گاهی اوقات دندان درد می‌تواند باعث سردرد شود اما همیشه دلایل مشابهی ندارد. این درد می‌تواند به دلیل تحریک عصبی اتفاق بیفتد که عصب سه قلو (عصب پنجم جمجمه ای) نامیده می‌شود که می‌تواند ظاهر چهره ی   شما را تحت تاثیر قرار دهد. گاهی اوقات شما به دلیل بیماری زمینه ای دچار دندان درد و سردرد در یک طرف سر می‌شوید مانند عفونت سینوس یا اختلال در عملکرد مفصل گیجگاهی یا فکی.

در این مقاله قدری از ارتباط دندان درد با سردرد شرح داده می‌شود. همچنین اگر هر دو نشانه‌ی بیماری را همزمان تجربه می‌کنید مواردی که در این خصوص لازم است بدانید برایتان شرح داده می‌شود.

سردرد میگرن ناشی از دندان درد

دلایل بسیاری وجود دارد که چرا دندان ممکن است آسیب ببیند که این دلایل شامل کرم خوردگی دندان، ترک خوردن دندان و بهم فشردگی می‌شود آن هم زمانی که دندان کاملا از لثه بیرون نمی‌آید. اگر این موارد درمان نشوند فرد می‌تواند دچار سردرد شود.

سردردهای میگرنی، ضربان دار و معمولا در یک طرف سر هستند. این درد می‌تواند با علائم دیگری مانند حالت تهوع، استفراغ و یا حساسیت به نور یا صدا همراه باشد.

متخصصان بر این باورند که ارتباط بین دندان درد و سردرد به عصب سه قلو مربوط می‌شود. عصب جمجمه ای حرکات صورت و چشم و احساسات را کنترل می‌کند. این عصب تقریبا بیشتر صورت شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد که شامل لب بالایی و پایینی، دندان‌ها و لثه‌ها می‌شود.

تصور می‌شود که عصب سه قلو نقش مهمی در بهبود سردرد دارد. در این مورد، درد ناشی از دندان درد ممکن است عصب را تحریک کند و باعث بروز سردرد شود.

انتقال درد دندان به سر

علاوه بر دندان دردی که باعث سردرد می‌شود کرم خوردگی دندان یا بیماری‌های پیشرفته لثه می‌تواند درد را به سر منتقل کند. درد‌های منتقل شونده بدین معنی است که شما در قسمتی از بدن احساس درد می‌کنید که علت آن در جای دیگری است. این درد به بسیاری از ارتباطات عصب‌ها (به واسطه عصب سه قلو) مرتبط می‌شود که دندان‌ها و اعضای دیگر چهره را به مغز ارتباط می‌دهد.

زمانی که افراد دچار مشکلات دهان و دندان می‌شوند ضروری است که آن‌ها برای تشخیص نوع سردرد تنشی یا سردردهای میگرنی نزد متخصص سلامت خودشان بروند.

کرم خوردگی دندان و بیماری‌های لثه هر دو از تجمع باکتری در دندان‌ها نشات می‌گیرند که معمولا نتیجه عادت کم مسواک زدن و کم نخ دندان کشیدن است. اگر این موارد درمان نشوند، پوسیدگی دندان می‌تواند منجر به کرم خوردگی دندان و آبسه دندان شود.

گاهی اوقات عفونت دندان می‌تواند منجر به بیماری‌های ثانویه جدی و خطرناکی مانند سپسیس شود. بنابراین تشخیص زود هنگام عفونت اهمیت دارد و لازم است که توسط متخصص دهان و دندان درمان شود.

علائم عفونت دندان عبارتند از:

• دندان درد شدید
• احساس تلخی در دهان
• بوی بد دهان
• تب
• درد در هنگام جویدن
• حساسیت دندان‌ها به گرما یا سرما
• تورم چرکی لثه در بالای دندان متورم به شکل جوش مانند
• غده های متورم در گردن
• تورم فک بالایی یا پایینی

تورم فک بالا یا پایین می‌تواند نشان دهنده ی عفونت خطرناکی باشد. به خصوص زمانی که این تورم با علائم دیگری از عفونت مانند تب یا به سختی باز کردن دهان همراه باشد. اگر چنین علامتی را مشاهده کردید سریعا با متخصص سلامت خود تماس بگیرید.

بیماری‌های زمینه ای که موجب دندان درد و سردرد می‌شوند

شرایطی وجود دارد که می‌تواند منجر به سردرد و دندان درد شود اما به مشکلات دندان یا سردرد ارتباط ندارد.

دندان قروچه (بروکسیسم)

یک مثال عالی از دردهای منتقل شونده به سر، دندان قروچه است. شرایطی که در آن فرد به طور مداوم دندان‌هایش را روی هم می‌فشرد یا دندان‌هایش را به هم می‌‌ساید. دندان قروچه اغلب در شب اتفاق می‌افتد.

سردرد ناشی از دندان قروچه اغلب درد مبهم نامیده می‌شود که در اطراف سر یا پشت چشم‌ها بروز می‌کند. علائم دیگر دندان قروچه عبارتند از:

• درد شدید در دندان‌ها و ماهیچه های فک
• صدا کردن مفصل گیجگاهی زیرآرواره‌ ای
• به سختی باز و بسته کردن دهان

عفونت سینوس

عفونت سینوس می‌تواند منجر به درد در یک یا چندین دندان شود به خصوص در دندان بالایی تان که در زیر سینوس فکی قرار گرفته است. (پشت استخوان گونه تان)

یکی دیگر از علائم رایج عفونت سینوس، سردرد سینوسی است که هنگامی که به سمت جلو خم می‌شوید بدتر می‌شود.

علائم دیگر عفونت سینوس عبارتند از:

• تب
• خستگی
• گرفتگی بینی و مخاط زرد یا سبز رنگ
• فشار گوش یا  احساس پر بودن آن
• تنفس سخت

اختلال مفصل فکی – گیجگاهی

مفاصل فکی – گیجگاهی دو مفصل هستند که فک پایین شما را به جمجمه تان متصل می‌کنند. این دو مفصل با ماهیچه های فک کار می‌کنند تا فک پایین شما را به سمت بالا و پایین حرکت دهند، به شما اجازه‌ ی جویدن، خمیازه کشیدن، صحبت کردن و قورت دادن بدهند.

اختلال مفصل فکی – گیجگاهی زمانی اتفاق می‌افتد که فک پایین و ماهیچه‌های آن ناهم‌ تراز شوند یا هم‌ زمان حرکت نکنند. این ناهم ترازی می‌تواند به چند دلیل از جمله دندان‌ قروچه یا ضربه به فک ایجاد شود.

علاوه بر دندان‌درد، اختلال مفصل فکی – گیجگاهی اغلب باعث سردرد (از جمله سردرد‌های میگرنی) می‌شود. سردرد‌های ناشی از اختلال در مفصل فکی – گیجگاهی معمولا درد تیر کشنده نامیده می‌شود که از نزدیک گوش شروع می‌شود و به سمت فک، شقیقه یا گردن حرکت می‌کند. این دردها معمولا با حرکات فک مانند جویدن یا باز و بسته کردن دهان همراه است.

نورالژی عصب سه قلو

نورالژی عصب سه قلو، درد مزمن ناشی از فشار یا آسیب به عصب سه قلو است. این اختلال باعث حمله‌ی ناگهانی بسیار دردناک، تیر کشیدن یا درد تکان دهنده ی شدید در ناحیه ی صورت می‌شود که تقریبا همیشه فقط در یک طرف صورت وجود دارد.

در بسیاری از موارد، درد در طول فک بالایی یا پایینی احساس می‌شود. افراد در اغلب اوقات قبل از اینکه به کلینیک درد بروند و به متخصص درد مراجعه کنند، نزد دندانپزشک خود می‌روند زیرا آن‌ها فکر می‌کنند که دندانشان چرک کرده است. در واقع، قبل از تشخیص نورالژی عصب سه قلو، غیر عادی نیست که یک فرد یک کانال ریشه یا تعداد بیشتری از آن یا تعدادی دندان‌ قابل کشیدن داشته باشد.

ایجاد لخته خون در سینوس کاورنوس

این اختلال نادر است اما عدم درمان آن می‌تواند منجر به یک بیماری خطرناک و جدی شود که این بیماری لخته خون در سینوس کاورنوس نامیده می‌شود. این بدان معنا است که لخته خونی در محوطه ای از مغز در پشت چشم در سینوس کاورنوس وجود دارد. این لخته زمانی ایجاد می‌شود که عفونت موجود در صورت یا سر، به مغز برسد.

علامت اصلی در این موقعیت، سردرد شدیدی است که معمولا پشت چشم یا پیشانی را درگیر می‌کند. علاوه بر سردرد شدید، نشانه‌های دیگر ایجاد لخته خون در سینوس کاورنوس عبارتند از:

• تب شدید
• حرکت ضعیف چشم
• تورم پلک چشم
• برآمدگی مردمک چشم

چه موقع نزد متخصص سلامت خود بروید

اگر شما به تازگی دچار دندان‌ درد یا سردرد مداوم شده‌اید نزد متخصص سلامت یا دندانپزشک خود بروید. تشخیص عامل زمینه ای دندان درد یا سردرد می‌تواند دشوار باشد اما اینکه شما به تشخیص درست برسید اهمیت دارد. بنابراین شما می‌توانید درمان صحیح را در پیش بگیرید.

اگر شما برای درمان دندان درد جراحی‌های دندانی کرده‌اید اما این جراحی‌ها کارساز نبوده‌اند، با متخصص سلامت خود در خصوص ملاقات با دیگر متخصصان حرفه ای سلامت که در خصوص سردردها، حالات رشته عصبی یا مشکلات گوش، بینی و گلو تخصص دارند صحبت کنید.

چطور دندان درد و سردرد را درمان کنید

اگر شما بطور هم‌زمان دچار دندان درد و سردرد شده‌اید ممکن است ملاقات با بیش از یک نفر متخصص سلامت  به زمان‌ زیادی نیاز داشته باشد. اینکه به کار خود درباره تشخیص صحیح ادامه دهید اهمیت دارد بنابراین می‌توانید برای عامل ایجاد کننده درد خود، درمان صحیحی را در پیش بگیرید.

ممکن است همه چیزی که شما به آن نیاز دارید پر کردن دندان، خوردن آنتی‌بیوتیک برای عفونت سینوس یا استفاده از محافظ دندانی در هنگام شب باشد که باعث جلوگیری از دندان قروچه کردن شما می‌شود. اگر مشکل پیچیده‌تر باشد لازم است که نزد یک متخصص بروید و هر چه زودتر با یک متخصص ملاقات کنید بهتر است.

در حالی‌ که شما منتظر ملاقات با متخصص سلامت یا دندان پزشک خود هستید می‌توانید از داروهای دندان درد استفاده کنید تا از شر دندان درد و سردرد خلاص شوید. تحقیقات نشان می‌دهد که ایبوبروفن و دیگر داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب از مسکن‌های اپتوئیدی که درد دندان را تسکین می‌دهند بهتر هستند.

شما ممکن است متوجه شوید که گذاشتن کمپرس سرد روی قسمت دردناک صورت شما به تسکین درد دندان کمک می‌کند. همچنین شما می‌توانید برای تسکین دردهای میگرنی، کمپرس سرد را روی سر یا گردن خود قرار دهید. فقط با قرار دادن یک پارچه ی تمیز بین بدنتان و کمپرس از پوست خود محافظت کنید.

خلاصه

سردردها و دندان دردها می‌توانند به هم مرتبط باشند. برای مثال دندان درد می‌تواند موجب سردرد میگرنی شود یا حالت‌های دندان مانند دندان قروچه می‌تواند باعث ایجاد دردهای منتقل شونده در سر شما شود.  بعضی شرایط مانند عفونت‌های سینوسی می‌تواند منجر به ایجاد چنین دردی شود که این دردها به مشکلات دهان و دندان یا سردردهای ساده ارتباطی ندارد. راه حل تشخیص علت زمینه‌ای بیماری‌ها و منشا درد و مداوای صحیح، همکاری با متخصص سلامت شما است.