چنانچه قسمت‌های اطراف دندان‌‌های تان به‌ طور غیرطبیعی بزرگ به نظر می‌رسد یا دارای لکه‌های غیرعادی قرمز رنگ هستند، ممکن است ورم لثه یا عفونت لثه را تجربه کنید. اگرچه لثه های متورم هرگز جالب نیستند، اما ورم لثه ها یک مشکل رایج وابسته به دندان است که در صورتی که در ابتدا تشخیص داده شود، به راحتی، حتی در خانه قابل برطرف سازی است.

رفع تورم لثه

 علت ورم لثه های تان را شناسایی کنید.

ممکن است لثه ها به دلایل مختلفی متورم شوند، اگرچه در اغلب موارد این وضعیت می تواند علائمی از بیماری لثه باشد. مهم است که علت ورم را شناسایی کنید تا بتوانید اقدام صحیح را دنبال کنید – یا از لثه های خود در خانه مراقبت کنید یا برای ملاقات با دندانپزشک وقت بگیرید. برخی از علل رایج عبارتند از:

 • روش های نادرست مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن: در اغلب موارد، ورم لثه نتیجه بهداشت ضعیف دهان و دندان است که در آن پلاک اجازه دارد بین دندان‌ها و خط لثه ایجاد شود. برای غلبه بر این مشکل، باید مسواک زدن دندان‌ها را به طور کامل شروع کنید و به طور منظم از نخ دندان برای از بین بردن پلاک های اضافی استفاده نمائید؛ علاوه بر این، بسیاری از افرادی که در بین دندان های خود نخ دندان می‌کشند، این کار را بیش از حد خشن انجام می دهند که همچنین می تواند منجر به ورم لثه شود.

نحوه صحیح کشیدن نخ دندان را در این مطلب مشاهده کنید.

 • التهاب لثه و پریودنتیت. چنانچه بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت نشود، بیماری‌های لثه مانند التهاب لثه و پریودنتیت به راحتی می تواند ایجاد شود. ژنژیویت نوع خفیف تر است و در صورت تشخیص زودهنگام قابل برگشت است. از طرف دیگر، پریودنتیت جدی تر است و می تواند منجر به از دست دادن دندان شود. در صورتی که لثه‌ها قرمز، براق و متورم به نظر می‌رسند، پس به التهاب لثه مبتلا شده اید. مرحله بعدی تحلیل لثه و تحلیل استخوان است که پریودنتیت را مشخص می‌کند. اگر مشکوک هستید که به یکی از این بیماری های لثه مبتلا شده اید، باید با دندانپزشک مشورت کنید.

• زخم های دهانی.  زخم های دهانی که روی لثه ها ایجاد می شوند می تواند منجر به درد و ورم شوند؛ شما  قادر اید زخم های دهان که به عنوان آفت نیز شناخته می‌شوند، را از روی ظاهرشان شناسایی کنید. آنها یک مرکز سفید و لبه های قرمز رنگ خواهند داشت. زخم های متعدد دهان می توانند به طور همزمان ظاهر شوند، اما معمولا قابل درمان و غیر واگیر دار هستند.

 • شیمی درمانی. یکی از عوارض جانبی تاسف بار شیمی درمانی لثه های دردناک، متورم و خونریزی لثه است.  همچنین به دلیل ضعف سیستم ایمنی می تواند باعث رشد زخم ها و زخم های دردناک روی لثه ها شود.  اگرچه می توان این علائم را تسکین داد، اما تا زمانی که روند شیمی درمانی ادامه دارد، متوقف نمی شوند.

 • دخانیات. استعمال سیگار و استفاده از سایر دخانیات معمولاً در درد و ورم لثه ها دخالت دارد. در واقع، افرادی که از دخانیات استفاده می کنند بسیار بیشتر از افرادی که دخانیات مصرف نمی‌کنند، در معرض ابتلا به بیماری لثه هستند. در نتیجه اولین قدم برای تسکین ورم لثه ها، ترک سیگار است.

 • هورمون ها. ورم لثه ممکن است نتیجه ی افزایش ترشح هورمون هایی باشد که جریان خون را به لثه ها افزایش می دهند. این هورمون ها شامل هورمون هایی هستند که در دوران بلوغ، قاعدگی، بارداری و یائسگی تولید می شوند. برخی از قرص های ضدبارداری نیز ممکن است این هورمون ها را آزاد کنند.

 به آرامی با استفاده از حرکات چرخشی و دورانی مسواک بزنید، اما از حرکات جانبی خودداری کنید

مطمئن شوید که سطوح جویدنی بالا، جلو و پشت دندان ها (در کنار زبان) را مسواک می زنید – بیشتر از دندان های پایین و پایین دندان های بالایی. همانطور که در بالا ذکر شد، ورم لثه اغلب می‌تواند نتیجه ایجاد پلاک روی دندان‌ها باشد. بهترین حالت این است که پلاک را از بین ببرید و از بیماری لثه جلوگیری نمائید، زیرا با مسواک زدن ملایم و در عین حال کامل و نخ دندان کشیدن به راحتی مشکل را برطرف می سازید، اما باید در صورت امکان حداقل دو بار در روز، صبح و عصر و بعد از غذا مسواک بزنید.

 • از مسواک پلاستیکی با پرز نرم استفاده نمائید. این روش به طور موثر دندان ها را بدون ایجاد تحریک تمیز می نماید؛ از مسواک هایی که دارای پرز های متوسط ​​یا سخت هستند خودداری کنید، زیرا این مسواک ها می توانند سبب ورم بیشتر لثه ها شوند و حتی می توانند مینای دندان را فرسایش و خراش دهند.

 • خیر، مسواک زدن مکرر به معنای بهتر مسواک زدن نیست. لثه ها از بافت آسیب پذپری تشکیل شده اند، بنابراین مسواک زدن بیش از حد در عوض فایده به آنها آسیب بیشتری می رساند. از مسواک زدن با حرکات شدید رفت و برگشتی که شیارهای بین دندان ها را در بر نمی‌گیرد، خودداری کنید.

 • یک تکنیک بد در مسواک زدن که از نیروی زیادی استفاده می شود به همان اندازه خطرناک است که اصلاً مسواک نزنید. بسیاری از بیماران پس از مسواک زدن بیش از حد خشن دچار قرار گرفتن در معرض آسیب به ریشه دندان و افزایش حساسیت می شوند.

 • یک خمیر دندان محافظ لثه را انتخاب نمائید که جهت جلوگیری از التهاب لثه طراحی شده است. اکثر برند‌ های بزرگ خمیردندان، نسخه ای برای مقابله با التهاب لثه تولید می کنند.

 روزی یکبار بین دندان های خود نخ دندان بکشید.

نخ دندان کشیدن روزانه، پلاکی که مسواک به آن دسترسی ندارد را از بین می برد، اما از نخ دندان کشیدن بیش از حد خودداری کنید، زیرا امکان دارد سبب آسیب بیشتر به لثه ها شود.

 • استفاده از نخ دندان توسط بسیاری از افراد نادیده گرفته می شود، اما حتی کسانی که از نخ دندان استفاده می نمایند ممکن است با انجام بیش از حد خشن آن، ورم لثه های خود را تشدید کنند. از فشار دادن نخ دندان در بین دندان های خود اجتناب کنید، زیرا این کار می تواند به بافت شکننده لثه آسیب برساند. در عوض سعی کنید نخ دندان را با دقت بین دندان‌ها بلغزانید و در حین حرکت انحنای هر دندان را در بر بگیرید.

دهان خود را با محلول آب نمک شستشو دهید.

غرغره کردن محلول آب نمک به عنوان قدیمی ترین راهکار برای به حداقل رساندن ورم و درد است که در کتاب آمده است، اما هنوز هم یکی از موثرترین روش ها است. نمک به عنوان یک عامل آنتی باکتریال (ضد باکتری) عمل نموده، دهان را از آلودگی ها پاک می کند و لثه های ملتهب را تسکین می بخشد.

 غرغره کنید : محلول آب نمک را تهیه کنید، یک قاشق چایخوری نمک معمولی را در یک فنجان آب گرم حل کنید. آن را در اطراف دهان، بین دندان ها به طوری که به لثه ها برسد، بچرخانید. آب نمک را قورت ندهید – از آن به عنوان دهانشویه استفاده کنید.

 • همچنین محلول آب نمک را می توان جهت تسکین گلودرد غرغره کرد و برای تمیز کردن حفره های جدید و ضد عفونی زخم ها استفاده کرد.

 • ممکن است مجال غرغره کردن با آب داغ را نیز داشته باشید. فقط مراقب باشید که دهانتان نسوزد.

 از کمپرس گرم و سرد استفاده نمائید؛

برای تسکین آسان و فوری لثه های دردناک و متورم می توان از کمپرس گرم و سرد استفاده کرد. برای تسکین درد کمپرس گرم بهترین است، در حالی که کمپرس سرد به طور موثر ورم را کاهش می دهد.  کمپرس ها را در محل خود لثه ها مجاور صورت تان نگه دارید، زیرا این کار کمتر ناخوشایند است و از تحریک بیشتر لثه ها در اثر تغییرات ناگهانی دما جلوگیری می کند.

 • برای تهیه کمپرس گرم: یک پارچه شستشوی تمیز را در آب گرم (نه داغ) خیس کنید، رطوبت اضافی را بگیرید، سپس آن را روی صورت خود نگه دارید تا درد شروع به کاهش یافتن کند.

 • برای تهیه کمپرس سرد: چند تکه یخ را در یک پارچه کوچک و تمیز یا یک دستمال کاغذی بپیچید.  همچنین می توانید از یک کیسه سبزیجات منجمد (مانند نخود فرنگی یخ زده) یا یک بسته سرد مخصوص که در فریزر نگهداری شده است استفاده نمائید. کمپرس را بیش از 15 دقیقه روی صورت خود نگه دارید.

 از مواد تحریک کننده لثه خودداری کنید. 

در حالی که لثه‌های تان زخم و متورم هستند، مهم است از موادی که ورم را تشدید می‌کنند، همچون دخانیات و الکل اجتناب کنید. علاوه بر این، دهانشویه های نا ملایم (غلیظ) – که ممکن است برای ضدعفونی کردن دهان تان استفاده کنید – در واقع می توانند ورم لثه ها را تشدید کنند، بنابراین باید سعی کنید مدتی از آنها اجتناب کنید.

 • همیشه دهانشویه را رقیق کنید، نصف فنجان آب به نصف فنجان دهانشویه اضافه کنید. می توانید دو هفته متوالی از آن استفاده نمائید و سپس قبل از تکرار کردن درمان به مدت یک هفته استراحت کنید.

نوشیدن مقدار زیادی آب 

آب به تخلیه باقی مانده غذا و باکتری ها از دهان تان کمک نموده و ایجاد پلاک بیشتر را کاهش می دهد. علاوه بر این، نوشیدن آب سبب تحریک تولید بزاق می شود که به طور طبیعی به کشتن باکتری ها کمک می کند.

سعی کنید لثه های تان را به آرامی ماساژ دهید.

ماساژ ملایم لثه با افزایش گردش خون در لثه می تواند به کاهش درد و التهاب کمک نماید؛ با حرکات دورانی ملایم لثه های متورم را حدود یک دقیقه ماساژ دهید. به یاد داشته باشید قبل از انجام این کار دست های تان را بشویید و اطمینان حاصل کنید که ناخن های تان تمیز و کوتاه اند. این روش به جلوگیری از گسترش باکتری کمک می نماید.

 • اگر استفاده از انگشتان برایتان مشکل است، سعی کنید یک استیمولاتور لثه ( وسیله ای برای ماساژ لثه) تهیه کنید.

از کمی روغن میخک استفاده نمائید.

روغن میخک یک درمان طبیعی برای ورم لثه است که در کاهش درد و التهاب موثر است. فقط کافی است کمی روغن میخک را با استفاده از گوش پاک کن سه بار در روز به طور مستقیم روی لثه های متورم بمالید. از طرفی، می توانید چند قطره از روغن میخک را در یک فنجان آب بریزید و آن را در اطراف دهان خود بچرخانید. روغن میخک را می توان در اغلب داروخانه ها و فروشگاه های مواد غذایی-بهداشتی یافت.

پیشگیری از ورم لثه

 دو تا سه بار در روز دندان های تان را مسواک بزنید.

مسواک زدن پلاک های دهان را از بین می برد و به مقابله با بیماری های لثه و پوسیدگی دندان کمک می نماید؛ در واقع، می توان تقریباً از تمامی مشکلات مربوط به دهان و دندان با بهداشت مداوم و کامل دندان پیشگیری کرد. باید در صورت امکان حداقل یک بار صبح و یک بار عصر و بعد از غذا مسواک بزنید.  • اگر در مورد روش صحیح مسواک زدن مطمئن نیستید، باید از دندانپزشک خود در معاینه بعدی تان یک آموزش سریع بخواهید، آنها از این تعهد خوشحال خواهند شد.

استفاده روزانه از نخ دندان

 به خاطر داشته باشید که به طور روزانه از نخ دندان استفاده کنید. نخ دندان، پلاک‌های ایجاد شده و باکتری‌ها را از شکاف‌های بین دندان‌ها حذف می‌کند و از بین بردن این تجمع ممکن است در وهله‌ی اول از ورم لثه‌های تان جلوگیری نماید.

 • برای جلوگیری از تحریک بافت آسیب پذیر لثه، به آرامی نخ دندان بکشید. همیشه هنگام تعویض دندان از قسمت تمیز نخ دندان استفاده نمائید تا از انتشار باکتری از یک قسمت دهان به قسمت های دیگر جلوگیری کنید.

 • اگر استفاده از نخ دندان برای شما ناخوشایند است، در داروخانه یک بسته خلال دندان را جستجو کنید –  این ها میله های کوچک چوبی یا پلاستیکی هستند که می توانند بین دندان ها قرار داده شوند تا اثرات مشابه با نخ دندان را انجام دهند.

رژیم غذایی مناسب

 اطمینان حاصل کنید که رژیم غذایی تان متنوع و سرشار از ویتامین C، کلسیم و اسید فولیک است. تغذیه نامناسب می تواند (در میان دیگر مشکلات) منجر به التهاب لثه شود. به ویژه، حائز اهمیت است که ویتامین C، کلسیم و اسید فولیک کافی در رژیم غذایی تان دریافت کنید. به این دلیل که ویتامین C و اسید فولیک به طور فعال به سلامت لثه ها کمک می کنند و از التهاب لثه جلوگیری می نمایند، در حالی که اثبات شده است افرادی که کمبود کلسیم دارند بسیار بیشتر در معرض احتمال ابتلا به بیماری های لثه قرار دارند. به طور روزانه یک مولتی ویتامین مصرف کنید و مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه بخورید.

 • منابع غذایی سرشار از ویتامین C عبارتند از: پاپایا (خربزه درختی)، فلفل دلمه ای، توت فرنگی، کلم بروکلی، آناناس، کلم بروکسل، کیوی، پرتقال، طالبی و کلم پیچ.

 • بهترین منابع دارای کلسیم شامل محصولات لبنی همچون شیر، پنیر و ماست، به علاوه ی ماهیان ساردین، توفو، قزل آلا، شیر سویا، غلات و کلم برگ سبز می باشد.

• غذاهای سرشار از اسید فولیک عبارتند از سبزی های تیره و برگ دار، بروکلی، مارچوبه، نخود فرنگی، لوبیا، عدس، کرفس، آووکادو و مرکبات.

هرگز با سرکه یا آب لیمو غرغره نکنید.

سرکه و آب لیمو می توانند به عنوان اسید مینای دندان که برای حفاظت دندان ضروری است، را فرسایش دهند. دهان تان را با آب بشویید.

 به اندازه کافی بخوابید و از استرس اجتناب کنید.

ممکن است خستگی سبب پف کردن صورت و لثه تان شود، بنابراین سعی نمائید هر شب هفت الی نه ساعت بخوابید. همچنین باید تا حد امکان از استرس اجتناب کنید، زیرا استرس سبب می شود بدن ماده ی شیمیایی به نام کورتیزول را آزاد کند که با التهاب لثه ها و سایر قسمت های بدن در ارتباط است.

 • با ورزش منظم می توانید استرس را کاهش دهید. ورزش هورمون‌های شادی آور را ترشح می‌کند که مطمئناً شما را در خلق و خوی خوب قرار می‌دهند. علاوه بر این، ورزش سبب خستگی تان می شود و به شما کمک می کند که شب بهتر بخوابید. این دو سر برد است!

 • همچنین می توانید هر روز با اختصاص دادن زمان مشخصی به پیاده روی، خواندن کتاب یا حمام کردن، استرس را کاهش دهید و تمدد اعصاب را ارتقاء بخشید. همچنین باید از فعالیت های بیش از حد مهیج قبل از خواب خودداری نمائید، بنابراین تلویزیون و کامپیوتر را حداقل یک ساعت قبل از خواب خاموش نمائید.

 دخانیات را حذف کنید.

همانطور که قبلا ذکر شد، دخانیات می‌تواند برای لثه‌ها بسیار تحریک‌کننده باشد و افرادی که سیگار می‌کشند یا از سایر دخانیات استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری لثه هستند. در صورت امکان باید سعی کنید سیگار را ترک کنید، یا حداقل مصرف دخانیات تان را کاهش دهید.

برای جرم گیری و معاینه دندان به دندانپزشک تان مراجعه کنید.

ورم لثه غالبا مظهر یک مشکل دندانی حادتر مانند پریودنتیت ناشی از پلاک دندان، میکروب ها و پوسیدگی است، بنابراین اگر لثه های تان به طور پیوسته متورم هستند، باید به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک تان قادر است دقیقاً بگوید که در دهان شما چه می‌گذرد و درمان مناسب را توصیه کند.

 • حتی اگر دندان‌ها و لثه‌های تان کاملاً سالم به نظر می‌رسند، بهتر است حداقل سالی یک بار به دندانپزشک یا دستیار دندانپزشک تان مراجعه کنید.

Reduce Gum Swelling