دندانپزشکی ترمیمی (Operative Dentistry) شاخهای از دندانپزشکی است که بر جایگزینی دندانهای آسیب دیده یا از دست رفته تمرکز دارد.
به طور خاص، در درجه اول این دندانپزشکان دندانهای پوسیده را برداشته و ترمیم میکنند و برای سایر شرایط دهانی، درمانی را در نظر میگیرند. آنها همچنین در درمان بیمارانی که به دلیل تروما یا جراحات نیاز به ترمیمهای دندانی دارند، تخصص دارند.
این شاخه از دندانپزشکی شامل درمانهایی از سایر رشتههای دندانپزشکی مانند اندودنتیکس ، پروتزهای دندانی و پریودنتیکس میباشد؛ چرا که بسیاری از بیماران به مراقبت های چند جانبه نیاز دارند؛ یعنی ممکن است به درمان بیش از یک متخصص نیاز داشته باشند.
دندانپزشکان ترمیمی تمام بیماران، از جمله کودکان، نوجوانان، بزرگسالان و سالمندان را درمان میکنند. در اغلب موارد، بزرگسالان و افراد مسن به دنبال درمان ترمیمی هستند.
هدف دندانپزشکی ترمیمی، نجات دادن دندانها و همچنین بازگرداندن ظاهر و شکل طبیعی آنها است؛ به طوریکه به بیمار حس دندانهای طبیعی بدهد.
مواد اولیه، پایه و اساس انجام ترمیم روی ساختار دندان هستند. مواد پر کننده حفره دندان، روکش، ایمپلنت، دندان مصنوعی و سایر ترمیمها از این مواد ساخته میشوند:
دندانپزشکی زیبایی و دندانپزشکی ترمیمی از مواد و پروسههای مشابه استفاده میکنند. اگر فرد به دلیل بیماری نیاز به درمان داشته باشد، درمانِ وی، ترمیمی محسوب میشود، حتی اگر نتیجه نهایی، بهبود زیبایی فرد باشد، باز هم یک روش ترمیمی محسوب میشود.
علاوه بر این، روشهای دندانپزشکی زیبایی، لبخند و تصویر بیمار از خود را، بهبود میبخشند.
نمونههایی از درمانهای زیبایی شامل روکشها و سفید کردن دندانها هستند. این درمانها به دلیل اینکه انتخابی هستند و از نظر پزشکی ضروری نیستند، درمان زیبایی محسوب میشوند. این عملها برای بهبود ظاهر و زیبایی فرد انجام میشوند.
راه حلهای ترمیمی شامل بریج، دندان مصنوعی، پرکردن، روکش، اینله، آنله، ایمپلنت و باندینگ است:
روکشهای دندانی، ترمیمهایی به رنگ دندان یا فلز هستند. آنها جایگزین بخش قابل توجهی از ساختارِ از دست رفته دندان میشوند که ناشی از کانالهای ریشه، پوسیدگی دندان، یا شکستگی بوده است. روکشها همچنین به عنوان «کلاهکهایی» با پوشش کامل عمل میکنند که اندازه، شکل و عملکرد طبیعی دندان را بازیابی میکنند.
برای اینکه پزشک تصمیم بگیرد فردی نیاز به ترمیم روکش دارد یا نه، عوامل متعددی را بررسی میکند؛ این عوامل شامل عملکرد و محل دندان، موقعیت بافت لثه و رنگ دندانهای اطراف است. البته فقط محدود به این عوامل نیست.
پروتزها، مجموعهای از دندانهای مصنوعی قابل حذف (قابل برداشتن) یا ثابت هستند که جایگزین چندین دندان از دست رفته میشوند.
وقتی فردی به دلیل پوسیدگی پیشرفته دندان یا بیماری لثه تمام دندانهای خود را از دست میدهد،در دندانپزشکی ترمیمی، پروتزهای مصنوعی یک راه حل مناسب هستند.
بسته به نوع بیمار، پنج نوع پروتز مختلف برای انتخاب وجود دارد. انواع رایج دندانهای مصنوعی شامل پروتزهای کامل، پروتزهای جزئی ثابت، پروتزهای جزئی قابل برداشتن، پروتزهای حفظ شده توسط ایمپلنت و پروتزهای فوری هستند.
پس از کشیدن یا از دست دادن دندان، معمولاً از ایمپلنت دندان برای جایگزینی دندان دائمی استفاده میشود.
در این روش، یک متخصص دندانپزشکی، با جراحی، یک ایمپلنت (ریشه دندان مصنوعی) را در استخوان فک بیمار قرار میدهد. ایمپلنت شکل یک پیچ است و با استخوان طبیعی پیوند پیدا میکند. جراحان دهان و دندان و پریودنتیستها پروسههای ایمپلنت را انجام میدهند.
بریجهای دندانی ترمیمهایی با پوشش کامل هستند که سه یا چند دندان را میپوشانند. بریجها فقط یک یا چند دندان را جایگزین میکنند، با این حال دو دندانِ واقعی، در دو طرفِ دندانِ از دست رفته، “شکاف” را پر میکند. بریجها نتیجه پوسیدگی شدید دندان، از دست دادن دندان یا کشیدن دندان هستند.
بریجهای دندانی مقرون به صرفه تر از ایمپلنت هستند. در این روش زمان بهبودی، سریعتر است؛ اما بریجها طبیعی به نظر نمیرسند. همچنین نسبت به ایمپلنتها مستعد شکستگی و پوسیدگی بیشتر هستند.
روشهای باندینگ دندان شامل رزینهای کامپوزیت (پرکنندههای همرنگ دندان از شیشه و پلاستیک) است. در اصل، باندهای دندانی میتوانند حفرهها را پر کنند، دندانهای ترک خورده یا شکسته را ترمیم کنند و سطوح دندانهای تغییر رنگ داده را بپوشانند. آنها همچنین شکافهای کوچک بین دندانها را پر میکنند که میتواند برای افراد مبتلا به دیاستما مفید باشد .
بسته به نیاز، سه روش مختلف باندینگ دندانی شامل باندینگ پیچیده دندان، باندینگِ روکشِ کامپوزیت و باندینگ کامپوزیت وجود دارد.
در دندانپزشکی ترمیمی، اینله و آنله ترمیمهایی جزئی، به رنگ دندان یا طلایی هستند که نواحی کوچک تری از ساختار دندان که از دست رفته یا آسیب دیده را ترمیم میکنند.
آنها نسبت به روکشها، روشی کمتر تهاجمی هستند و از مواد ترمیمی پیچیده تشکیل شدهاند. به عبارت دیگر تکنسینهای آزمایشگاهِ دندانپزشکی، این ترمیمها را در خارج از دهان درست میکنند.
ترمیم دندان با لیزر یک روش بدون دریل، بدون درد و یا بی حسی در درمان بیماری های دندان است. در این روش دندانپزشک می تواند پوسیدگی دندان را شناسایی کرده و با استفاده از پرتوهای متمرکز نور ملایم لیزر آن را درمان کند. لیزر درمانی روشی امن، قابل اعتماد است و یکی از بزرگترین پیشرفتها در حوزه دندانپزشکی است.
دندانپزشکی ترمیمی طیف گسترده ای از مزایا را برای افراد در هر سنی ارائه می دهد. به عنوان مثال، می تواند:
شایع ترین خطر، حساسیت یا ناراحتی عمومی پس از یک روش دندانپزشکی ترمیمی است. به ندرت ممکن است دچار عفونت یا واکنش آلرژیک به فلزات استفاده شده شوید.
ترمیم دندان خطرات بسیار کمی دارد. اما تاج ها، برای مثال، ممکن است بریده شده یا شل شوند. اگر حفرههای عمیق دارید یا پر شدن حفرهها را به تأخیر میاندازید، میتواند منجر به درمان ریشه یا کشیدن دندان شود . در صورت بروز مشکل در دندان های خود فورا با دندانپزشک تماس بگیرید.
این بستگی به چند عامل دارد، از جمله نوع عمل و تعداد دندان هایی که نیاز به درمان دارند. برای مثال، فردی که یک حفره پر شده است، میتواند فوراً فعالیتهای عادی خود را از سر بگیرد. با این حال، فردی که چهار ایمپلنت دندان گذاشته است ممکن است برای بهبودی به چند روز مرخصی نیاز داشته باشد. دندانپزشک شما میتواند در این زمینه به شما مشاوره خوبی بدهد.
اگر دندانهای پوسیده، آسیبدیده یا از دست رفته دارید، با دندانپزشک مشورت کنید. آنها می توانند به بازیابی سلامت، عملکرد و ظاهر لبخند شما کمک کنند.
همچنین باید به طور منظم برای معاینات و چکاپ دندانپزشکی به دندانپزشک خود مراجعه کنید. علاوه بر این، حتماً در فاصله بین ویزیت، بهداشت دهان و دندان را در خانه رعایت کنید.
اگر ترمیم دندانی دارید که در دهان احساس ناخوشایند یا ایجاد طعم بد می کند، فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرید تا راهنمایی های بیشتری دریافت کنید.
دندانپزشکی ترمیمی شامل هر فرآیند دندانی است که بر ترمیم یا ترمیم ساختارهای آسیب دیده دهان تمرکز دارد . این می تواند شامل روش هایی مانند پرکردن، بریج و ایمپلنت در میان بسیاری از خدمات دیگر باشد.
تا زمانی که به آرامی مسواک بزنید و اطراف دندان را با دقت نخ دندان بکشید، باید بتوانید طبق معمول آن ناحیه را تمیز نگه دارید.