مطالعات نشان میدهند که دندان شکسته را میتوان با توجه به درجه ی شکستگی با پر کردن و یا با کاور کردن، ترمیم کرد. با اینکه شکستگی دندان ممکن است کمی ترسناک باشد اما دندانپزشک میتواند در این زمینه به شما کمک کند. پس از شکستگی و پیش از بدتر شدن آن و یا عفونی شدن لثه، در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید. برخی معتقدند که اگر تکه ی شکسته را درون شیر نگه دارید و آن را نزد دندانپزشک ببرید، پزشک میتواند همان تکه را سر جایش بگذارد، اما این روش برای همه جوابگو نیست.

در ادامه راهکارهای فوق العاده ای برای بررسی، نگهداری، ترمیم و درمان دندان شکسته در خانه و روشهای پزشکی درمان توسط دندانپزشک را معرفی میکنیم. در ابتدا میتوانید مراحل ترمیم دندان شکسته جلو را در فیلم زیر مشاهده نمایید.

فیلم ترمیم دندان شکسته

دلایل عمده شکستگی دندان

از دلایل عمده آسیب های دندانی می توان به ضربه به صورت یا دندان ها اشاره کرد که می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

• تصادفات اتومبیل
• زمین خوردن
• آسیب دیدگی در انواع ورزش ها مانند فوتبال ، هاکی ، فوتبال ، والیبال ، بسکتبال و بیس بال باشد.

چرا شکستگی دندان باید درمان شود؟

• شکستگی عمیق می تواند مینای دندان و عاج دندان را درگیر کند .
• مرگ بافت پالپ می تواند منجر به عفونت جدی و آبسه دندان شود .
• شکستگی جدی که هم عاج و هم بافت پالپ را در معرض دید قرار دهد باید به سرعت درمان شود.

از داشتن دندان شکسته باخبر شوید.

۱- پس از جویدن چیزی سخت، منتظر درد ناگهانی باشید. اگر دندان شما بشکند، دردی ناگهانی حس خواهید کرد. اگر این درد را تجربه کردید، به دنبال دندان شکسته و تکه ی شکسته باشید. اگر این تکه را پیدا کردید مطمئنا دندان شما شکسته است.

• در نظر داشته باشید که شما حالا تکه ی دندان تیزی در دهان خود دارید. این تکه ممکن است لثه ی شما را خراش بدهد، پس بهتر است آن را از دهان خارج کنید و اگر میتوانید آن را نگه دارید.

۲- به درد نامنظم دندان بی توجه نباشید. اگر شکستگی دندان شما کوچک باشد، احتمالا درد زیادی حس نمیکنید. به جای آن، دردی نامنظم حس میکنید که می آید و میرود. دندان شما زمانی که جسمی سخت را میجوید و یا مایعات و یا غذای سرد و داغ میخورید، درد میگیرد. اگر این درد را تجربه میکنید، بهتر است به آن بی توجهی نکنید.

۳- برای دیدن آسیب و شکستگی دندان، دندان ها را به دقت بررسی کنید. اگر نگرانید که یکی از دندان های شما شکسته باشد، با بررسی دقیق به جواب خود خواهید رسید. به دنبال دندان شکسته و یا خالی شدن بخشی از دندان خود باشید.

• ممکن است دندان عقبی شما که قابل دیدن نیست شکسته باشد. زبان خود را روی همه ی دندان ها بچرخانید. اگر زبان بخش زبر و یا تیزی را حس کرد، ممکن است آن دندان شکسته باشد.

۴- التهاب و یا عفونت اطراف دندان شکسته را بررسی کنید. اگر پیدا کردن دندان شکسته کار مشکلی است میتوانید لثه ها را بررسی کنید. لثه در بخش دندان شکسته ممکن است ورم کرده و یا قرمز شده باشد. برای بررسی دندان شکسته، این نشانه ها را بررسی کنید.

۵- از دندانپزشک وقت بگیرید. اگر از داشتن دندان شکسته اطمینان دارید و یا فقط دندان درد دارید و به شکستگی شک دارید، به پزشک مراجعه کنید. دندان شکسته را میتوان درمان کرد، اما برای جلوگیری از مشکلات بعدی، باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید. راه های زیادی برای محافظت از دهان و دندان و درمان درد وجود دارند.

درمان آسیب دیدگی دندان شکسته پیش از مراجعه به دندانپزشک

۱- اگر میتوانید تکه ی شکسته را نزد خود نگه دارید. گاهی دندانپزشک میتواند تکه ی شکسته را سر جای خودش بگذارد، پس بهتر است آن را نگه دارید. تکه را برداشته و آن را درون شیر و یا بزاق قرار دهید تا فاسد نشود. پس زمانی که به پزشک مراجعه کردید، آن را نیز با خود ببرید.

• هیچوقت سعی نکنید تکه ی شکسته را خودتان سر جایش قرار دهید. این کار به ابزار خاصی نیاز دارد و به همچنین ممکن است به عصب دندان آسیب برسانید.

۲- آب نمک قرقره کنید. دهان شما پر از باکتری است و ممکن است به راحتی عفونی شود. زمانی که دندان شما شکست و برای جلوگیری از ایجاد عفونت، آب نمک قرقره کنید.

• یک قاشق چایخوری نمک را درون یک فنجان آب گرم حل کنید.
• این محلول را برای 30 تا 60 ثانیه در دهان خود و در ناحیه ی آسیب دیده قرقره کنید.
• به هیچ وجه این محلول را قورت ندهید.
• این کار را پس از هر وعده ی غذایی تکرار کنید.

۳- برای از بین بردن درد، مسکن دندان درد بخورید. اگر دندان شما آسیب جدی دیده است، احتمالا درد زیادی دارید. میتوانید پیش از رفتن نزد دندانپزشک و برای از بین بردن درد، مسکن بخورید.

• مشتقات ایبوپروفن مانند Motrin و Advil معمولا بر استامینوفن ترجیح داده می شوند زیرا ایبوپروفن علاوه بر درمان درد، تورم را نیز کاهش می دهد. اما اگر ایبوپروفن در دسترس نیست، یکی از مشتقات استامینوفن مانند Tylenol مصرف کنید.

۴- لبه های تیز را با وکس دندان کاور کنید. گاهی اوقات شکستگی دندان به قدری تیز است که میتواند زبان و یا لثه را خراش دهد. برای جلوگیری از این آسیب ها شکستگی را با وکس دندان پوشش دهید. این وکس را میتوانید از داروخانه تهیه کنید.

• به همچنین میتوانید لبه را با آدامس بدون قند نیز پوشش دهید.

۵- تا قبل از مراجعه به دندانپزشک، هنگام غذا خوردن مراقب باشید. ممکن است تا چند روز پس از شکستگی نتوانید به دندانپزشک مراجعه کنید. در این موارد، شما پیش از مراجعه به غذا خوردن نیاز دارید. برای کم کردن درد و یا جلوگیری از ایجاد مشکلات بعدی به موارد زیر توجه کنید.

• غذاهای نرم بخورید. دندان شکسته بسیار ضعیف است و ممکن است به مشکلات بعدی منتهی شود. غذاهای سفت باعث شکستگی بیشتر و ایجاد درد میشوند. پیش از مراجعه به پزشک، غذاهایی مانند پودینگ، سوپ و بلغور جو مصرف کنید.
• سعی کنید غذاهای سرد و یا داغ نخورید. دندان شکسته به دما حساس است و خوردن غذای سرد و خیلی داغ به درد منجر میشود. به منظور جلوگیری از هر مشکلی، غذا را در دمای اتاق بخورید.
• سعی کنید غذا را با طرف سالم دهان بخورید. جویدن ممکن است به درد منتهی شود، پس بهتر است از جویدن با دندان شکسته خودداری کنید.

با درمان های متفاوت دندان شکسته آشنا شوید.

۱- کانتور کردن دندان. اگر شکستگی دندان کوچک باشد، دندانپزشک ممکن است آن را کانتور کند. کانتور کردن یعنی صاف کردن و پولیش کردن قسمت شکسته برای جلوگیری از برش دادن و سایش دهان. این درمان که فقط نیاز به ویزیت دندانپزشک دارد، بسیار ساده بوده و درد خاصی ندارد.

۲- پر کردن شکستگی. اگر شکستگی داخل دندان شما را خالی کرده باشد، دندانپزشک دندان شما را پر خواهد کرد. این درمان شامل استفاده از یک ماده ی پر کننده – معمولا آمالگام نقره ای یا پلاستیک – برای رفع ترک دندان است. پر کردن، مانع از گیر کردن هر چیزی در حفره شده و از بزرگ شدن آن جلوگیری می کند.

۳- قرار دادن تاج روی دندان. اگر شکستگی دندان بزرگ باشد، دندانپزشک از قرار دادن تاج برای درمان آن استفاده میکند. این تاج معمولا از فلز و یا سرامیک ساخته شده و ظاهر و قدرت دندان را دارد.

۴- عصب کشی دندان شکسته. اگر شکستگی دندان شدید باشد و عصب و یا ریشه ی دندان نمایان شده باشد، دندانپزشک ممکن است از کانال ریشه برای درمان دندان استفاده کند. پزشک محل مورد نظر را تمیز کرده و درون دندان را از عفونت پاک میکند تا از نیاز به کشیدن دندان جلوگیری کند. در کلینیک دندانپزشکی دکتر حاکم زاده عصب کشی دندان با لیزر انجام میشود.

• اگر کانال ریشه داشته باشد، دندانپزشک یک تاج روی دندان قرار میدهد تا از آن محافظت کند.

۵- کشیدن دندان شکسته. اگر آسیب دندان کاملا جدی باشد، شاید نیاز باشد تا آن را بکشید. این روش درمانی زمانی استفاده میشود که شکستگی تا لثه رسیده باشد و ترمیم آن غیر ممکن باشد. کشیدن دندان برای کاهش دادن درد و جلوگیری از عفونت بهترین روش ممکن است.

• پس از کشیدن دندان، از دندانپزشک در مورد روش های جایگزین کردن این دندان سوال کنید.

جلوگیری از شکستن دندان

۱- از جویدن اجسام سفت خودداری کنید. بسیاری افراد عادت دارند که اجسام سفت مانند یخ و یا مداد بجوند. با اینکه دندان ها سفت و سخت هستند اما این عمل باعث سست شدن آنها میشود. جویدن اجسام سخت باعث ضعیف شدن دندان ها و همچنین شکستگی آنها میشود. با دور کردن این عادت از خودتان، از دندان هایتان محافظت کنید.

۲- دندان های خود را روی هم فشار ندهید. (دندان قروچه نکنید). دندان قروچه کردن به معنای فشردن دندان ها روی هم، مخصوصا زمان خواب است. اینگونه دندان ها ضعیف شده و در معرض خطر شکستگی قرار میگیرند.

• از آنجایی که دندان قروچه معمولا زمان خواب پیش می آید، ترک این عادت بسیار سخت است. برای جلوگیری از این مشکل، میتوانید از محافظ دندان های مخصوص که برای این مشکل تعبیه شده اند، استفاده کنید. اگر این عادت را دارید، برای ترک آن با دندانپزشک خود صحبت کنید.

۳- زمانی که ورزش میکنید، از محافظ دندان استفاده کنید. زمانی که ورزش میکنید، دندان های شما در خطر شکستگی قرار میگیرند. اگر ورزش هایی مانند فوتبال انجام میدهید، ممکن است جسمی به صورت شما برخورد کند، پس بهتر است برای محافظت از دندان ها از محافظ دندان استفاده کنید.

• برای آشنایی پیدا کردن با انواع محافظ دندان به راهنمای آکادمی دندانپزشکی امریکا مراجعه کنید.
• اگر پیدا کردن این محافظ دندان برای شما مشکل است، از دندانپزشک خود کمک بگیرید.

۴- از دندان های خود مراقبت کنید. عدم رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان خطر آسیب دیدگی دندان ها را افزایش میدهد. خوشبختانه، محافظت از دهان و دندان کاملا در دستان خودتان است. با تمیز کردن مرتب دندان ها و چکاپ منظم، از خرابی و شکستگی دندان ها جلوگیری کنید.

• برای یادگیری هرچه بهتر روش های تمیز کردن دندان ها، مقاله ی “روش مسواک زدن” را مطالعه کنید.
• پس از مسواک زدن و به منظور جلوگیری از ایجاد پلاک و پاک کردن خرده غذاها از میان دندان ها، حتما نخ دندان بکشید.
• مرتبا و هر شش ماه یکبار، برای تمیز کردن عمقی دندان ها و لثه ها و بررسی این دو، چکاپ انجام دهید.