آیا تا به حال برای شما پیش آمده که حتی بعد از مسواک زدن، تنفس شما بوی بسیار بدی داشته باشد؟ سوال اینجاست که چه چیزی باعث بوی بد دهان حتی بعد از مسواک زدن میشود؟
تنفس بد بو، که نام علمی آن هالیتوزیس است، در واقع بوی بد و ناخوشایند دهان میباشد. این موضوع می تواند به دلایل بسیار مختلفی اتفاق بیفتد. در این متن، می خواهیم نگاهی عمیق تر به دلایل بوی بد دهان و راهکار هایی برای رهایی از این شرایط ناراحت کننده بیندازیم. با ما همراه باشید.

10 دلیل بوی بد دهان درست بعد از مسواک زدن

افراد بسیار زیادی از بوی نامطبوع نفسشان، فارغ از مسواک زدن های روتین شکایت دارند. هالیتوزیس یا بوی بد دهان به این معنی نیست که شما دندانهایتان را مسواک نمیزنید. فاکتور های بسیار زیادی به جز مسواک زدن میتوانند باعث ایجاد این مشکل شوند. در ادامه ما به تمامی دلایلی که میتوانند موجب بوی بد دهان شوند اشاره میکنیم. (از کمترین احتمالات تا بیشترین آن)

1. سلامت دندان ضعیف.
2. بیماری های لثه و دهان و دندان که از آن آگاهی ندارید.
3. مسواک نزدن زبان.
4. ملزومات دندانپزشکی که به درستی روی دندان فیکس نشده اند.
5. خوراکی ها یا نوشیدنی هایی که استفاده میکنید.
6. خشکی دهان.
7. آبریزش بینی.
8. احتمال وجود بیماری های دیگر.
9. داروهایی که مصرف میکنید.
10. سنگ های لوزه می تواند موجب بوی بد دهان شوند.

حال بدون اتلاف وقت می خواهیم نگاه عمیق تری به هر یک از این دلایل بوی بد تنفس بیندازیم.

سلامت دندان ضعیف

شاید شما به صورت منظم دندان هایتان را مسواک بزنید، اما این کافی نیست. گاهی اوقات شما نمیتوانید تمام نقاط پنهان دندان هایتان را با مسواک تمیز کنید. به خصوص اگر دارای دندان های پوسیده یا شکسته باشید. وقتی شما قسمت های پنهان دندان ها و خطوط لثه را به صورت صحیح مسواک نزنید، مانده های غذا موجب بوجود آمدن سلول های مرده و باکتری در دهان شما میشوند. با مرور زمان، این باکتری ها رشد میکنند و موجب بوی بد دهان میشوند. برای رعایت بهتر بهداشت دهان و دندان، روتین مسواک زدن، قرقره کردن، نخ دندان زدن و آبکشی دندان ها بعد از هر وعده غذایی واجب است. برای تمیز کردن نقاطی که دور از دسترس هستند یا دندان های پوسیده و ترک دار، بهترین راهکار قرقره کردن آب در دهان و آبکشی آن است.
به همین دلیل توصیه میکنیم که هر چند وقت یکبار برای جرم گیری تخصصی به دندانپزشک خود مراجعه کنید. همچنین میتوانید از دندانپزشک بخواهید که نحوه صحیح مسواک زدن را به شما آموزش دهد.

بیماری های لثه و دهان و دندان که از آن آگاهی ندارید

با وجود شستشوی روزانه دهان و دندان ها باز هم احساس بوی بسیار نامطبوع از دهانتان را دارید. آیا تا به حال فکر کرده اید که این بوی بد دهان به چه علت است؟ ممکن است بیماری لثه داشته باشید. وجود پلاک ها یا بافت های تارتار نشان دهنده باکتری های لثه هستند که موجب بوی بد میشود. این پلاک ها روی خط لثه قابل مشاهده هستند. در برخی موارد موجب قرمزی، عفونت یا خونریزی لثه میشوند. اگر این مشکلات درمان نشوند، موجب بیماری های لثه و در نهایت بوی بد دهان میشوند.
از سوی دیگر شما ممکن است دارای حفره یا پوسیدگی در دندان هایتان باشید و از آن آگاهی نداشته باشید. باکتری ها ممکن از درون این حفره ها جمع شوند و باعث بدتر شدن شرایط شوند.
همچنین زخم های جراحی که به واسطه درمان های دندانپزشکی بوجود آمده باشند هم میتوانند علت بوی بد دهان شوند. به طور مثال زخم های بعد از کشیدن دندان یا جراحی دهان و دندان. در پی کشیدن دندان، غذا ممکن است در حفره های خالی دندان کشیده شده تجمع پیدا کنند. این جرم ها با قرقره کردن آب در دهان از بین خواهند رفت.
با رعایت منظم روتین بهداشتی دهان و دندان میتوان از بیماری های لثه جلوگیری کرد. البته اگر پلاکت ها یا بافت های تارتار را مشاهده کردید باید از یک متخصص برای رهایی از بوی بد دهان کمک بگیرید.

مسواک نزدن زبان

زیر میکروسکوپ، سطح زبان دارای فرچه های بسیار ریزی به نام پاپیلای است. این سطح بهترین مکان برای جمع شدن غذاها و رشد باکتری ها میباشد. اگر فرد به صورت منظم زبان خود را مسواک نزد، این باکتری ها میتوانند روی سطح زبان رشد کنند و موجب بوی ناخوشایند دهان شوند. افرادی که سیگار میکشند یا خشکی دهان دارند هم میتوانند احساس بوی نامطبوع را از زبان خود داشته باشند.
تمیز کننده های زبان، خراش دهنده های زبان یا فرچه های زبان میتوانند ابزار های مناسبی برای تمیز کردن زبانتان باشند. همچنین مسواک هایی که در پشت خود زبان شوی دارند میتوانند کاربردی و مقرون به صرفه باشند.

ملزومات دندانپزشکی که به درستی روی دندان فیکس نشده اند

ملزومات پزشکی دندان مانند بریج ها، بریس ها و دندان های مصنوعی اغلب برای بهبود مشکلات دندان و مقابله با بد فرمی دندان ها استفاده میشوند. اگر این ملزومات به درستی در جای خود فیکس نشوند، ممکن است موجب بوی بد دهان شوند. این به علت رفتن مانده های غذا زیر ملزومات اتفاق می افتد. جایی که مسواک به آن دسترسی ندارد. همچنین وقتی ملزومات دندانپزشکی در جای درست خود قرار نداشته باشند، باعث مشکلات و بیماری های لثه و عفونت میشوند که خودش علت دیگری برای بوی بد دهان است.

خوراکی ها یا نوشیدنی هایی که استفاده میکنید.

مصرف مداوم غذاهایی که میزان گوگرد بالایی دارند، غذاهایی که باعث خشکی دهان می شوند و غذا های حساسیت زا موجب بوی بد دهان میشوند. این غذا ها و خوراکی ها باید تا حد امکان کمتر مصرف شوند و اگر ایجاد حساسیت میکنند، باید از مصرف آنها اجتناب کرد.
طرفداران قهوه باید بدانند که مسواک زدن و قرقره کردن دهانشویه بعد از هربار نوشیدن قهوه توصیه می شود. قهوه حاوی مقادیری از محتویات اسیدی، سولفاتی هستند که موجب بوی بد دهان میشوند. بهتر است از شیرین کننده ها در قهوه استفاده نکنید و تا حد امکان قهوه را تلخ بنوشید. چراکه شکر باعث افزایش رشد باکتری ها میشود. همین موضوع درباره چای هم صدق میکند. نوشیدن آب بعد از چای یا قهوه می تواند به کاهش بوی بد کمک کند.

الکل

اگر شما الکل مصرف میکنید و برایتان سوال شده چرا با وجود مسواک زدن باز هم بوی بد دهان دارید، باید سبک زندگی خود را تغییر دهید. اولا الکل باعث کم آبی بدن میشود که در نهایت باعث هالیتوسیس میشود. دوما نوشیدن الکل باعث کاهش میزان باکتری های مفید دهان میشود. اگر این تناسب به هم بخورد باکتری های مضر فرصت رشد پیدا کرده و باعث بوی بد دهان میشوند.
نوشیدن الکل باعث افزایش گاز های معده میشود که عاملی برای بوی ناخوشایند دهان است. مهمتر از همه اینکه الکل در بدن به نوعی اسید تبدیل میشود که موجب بوی بد دهان خواهد شد. کاهش مصرف الکل نه تنها به سلامت دهان و دندان شما کمک میکند، بلکه تاثیر بسیار مثبتی در سلامت بدن شما خواهد گذاشت.
اگر سیگار میکشید ممکن است دچار مشکل شوید
سیگار کشیدن به دلایل مختلفی می تواند موجب بوی بد دهان شود. سیگار کشیدن باعث کم آبی بدن و خشک شدن دهان میشود. محتویات تنباکو باعث حساسیت لثه و در نهایت بیماری های لثه میشود. همچنین این محتویات میتواند روی سطح زبان باقی بماند و باعث تنفس بد بو شوند. برای نفسی خوشبو و بدنی سالم، باید کشیدن سیگار را ترک کنید. میتوانید با نوشیدن مقدار بالایی آب اینکار را آغاز کنید.

خشکی دهان

بزاق دهان برای از بین بردن و خنثی کردن عملکرد باکتری ها و پلاک های دندان بسیار مهم است. هرروز میزان بالایی از سلول های دهان می میرند و با سلول های جدید جایگزین میشوند. بزاق دهان این سلول های مرده را از دهان می شوید. از تجمع آن ها که باعث بوی بد دهان میشود جلوگیری میکند. اغلب افرادی که با دهان باز میخوابند، بیشتر دچار خشکی دهان میشوند و صبح روز بد دهانشان به شدت بد بو است.

• یکی از اصلی ترین دلایل خشکی دهان کم آبی بدن است. مطمئن شوید که هر روز میزان کافی آب مینوشید.
• دلیل بعدی سیگار کشیدن است.
• استفاده از دارو میتواند دلیل دیگر باشد. میتوانید در این باره با پزشک خود مشورت کنید. از پزشک بخواهید در صورت امکان از داروی جایگزین با عوارض کمتر استفاده کند. اگر امکان تعویض یا جایگزین کردن دارو نیست، درباره راهکار های مقابله با بوی ناخواسته دهان بپرسید.

آبریزش بینی

یکی دیگر از دلایل بوی بد دهان که از گلو میاید، آبریزش بینی است. ترشحات غیر عادی که پشت حلق تجمع کرده اند یا آبریزش اضافی از بینی یا سینوس ها میتواند موجب بوی بد دهان شود. این اتفاق بیشتر در زمان سرماخوردگی رخ میدهد.
ترشح پشت حلق بیشتر اوقات به دلیل پاسخ ایمنی بدن به باکتری ها اتفاق می افتد. آبریزش بینی میتواند به دلیل سرماخوردگی، عفونت های سینوسی، عفونت های باکتریایی، آلرژی ها و حاملگی اتفاق بیفتد.
با درمان علل آبریزش بینی، بوی بد دهان هم از بین خواهد رفت. نوشیدن آب زیاد همیشه یک راهکار ساده برای بهبود سریع تر و بهتر است.

مطالع مطلب درمان بوی بد دهان ناشی از لوزه و حلق توصیه میگردد.

احتمال وجود بیماری های دیگر

گاهی اوقات بوی بد دهانی که با مسواک زدن و رعایت روتین روزانه بهداشت دهان و دندان از بین نمیرود، نشان دهنده مشکلات جدی سلامتی است که نیاز به مداخله پزشکی و تخصصی دارد. در ادامه به بیماری های احتمالی که میتواند موجب بوی بد دهان شود اشاره میکنیم:

• ممکن است رفلاکس معده داشته باشید.
• بیماری های تنفسی
• استفراغ مداوم
• عفونت سینوس
• کتواسیدوز
• زخم معده
• نارسایی کبد
• مشکلات کلیه
• انسداد روده
• سرطان

بیماری رفلاکس معده زمانی اتفاق می افتد که محتویات و اسید معده به مری برگردد. برای توضیح ساده تر فرض کنید در قسمت ورودی معده و مری یک حلقه عضلانی وجود دارد. وقتی این حلقه توانایی کامل برای بسته شدن بعد از ورود غذا به معده را نداشته باشد، محتویات، گاز ها و اسید معده با سمت بالا یعنی مری برمیگردند. علاوه بر احساس سوزش و طعم ترش و زننده در گلو، بوی بد دهان نیز میتوانند از عواقب این بیماری باشد.

در اغلب موارد، این شرایط با استفاده یک دوره کوتاه دارو و تغییر سبک زندگی بهبود میابد. در صورت عدم بهبودی در نهایت نیاز به عمل جراحی هست.

بیماری های تنفسی

بیماری های تنفسی مثل برونشیت، ذات الریه، سرماخوردگی ویروسی یا تب ممکن است موجب بوی بد دهان بیمار شود. هر فعالیت باکتریایی در یک سمت بدن به واسطه تولید محتویاتی که باکتری ها ایجاد میکنند میتواند موجب بوی بد شود. این اتفاق درباره سیستم تنفسی بالایی شایع تر است.
افرادی که به آسم مبتلا هستند، ممکن است دچار بوی بد دهان شوند. تنفس از دهان موجب خشکی دهان شده که در نهایت منجر به تنفس بد بو خواهد شد.
در فیبروز سیستیک، با توجه به تولید ترشحات، به خصوص در سیستم تنفسی، عفونت های ریه شایع است. همین دلیل قانع کننده ای برای بوجود آمدن بوی بد دهان میباشد.
تحقیقات جدید نشان داده اند که بوی بد دهان در Covid-19 بسیار شایع بوده و از طرف تعداد بالایی از بیماران گزارش شده است.
تجویز دارویی برای مشکلات ریه و تنفسی ضروری است. آنتی بیوتیک ها و اسپری های استنشاقی درمان های اصلی این بیماری هستند. این دارو ها باید از سمت پزشک تجویز شوند و هر یک میتوانند موجب عوارض جانبی مثل خشک شدن دهان و بدتر شدن شرایط داشته باشند.

استفراغ مداوم

بالا آوردن مداوم دلیل بعدی برای تنفس بد بو است. استفراغ اسید معده را حتی بیشتر از رفلاکس به داخل گلو و دهان میاورد که موجب بوی بد دهان میشود. درمان باید با توجه به علت استفراغ تجویز شود. استفراغ میتواند به دلیل مسمومیت غذایی، انسداد روده، نارسایی کبد، سرطان یا بیماری های دیگر باشد.
پزشکان در ابتدا دارو های ضد تهوع را تجویز میکنند و سعی می کنند بیمار را هیدراته نگه دارند سپس به دنبال علل اصلی میروند.

داروهایی که مصرف میکنید

شاید با شنیدن احتمال تاثیر داروها بر بوی بد دهان شکه شوید اما در واقعیت دارو ها می توانند تاثیر بسزایی در بوی نامطبوع دهان داشته باشند. سوال اینجاست که چطور؟
اغلب دارو ها باعث کاهش بزاق و خشکی دهان میشوند. معروف ترین داروهایی که در این دسته قرار میگیرند: آنتی هیستامین ها، دارو های شیمی درمانی، دارو های ضد افسردگی، دارو های اسید معده و دارو های رژیم درمانی هستند. دلیل بعدی تاثیرات شیمیایی است که دارو ها در بدن انسان می گذارند. این تاثیرات هر چقدر ناچیز می توانند باعث بوی بد دهان شوند.
معمولا بوی نامطبوع با تمام شدن طول درمان از بین میرود. اگر این بو همچنان با شما بود با پزشک خود مشورت کنید. بدون شک آنها بهتر میدانند که چطور باید شرایط را کنترل کنند.

سنگ های لوزه می تواند موجب بوی بد دهان شوند

سنگ های لوزه در واقع باقی مانده های سفت شده روی لوزه ها هستند که بوی نامطبوع باکتریایی دارند. این سنگ ها میتوانند از تجمع غذا، سلول های مرده یا ترشحات که سفت شده اند، بوجود بیایند. علائم معمول سنگ لوزه تنفس بدبو و گلودرد است.
یکی از دلایل عمده تنفس بد بو در کودکان ورم لوزه یا التهاب لوزه است که باعث بروز عفونت میشود. این موضوع به راحتی با استفاده دارو و مراقبت های اصولی قابل درمان است.
معمولا از التهابات با قرقره کردن آب نمک از بین خواهد رفت. اگر لوزه ها به شدت ورم کرده باشند یا بسیار بزرگ شده باشند، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد دهد. این جراحی در حوزه تخصصی دندانپزشکان نیست و باید درباره آن با پزشک گوش و حلق و بینی مشورت کنید.

چگونه بوی بد دهان را از بین ببریم؟

بهترین راه برای مقابله با بوی بد دهان ناشی از باکتری ها و پلاک های دندانی، اتخاذ یک روتین بهداشت دهان و دندان است:

• شروع هر روال خوب دو بار مسواک زدن در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید است. هر روز از آن برای کمک به تمیزی و شادابی دهان خود استفاده کنید.
• زبان خود را نیز به آرامی مسواک بزنید تا هر گونه باکتری به باقیمانده روی سطح زبان پاک شود.
• از نخ دندان برای پاک کردن پلاک و ذرات غذای گیر کرده از مناطقی که دسترسی به آن بین دندان ها دشوار است استفاده کنید.
• به طور منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا سلامت دندان ها و لثه های خود را بررسی کنید و برای تمیز کردن حرفه ای برای از بین بردن رسوبات سرسخت پلاک، به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

نکات بیشتر برای کمک به مقابله با هالیتوزیس

برخی از انواع دیگر درمان بوی بد دهان عبارتند از:

• پرهیز از غذاهای با بوی تند مانند ادویه ها، سیر و پیاز و نوشیدنی هایی مانند قهوه و الکل که می توانند موقتاً باعث تنفس بدبو شوند.
• مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین را کاهش دهید زیرا این کار می تواند میزان باکتری ها را در دهان شما افزایش دهد.

• سیگار نکش. استعمال دخانیات و جویدن تنباکو باعث بوی بد دهان می شود و دندان ها را لکه دار می کند، بنابراین برای تنفس تازه و دندان های سفیدتر آن را ترک کنید.
• مقدار زیادی آب بنوشید تا از خشک شدن دهانتان جلوگیری کنید.

هالیتوزیس همچنین می تواند ناشی از برخی شرایط پزشکی باشد، به عنوان مثال عفونت های دستگاه گوارش، گلو یا قفسه سینه. اگر چنین است، باید از یک پزشک برای کمک به درمان آن کمک بگیرید.

درمان قطعی بوی بد دهان با لیزر

طبق آمار حدود 85 درصد موارد بوی بد دهان منشا دهانی دارد. عواملی مانند بیماری های لثه، پوسیدگی دندان، جرم های لثه ای و مشکلات دیگر در سلامت دهان و دندان، علت های مهم تنفس نامطبوع دهان است.

درمان قطعی بوی بد دهان با لیزر به دلیل نداشتن درد و خونریزی و عدم تورم لثه ها بعد از درمان میتواند بهترین گزینه درمانی برای رفع بوی بد دهان با منشا دهانی باشد. در این روش مراقبت های بعد از جراحی متدوال دیگر وجود ندارد و غذا خوردن بیمار به راحتی انجام میپذیرد.