپیک است. این یک دستگاه مراقبت از دندان در منزل است که از آب تحت فشار برای پاک کردن مواد غذایی و پلاک از روی دندان ها استفاده می شود. می توانید یکی از آن ها را خریداری کنید. قیمت آن ها کمی بالا است اما ثابت شده است که این دستگاه  ها می توانند روی سلامت لثه نقش داشته باشند و از تورم لثه جلوگیری کنند.

کمبود ویتامین بدن

یکی از روش ها و راه هایی که بدن ما نیاز ها و کمبود هایش را برای ما بیان می کند از طریق لثه ها است. متورم شدن لثه در اطراف یک دندان به دلیل کمبود ویتامین رایج نیست اما می تواند یکی از دلایل ایجاد تورم لثه باشد. کمبود ویتامین هایی مثل ویتامین B یا C می تواند باعث تورم لثه شوند.

چه کاری می توان انجام داد؟

اگر تشخیص داده شود که علت تورم لثه کمبود ویتامین است، اولین قدم تغییر رژیم غذایی است تا ویتامین های مورد نیاز بدن تامین شوند. خوردن غذا هایی که به سلامت دندان ها و لثه ها کمک می کنند بهترین راه برای درمان این مشکل است. اگر در حال حاضر رژیم غذایی شما مناسب است ممکن است نیاز باشد برخی از مکمل های غذایی را استفاده کنید تا ویتامین های لازم را در طول روز دریافت نمایید. قبل از تغییر رژیم غذایی خود با دندانپزشک صحبت کنید و توصیه های او را عمل کنید.

بارداری

خانم هایی که باردار هستند تغییرات زیادی را در بدنشان تجربه می کنند و یکی از اعضای بدن که تحت تاثیر بارداری قرار می گیرد لثه ها می باشند. احتمال ابتلا به ژنژیویت در افراد باردار بیشتر از بقیه است. این اتفاق به دلیل تغییرات هورمونی است که در دوران بارداری اتفاق می افتد. در دوران بارداری بهتر است بیشتر مادران به دندانپزشک مراجعه کنند تا علائم اولیه بیماری لثه به موقع تشخیص داده شود. با توجه به وضعیت بیمار و سایر مسائل بهداشتی در دوران بارداری دندانپزشک بهترین نسخه را برای خانم های باردار می نویسد.

تا اینجا مقاله به نشانه ها و دلایل تورم لثه در اطراف یک دندان پرداخته ایم. برای جلوگیری از اتفاق افتادن تمامی این مشکلات نیاز به مراقبت های پزشکی است. بیایید در ادامه به سراغ برخی از درمان های خانگی رویم و روش های پیشگیرانه ای که می توانید در خانه انجام دهید تا دچار تورم و قرمزی لثه نشوید را بیان کنیم.

درمان های خانگی ورم لثه اطراف یک دندان

در این قسمت قصد داریم چند درمان خانگی برای شما توضیح دهیم تا علاوه بر آن که به سلامت دندان های خود کمک کرده باشید از ابتلا به بیماری های پریودنتال نیز جلوگیری کنید. به یاد داشته باشید که موارد زیر نباید جایگزین مسواک و نخ دندان شوند و در صورتی که مشکل شما جدی است حتما باید با یک دندانپزشک مشورت کنید. در ادامه چند درمان خانگی رایج و مفید برای کاهش تورم لثه ها آورده شده است.

• شست و شو دندان ها با آب نمک
• استفاده کردن از آب اکسیژنه
• گذاشتن کمپرس سرد
• استفاده کردن از ژل زردچوبه
• استفاده کردن از روغن درخت چای یا نعناع

نحوه استفاده هر کدام از موارد بالا در ادامه آمده است.

شست و شو با آب نمک

برای شست و شو دهان خود با آب نمک یک قاشق چایخوری نمک را در در یک لیوان آب کوچک مخلوط کنید. حداقل 2 دقیقه آب را در دهان خود بچرخانید و سپس تف کنید. نمک دارای خواص ضد میکروبی است و مانع تکثیر بیش از حد باکتری ها می شود. توصیه می شود دو تا سه بار این کار را در روز انجام دهید تا ورم لثه از بین برود.

آب اکسیژنه

یک روش دیگر برای شست و شو دهان استفاده از آب اکسیژنه است. به مدت 2 تا 3 دقیقه در دهان آب اکسیژنه را هر روز بچرخانید. می توانید این کار را 2 یا 3 بار در هفته انجام دهید تا تورم لثه کاهش پیدا کند.

کمپرس سرد

استفاده از کمپرس سرد روی صورت خود برای تسکین و بی حس کردن درد و ناراحتی تورم لثه ساده ترین راه است. می توانید از یک کیسه یخ استفاده کنید یا حوله را خیس کنید و به مدت 30 تا 60 دقیقه در فریزر قرار دهید تا حالت یخی به خود بگیرد. سپس آن را روی ناحیه صورت خود قرار دهید تا تورم لثه هایتان کاهش پیدا کند.

ژل زردچوبه

زردچوبه دارای خواص ضد التهابی است و برای کاهش التهاب بسیار مناسب است. قبل از استفاده از ژل زردچوبه دندان های خود را مسواک بزنید ژل را روی لثه های خود بمالید و بگذارید حدود 10 دقیقه روی لثه ها بماند. دهان خود را با آب بشویید و این کار را دو بار در روز تکرار کنید تا زمانی که تورم لثه بخوابد.

روغن درخت چای یا نعناع

هر دو آن ها خاصیت ضدعفونی کنندگی دارند و می توان از آن ها برای آرام کردن لثه های متورم شده استفاده کرد. 2 تا 3 قطره روغن درخت چای یا روغن نعناع را در یک لیوان آب گرم بریزید و آن را به مدت 30 تا 60 ثانیه در دهان خود بچرخانید. بعد از یک دقیقه آن را تف کنید و دوبار در روز برای کاهش التهاب لثه آن را انجام دهید.

سوالات متداول

در ادامه تعدادی سوال متداول در مورد لثه ورم کرده برای شما آورده ایم. اگر حوصله خواندن کامل مقاله را ندارید سوالات زیر می تواند بسیاری از پرسش های شما را پاسخ دهند.