انتخاب یک مسواک مناسب وقتی که تفاوت بین آنها را در نظر داشته باشید، می‌تواند کمی دشوار باشد. امروزه انواع مختلفی از مسواک وجود دارند که انتخاب از بین مدل‌های مختلف مسواک با ویژگی‌های متفاوت را بسیار سخت‌تر می‌کنند. بااین‌حال، شاید بهتر باشد که با درک وضعیت دندان‌های خود و آشنایی با انواع مختلف مسواک‌ها، بهترین مدل را انتخاب کنید. هدف ما در این مقاله این است که شما را در انتخاب بهترین نوع مسواک باتوجه‌به نیازتان راهنمایی کنیم. در ادامه انواع مختلف مسواک را باتوجه‌به ویژگی‌هایشان بررسی کرده و آنچه را که در هنگام انتخاب باید به آن توجه کنیم، می‌پردازیم.

انواع مختلف مسواک چیست؟

امروزه می‌توان مسواک‌هایی را یافت که به دلیل عملکرد و قابلیت‌های متفاوت، برای هر کاربری خاصی تولید شده باشند حال اگر بدانید که نحوه عملکرد این مسواک‌ها چگونه است و چه کمکی را می‌توانند به شما در تمیزکردن دندان‌هایتان ارائه دهند، قاعدتاً می‌توانید با اطمینان بیشتری مدل موردنظر خود را پیدا کنید. در ادامه با انواع مسواک‌ها از جمله ارتودنسی، دستی و برقی و حتی مدل‌های جویدنی آشنا خواهید شد.

مسواک دستی

یکی از رایج‌ترین انواع مسواک‌ها در جهان را می‌توان مسواک‌های دستی دانست. این مسواک‌ها که برای عملکرد خود به نیروی فیزیکی فرد استفاده‌کننده نیاز دارند، در انواع مختلف و با ویژگی‌های متفاوت در اندازه، رنگ، ابعاد و نرمی و سختی موجود هستند. حتی ممکن است که برخی از این مسواک‌های دستی دارای بخشی برای تمیزکردن زبان باشند. در ضمن این مسواک‌ها نه‌تنها در نحوه مسواک‌زدن، بلکه از نظر زمان استفاده و همچنین میزان نیرویی که اعمال می‌کنید، به عملکرد شما بستگی دارند.

مسواک برقی

یکی دیگر از مدل‌های رایج مسواک‌ها را می‌توان، مسواک برقی دانست. مسواک‌های برقی به دلیل بهره‌مندی از یک باتری، امکان شارژ دارند. آنها همچنین با اعمال حرکات خودکار، فرایند مسواک‌زدن را بدون دخالت شما انجام می‌دهند. در ضمن این مدل از انواع مسواک‌ها نسبت به مدل‌های دستی، عملکرد مؤثرتری را با تلاش کمتر ارائه می‌دهند. همچنین انواع مختلفی دارند که برای دسته‌بندی آنها نیز می‌توان از عامل‌های همچون قدرت یا خواصی مانند بهره‌مندی از امواج التراسونیک استفاده کرد.

مطالعه مطلب مزایای مسواک برقی در مقایسه با مسواک معمولی توصیه میگردد.

مسواک التراسونیک

مسواک‌های التراسونیک را دسته‌ای از مسواک‌های برقی دانسته‌اند که عملکرد خاصی را باتوجه‌به قابلیت خود پیدا کرده‌اند. برای درک عملکرد این مدل از مسواک‌ها، بهتر است تا عملکرد دستگاه‌های سنگ‌شکن التراسونیک را در نظر بگیرید. هر دوی این دستگاه با ارسال امواج فراصوتی یا همان التراسونیک باعث پراکنده شدن پلاک و جرم‌های دندان‌ها خواهند شد. بدین ترتیب فرایند حذف پلاک‌ها به طرز راحت‌تری انجام خواهد گرفت.

مسواک (Miswak)

مسواک در معنای سنتی خود به‌ عنوان یک ابزار قدیمی برای تمیزکردن دندان‌ها شناخته می‌شود. در واقع مسواک سنتی در واقع از شاخه‌های درختی به نام سالوادور پرسیکا تهیه می‌شود که خاصیت آنتی‌باکتریال و آنتی‌اکسیدانی به همراه ساختاری مناسب برای مسواک‌زدن دارد. این مسواک‌ها در فرهنگ اسلامی جایگاه بسیار مهمی داشته‌اند و هنوز هم در برخی جوامع مسلمانان رایج هستند.

مسواک ارتودنسی

مسواک‌های ارتودنسی به‌عنوان بهترین ابزار برای تمیزکردن دندان‌هایی که دارای بریس‌های ارتودنسی هستند، شناخته می‌شوند. تمیزکردن دندان‌های دارای بریس امری نسبتاً مشکل است و دسترسی به سطح دندان‌ها در این روش به‌سختی صورت می‌گیرد. مسواک‌های ارتودنسی با طراحی خاص خود، امکان دسترسی راحت‌تر به سطح دندان‌ها را دارند. همچنین این مسواک‌ها با طراحی خاص خود عملکرد بسیار مؤثری را در نظافت دندان‌ها ارائه داده و منجر به تمیزی دندان‌ها خواهند شد.

مسواک یونی

مسواک‌های یونی دسته دیگری از انواع مسواک‌ها هستند که ساختاری بسیار شبیه به مسواک‌های دستی دارند. با این تفاوت که این مسواک‌ها یون‌های منفی را بر روی دندان‌ها ساطع می‌کنند. این یون‌ها برهم کنشی را با مولکول‌های تشکیل‌دهنده پلاک‌ها خواهند داشت که باعث می‌شود تا ذرات تشکیل‌دهنده پلاک‌ها از دندان‌ها جدا شوند. بدین ترتیب تمیزکردن دندان‌ها راحت‌تر شده و پلاک‌ها نیز به میزان بیشتری دفع خواهند شد.

مسواک جویدنی

مسواک جویدنی را می‌توان دسته جدیدی از انواع مسواک‌ها دانست که به‌عنوان مسواک‌های فازی نیز شناخته می‌شوند. این مسواک‌ها از نظر اثربخشی، عملکردی شبیه به مسواک‌های دستی دارند. از نظر ساختاری همانند آدامس‌ها ساخته شده‌اند تا به‌راحتی بلعیده و یا جویده شوند. همچنین استفاده از این مسواک‌ها باعث می‌شود تا با یک ابزار کارآمد نسبت به تمیزکردن دندان‌هایتان اقدام کنید. این مسواک‌ها ترکیباتی دارند که در حین مسواک‌زدن در داخل دهان حل می‌شوند و باکتری‌ها را از بین برده و یک تجربه واقعی از مسواک‌زدن را ایجاد می‌کنند.

 مسواک یکبار مصرف

مسواک‌های یکبار مصرف دسته دیگری از انواع مسواک‌ها هستند که نسبتاً ارزان‌قیمت و کاربردی هستند. حتی در برخی موارد ممکن است که خمیردندان آماده را نیز بر روی خود داشته باشند و پس از یک‌بار استفاده دور انداخته می‌شوند. مسواک‌های جویدنی را می‌توان در دسته‌بندی مسواک‌های یکبار مصرف دانست. باوجوداینکه این مسواک‌ها به شما اجازه می‌دهند تا سلامت دهان و دندان خود را در موقعیت‌هایی همچون سفرها محافظت کنید، به‌گونه‌ای نیستند که برای استفاده منظم و دائمی مناسب باشند.

مسواک کودکان

از دیگر مدل‌ها و انواع مسواک‌ها می‌توان به مسواک‌های کودکان اشاره کرد. این مسواک‌ها از نظر اندازه اجزای تشکیل‌دهنده از دیگر مدل‌های مسواک متمایز می‌شوند. این نوع از مسواک‌ها کوچک‌تر بوده و برای استفاده توسط کودکان راحت‌تر هستند. مدل‌هایی از مسواک کودکان که به‌صورت جویدنی هستند، از مواد نرمی ساخته شده‌اند که بر روی دندان‌ها و سایر بافت‌های دهان عملکرد ملایمی دارند و برای کودکان یا افراد حساس قابل‌تحمل‌تر خواهند بود.

مسواک انگشتی

مسواک‌های انگشتی را به‌عنوان غلاف‌های پلیمری با پرس‌های نرم می‌شناسند که بر روی انگشت شما قرار داده می‌شود. از این مدل مسواک‌ها برای مسواک‌زدن دستی استفاده می‌شود. همچنین عملکرد ضعیف‌تری را نسبت به مسواک‌های معمولی دارند. البته اگر با خمیردندان مناسب استفاده شوند، هنوز هم می‌توانند تا حد زیادی پلاک‌ها را از روی دندان‌ها از بین ببرند. در ضمن این مسواک‌ها نمی‌توانند به بخش‌هایی مانند بین دندان‌ها یا خط زیر لثه دسترسی داشته باشند. بااین‌وجود به‌عنوان نسخه‌ای مناسب برای نوزادان شناخته می‌شوند.

مسواک بین دندانی

مسواک‌های بین‌دندانی بر خلاف مدل‌های معمولی دارای بخش سری نازک و بلندی هستند. بخش سری این مسواک‌ها دارای یک میله استوانه‌ای نازک است که پرزهای آن از همه جهت بیرون‌زده است. به لطف طراحی نازک و باریک این مدل از مسواک‌ها، امکان دسترسی به فضای بین دندان‌ها وجود داشته و به‌راحتی می‌توان پلاک و باکتری‌های انباشته شده در این ناحیه را تمیز کرد. از این نظر می‌توان گفت که این مسواک‌ها به‌عنوان حد واسط مسواک و نخ دندان بوده و عملکرد ترکیبی را در جهت تمیزکردن فضای بین دندان‌ها ارائه می‌دهند.

مسواک‌های انتهایی (اندتافت)

مسواک‌های اندتافت، دسته دیگری از انواع مسواک‌ها هستند که بر خلاف مسواک‌های معمولی سر پهنی ندارند. در این مورد از مسواک‌ها یک برس کوچک در بخش انتهایی وجود دارد و برای تمیزکردن عمومی دندان‌ها مؤثر نیست. بااین‌حال به‌عنوان مسواکی که برای تمیزکردن اطراف بریس های ارتودنسی استفاده می‌شود، بسیار مناسب و کاربردی خواهد بود. همچنین این مسواک‌ها برای پاک‌سازی مؤثر و دقیق در خط لثه ایده‌آل هستند. بدین ترتیب اگر بریس ارتودنسی دارید یا از مشکلات لثه رنج می‌برید، مسواک‌های اندتافت می‌توانند بهترین انتخاب برای شما باشند.

مسواک سازگار با محیط زیست

از آنجایی که پرزها و بدنه مسواک‌های معمولی را اغلب از مواد پلاستیکی یا پلیمری می‌سازند، نمی‌توان گفت که دوستدار محیط زیست هستند. در طرف مقابل مسواک‌های سازگار با محیط زیست را داریم که از مواد گیاهی تجدیدپذیر از جمله ساقه بامبو یا پلاستیک‌های قابل بازیافت تولید می‌شوند. این مسواک‌ها قادرند تا تمامی انتظارات شما را از یک مسواک برآورده کنند.

مسواک دهانی

مسواک‌های دهانی به‌عنوان دستگاه‌های الکترونیکی شناخته می‌شوند که برای تمیزکردن هم‌زمان تمام سطوح دندان‌ها طراحی شده‌اند. ازآنجایی‌که این مسواک‌ها می‌توانند تا تمامی دندان‌های شما را به یکباره مسواک بزنند، قادرند تا مدت‌زمان مسواک‌زدن را به ۱۰ ثانیه کاهش دهند. برای استفاده از این مسواک شما باید آن را بر روی دندان‌های خود بگذارید و منتظر بمانید تا با لرزش‌های خودکار، دندان‌هایتان را تمیز کند. میزان تأثیرپذیری این مدل از مسواک‌ها همواره جای بحث بوده و برخی تحقیقات نشان می‌دهند که تأثیر کمی دارند و جایگزین مسواک‌های نخواهند شد.

چرا این مسواک‌ها با هم فرق دارند؟

ویژگی‌های متعدد انواع مسواک‌های موجود در بازار باعث شده تا هر کدام از آن‌ها نسبت به یکدیگر متفاوت باشند. به دلیل اینکه هر یک از این مسواک‌ها ممکن است که ترکیبی از این ویژگی‌ها را داشته باشند، طبقه‌بندی آنها کار آسانی نخواهد بود. بدین ترتیب طبقه‌بندی ویژگی‌های هر یک از این مسواک‌ها که باعث شده تا این محصولات در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار بگیرند، شاید از طبقه‌بندی خود مسواک‌ها آسان‌تر باشد. در ادامه با انواع طبقه‌بندی مسواک‌ها آشنا می‌شوید:

• نوع کاربری. یکی از مواردی که می‌توانیم انواع مسواک‌ها را بر اساس آنها دسته‌بندی کنیم، نوع کاربری آنهاست. اینکه کاربری یک مسواک عمومی باشد، یا اینکه یک مسواک را تنها می‌توان برای موقعیتی خاص مورداستفاده قرارداد، باعث می‌شود تا دسته‌بندی‌های مختلفی برای مسواک‌ها به وجود بیاید. به طور مثال، مسواک‌های ارتودنسی برای تمیزکردن اطراف بریس‌ها مناسب هستند. درحالی‌که سایر مسواک‌ها عملکرد مشابه این نسخه خاص از مسواک‌ها را برای این کار نداشته باشند.
• منبع انرژی. عامل دیگری که می‌توان انواع مسواک‌ها را در گروه‌های مختلفی قرار داد، منبع انرژی مورداستفاده این مسواک‌ها است. مسواک‌های دستی یا جویدنی با انرژی مکانیکی دست یا فک کار می‌کنند. درحالی‌که مسواک‌های برقی با انرژی حاصل از باتری یا شارژ کار می‌کنند.
• مواد تشکیل‌دهنده. مسواک‌ها را می‌توان بر اساس مواد تشکیل‌دهنده خود نیز دسته‌بندی کرد. برای نمونه، دسته‌ای از مسواک‌های دوستدار محیط‌زیست را داریم که از مواد تجزیه‌پذیر یا قابل‌بازیافت تهیه شده‌اند. مسواک سنتی را داریم که از شاخه درختی خاص تهیه شده است. این در حالی است که مسواک‌های معمولی از پلیمرهای غیر تجدیدپذیر تهیه می‌شوند.

چگونه بهترین مسواک را انتخاب کنیم؟

برای انتخاب از بین انواع مسواک باید در نظر داشته باشید که اگر دندان‌های شما وضعیت خاصی دارند، بهتر است تا مسواک مناسب برای شرایط خاص دندان‌هایتان را خریداری کنید. به طور مثال، اگر بریس ارتودنسی بر روی دندان‌های شما متصل باشد، بهترین ایده این است که یک مسواک ارتودنسی بخرید. اگر بخواهیم به‌طورکلی صحبت کنیم، باید بگوییم که مسواک‌های با پرز نرم، گزینه بهتری برای خرید هستند. بدین دلیل که این مسواک‌ها به مینای دندان آسیب نمی‌رساند و اثر سایشی بر روی مینای دندان نخواهند داشت. در صورتی هم که از وضعیت دندان‌ها و لثه‌های خودآگاهی ندارید، بهتر است تا از یک متخصص دندانپزشکی در این باره کمک بگیرید.