آیا تا به حال به این فکر کرده اید که روکش دندان چگونه ساخته می شود؟ در این مقاله، مراحل مختلف ساخت روکش دندان در لابراتوار دندانپزشکی را بررسی خواهیم کرد. ساخت روکش دندان سنتی، معمولاً دو تا سه ویزیت دندانپزشکی را می طلبد. در اولین ویزیت، دندانپزشک دندان های طبیعی بیمار را تراش می دهد تا فضای کافی برای روکش دندان ایجاد شود. سپس یک قالب از دندان های بیمار تهیه کرده و آن را به یک آزمایشگاه دندانپزشکی می فرستد. در آزمایشگاه، تکنسین دندانپزشکی از قالب برای ساخت یک مدل دندانی استفاده می کند. سپس، از مدل دندانی، برای ساخت روکش دندان استفاده می شود. روکش دندان می­تواند سرامیکی یا فلزی باشد.

در دومین یا سومین ویزیت دندانپزشکی، دندانپزشک روکش دندان را روی دندان های تراش خورده بیمار قرار می دهد و آن را با دندان های طبیعی بیمار تنظیم می کند تا مطمئن شود که روکش به درستی روی دندان قرار گرفته است. سپس روکش دندان را با یک چسب دندانی به دندان های طبیعی بیمار متصل می کند. با پیشرفت تکنولوژی، اکنون امکان ساخت روکش دندان در یک روز با استفاده از تکنولوژی CEREC/CAD-CAM  وجود دارد.

در این مقاله می توانید مطالب مفیدی در مورد هر یک از فرآیند­های ساخت روکش دندان پیدا کنید. در اینجا راهنمای گام به گام نحوه تهیه روکش توسط تکنسین های دندانپزشکی در آزمایشگاه  برای اصلاح لبخند آورده شده است.

روکش دندان چگونه ساخته می شوند؟

 تهیه روکش دائمی دندان به دلایل مختلفی نیاز به برنامه ریزی و تخصص فنی زیادی دارد. اولین قرار ملاقات شما با دندانپزشک تعیین می کند که به چه تعداد و چه نوع روکش دندانی نیاز دارید. انواع رایج روکش دندانی از نظر جنس، عبارتند از روکش های تمام سرامیکی، روکش فلزی و روکش های رزینی. دندانپزشک همچنین قبل از قرار دادن روکش، دندان را از نظر پوسیدگی و نیاز به درمان کانال ریشه بررسی می کند.

اولین قدم در ساخت روکش دندان، ارزیابی کامل دندان­ها برای قالب گیری کامل است. سپس قالب گرفته شده (دستی یا دیجیتال) به یک آزمایشگاه دندانپزشکی فرستاده می شود و تکنسین ها فرآیند ساخت روکش را آغاز می کنند. قبل از قرن هجدهم، فقط روکش های فلزی مانند روکش های فولادی ضد زنگ یا روکش های طلایی برای ترمیم دندان های جلویی وجود داشت. اما امروزه به دلیل پیشرفت سریع در تکنولوژی دندانپزشکی، سرامیک ها، رزین ها و سایر مواد روکش نیز به راحتی در دسترس هستند.

دو روش ساخت روکش دندان در آزمایشگاه وجود دارد:

• فرآیند سنتی: حرارت فشرده
• فرآیند مدرن: آسیاب CEREC  یا روش دیجیتال

حال بیایید به جزئیات آنها بپردازیم!

فرآیند سنتی

 پرس حرارتی یا حرارت فشرده قدیمی ترین و متداول ترین روش برای ساخت روکش دندان است. این فرآیند با قالب گیری از فک شروع می شود که به دندانپزشک امکان می دهد اندازه های دندان را بدست آورد. بقیه مراحل به این شرح است: تراشیدن دندان ها، ایجاد قالب، ایجاد مدل مومی از دندان، تنظیم و قرار دادن روکش روی دندان.

1. تراشیدن دندان

 قبل از اینکه در آزمایشگاه فرآیند روکش‌ها را شروع کنند، ابتدا به قالب­گیری کامل بایت یا فک بیمار نیاز دارند. سپس دندانپزشک دندان را تراشیده تا فضایی برای قرار دادن روکش ایجاد کند. قاعده کلی تراشیدن ساختار دندان 2-3 میلی متر از چهار طرف است. بعد از این مرحله گچ قالب که حاوی پودر گچ (سولفات کلسیم هیدراته) و آب است، برای قالب گیری استفاده می­شود. این خمیر به دندانپزشکان اجازه می دهد تا به طور سریع و دقیق از دندان های بالا و پایین قالب­گیری کند. خمیر قالب­گیری، روی دندان ها قرار می­گیرد و قبل از سفت شدن کامل از روی دندان برداشته می­شود تا قالب دقیقی از دندان ارائه دهد.

2. ایجاد قالب

پس از آماده شدن قالب، آزمایشگاه اطلاعاتی در مورد اندازه و شکل دندان از کلینیک دریافت می‌کند. توجه داشته باشید که در طول این فرآیند، تکنسین و دندانپزشک در ارتباط دائم هستند تا بهترین نتیجه برای بیمار حاصل شود. قدم بعدی، ساخت مدل با استفاده از گچ محکم تری است. این مدل به عنوان یک مدل مرجع عمل می‌کند و به تکنسین‌ها اجازه می‌دهد تا به‌سرعت و با سهولت، تغییرات موردنظر مربوط به روکش را اعمال کنند. این مدل را “قالب” می‌نامند و دندانپزشک از آن برای بررسی و مطالعه استفاده می‌کند. از طرف دیگر، “دی” یک مدل تک‌دندان دیگری است که از قالب اصلی جدا شده است.

3. الگوی مومی و علامت گذاری

پس از آماده‌سازی قالب کامل دندان‌ها، نوبت به آماده‌سازی الگوی مومی برای دندانی می‌رسد که نیاز به روکش دائمی دارد. به زبان ساده، الگو نقش یک نقشه برای ساخت روکش مناسب را ایفا می‌کند. الگوی موم را به صورت دستی یا با فرو بردن در ظرفی از موم، به شکل دلخواه درآورده و روی قالب قرار می‌دهند. پس از خنک شدن موم، تکنسین‌ها شروع به علامت‌گذاری الگو می‌کنند. برای دقیق بودن و جلوگیری از هرگونه عارضه، علامت‌گذاری هر زاویه و نقطه ضروری است. فاصله‌گذاری مدل تک دندان یا همان “دی” به تکنسین‌ها اجازه می‌دهد تا فاصله بین روکش و دندان اصلی را مشخص کنند. علامت‌گذاری این فاصله مهم است زیرا به دندانپزشک امکان می‌دهد تا روکش را با سیمان دندانپزشکی به‌طور ایمن روی دندان قرار دهد. بنابراین، می‌توان آن را به عنوان “نقطه اتصال” در نظر گرفت.

پس از ایجاد و علامت‌گذاری الگوی مومی، تکنسین مواد موردنظر را (برای روکش‌های سرامیکی، مواد حاوی دی‌سیلیکات لیتیم، زیرکونیا یا سایر سرامیک‌های شیشه‌ای) داخل آن می‌ریزد. برای تبدیل مواد به شکل دندان، از دستگاه پخت یا پرس استفاده می‌شود. پس از اتمام این فرآیند، تکنسین‌ها به مرحله لایه برداری می‌روند.

4. فرآیند لایه بندی و پولیش دندان

آخرین مرحله، به دلیل تأثیر بر زیبایی نهایی روکش، بسیار مهم است. ابتدا، متخصص پروستودنتیست سایه و هاله مناسب برای روکش و روکش را انتخاب می‌کند که با رنگ طبیعی دندان‌ها مطابقت داشته باشد. پس از انتخاب سایه، آزمایشگاه جزئیات مربوطه را دریافت می‌کند و تکنسین‌ها شروع به فرآیند لایه بندی می‌کنند. لایه بندی به معنای ساختن لایه‌های طبیعی دندان با یک لایه مینای دندان و یک یا دو لایه عاج است. این فرآیند پس از اعمال پوشش پلیمری اکریلیک برای ایجاد ظاهری براق به روکش، تکمیل می‌شود. تکنسین‌ها سعی می‌کنند تا روکش را تا حد امکان واقعی جلوه دهند و در نهایت، برای تطبیق با رنگ طبیعی، چندین مرحله پولیش تکمیلی را انجام می‌دهند. روکش باید با دندان‌های طبیعی هماهنگ شود تا لبخندی زیبا ایجاد کند.

فرایند مدرن و دیجیتالی (میلد/CEREC)

پیشرفت‌های فناوری دندانپزشکی، کار متخصصان را سریع‌تر و راحت‌تر کرده است. در نتیجه امروزه امکان دریافت روکش دندان در یک روز وجود دارد. بخش زیادی از این پیشرفت به دلیل ادغام فناوری دیجیتال امکان‌پذیر شده است. امروزه ما فناوری CAD/CAM را داریم که به دندانپزشکان اجازه می‌دهد با اسکنر درون دهانی، سریعاً قالب‌های دیجیتالی از دندان تهیه کنند. دوربین‌ها به جای اتکا به لابراتورهای دندانپزشکی به مدت هفته‌ها، به دندانپزشکان اجازه می‌دهند تا قالب‌های دقیقی ایجاد کنند. ایجاد روکش‌های دیجیتالی ساده است. همانطور که ذکر شد، کل مراحل آن تنها در یک بار مراجعه به دندانپزشک انجام می‌شود. در اینجا نحوه انجام این فرآیند شرح داده شده است:

• معاینه اولیه/بررسی
• آماده‌سازی دندان پس از ارزیابی
• طراحی دیجیتال

فناوری CEREC چیست؟

فناوری CEREC یا ترمیم اقتصادی، یک روش مدرن دندانپزشکی برای ترمیم‌ دندان­ها است. این فناوری نشان‌دهنده تحول در فناوری دندانپزشکی ایجاد شده، زیرا امکان ساخت قالب  و ابزارها را با سرعت بسیار بالایی فراهم می‌کند. این فناوری شامل فناوری CAD/CAM  یا طراحی به کمک رایانه است. این سیستم به دندانپزشکان اجازه می‌دهد تا روکش ها و سایر ترمیم‌ها را به صورت دیجیتالی برنامه‌ریزی و طراحی کنند که بسیار سریع‌تر از قبل می­باشد.

اهمیت زیبایی و تناسب روکش چقدر است؟

زیبایی و تناسب روکش، دو عامل بسیار مهم هستند که در کار ترمیم دندان بسیار حائز اهمیت می­باشند. زیبایی متناسب روکش، باعث می‌شود طبیعی و واقعی به نظر برسد. از نظر تناسب دندانی، نباید مشکلی در گاز زدن وجود داشته باشد و شکل روکش باید با دندان همخوانی داشته باشد.

معاینه اولیه

برای ایجاد روکش با طراحی دیجیتال، چند ساعت یا نهایتاً یک روز زمان نیاز است. اولین قدم برای دندانپزشکان، گرفتن اسکن دیجیتالی از دندان‌های شماست. این سیستم شامل یک دوربین درون دهانی است که به دندانپزشک اجازه می‌دهد به یک تصویر سه‌بعدی قابل تغییر و مجازی دسترسی داشته باشد. پس از گرفتن یک قالب دیجیتالی کامل از دندان‌ها، دندانپزشک قالب را روی صفحه نمایش بررسی کرده و تغییرات لازم را اعمال می‌کند.

اسکن ۳ بعدی و طراحی دیجیتال

پس از آماده‌سازی دندان، دندانپزشک یک اسکن سه بعدی از دهان یا ناحیه مورد نظر شما می‌گیرد. دندانپزشک از وسیله‌ای شبیه به یک استوانه با دوربینی در انتها برای گرفتن تصاویر سه بعدی استفاده می‌کند. سپس این تصاویر را به رایانه منتقل کرده و روکش را به صورت مجازی در نرم‌افزار دیجیتالی طراحی می‌کند. سپس این طرح را به دستگاه فرز ارسال می‌کنند که با توجه به طرح، روکش را می‌سازد. این فرآیند سریع و بدون دردسر است و اگر نیاز به اصلاح داشته باشد، مدت زمان آن بسیار کوتاه است. هدف اصلی این روش دستیابی به دقت و اطمینان از تناسب دندان و نوع روکش است.

تفاوت روش‌های حرارت فشرده و دیجیتالی در روکش‌های دندانی

تفاوت اصلی بین روکش‌های پخته/پرس‌شده/واکس‌کاری‌شده و تراشیده شده، فرآیند آماده‌سازی آن‌هاست. روکش‌های پرس‌شده یا پخته‌شده شامل یک فرآیند دستی هستند که به هر دو مهارت و تخصص فنی نیاز دارند. از مرحله قالب‌گیری بایت تا لایه برداری نهایی روکش، حضور یک تکنسین دندانپزشکی ماهر بسیار مهم است. با این حال، روکش‌های دیجیتالی بسیار سریع‌تر بوده و از رویکرد خودکار بهره می‌برند. نیروی انسانی در این فرآیند نیز مهم است، اما دخالت انسان به حداقل می‌رسد زیرا بیشتر کارها توسط کامپیوترها انجام می‌شود. این دو نوع روکش همچنین به دلیل زمان قرار دادن روی دندان متفاوت هستند. ساخت و نصب روکش‌ دندانپزشکی پخته یا پرس‌شده حداقل یک یا دو هفته طول می‌کشد؛ در حالی که روکش‌های دیجیتالی تنها در یک روز آماده و نصب می‌شوند.

سوالات متداول در مورد نحوه ساخت روکش‌های دندانی

در اینجا به برخی از سوالات متداولی که ممکن است ذهن شما را مشغول کند، پاسخ داده شده است. ما از پزشکان و تکنسین های فعال در این حوزه پرسیدیم که رایج‌ترین سوالات مردم در مورد ساخت روکش‌ها چیست و در اینجا برخی از آن‌ها را آورده‌ایم:

آیا دندانپزشکان خودشان روکش‌ها را می‌سازند؟

بله، با پیشرفت فناوری دندانپزشکی، انتظار می‌رود دندانپزشکان بتوانند در مطب خود روکش‌های دائمی بسازند و آن‌ها را در همان روز نصب کنند. فناوری CEREC یا CAD/CAM به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا یک روکش دائمی بسازد و آن را در همان روز روی دندان بیمار اعمال کند. روش دستی ساخت روکش نیاز به یک لابراتور دندانپزشکی دارد که در آن روکش با حرارت پرس‌کاری یا در کوره پخته می‌شود. لابراتوارهای دندانپزشکی به همان اندازه فناوری‌های مدرن دندانپزشکی اهمیت دارند، زیرا امکان اصلاح آسان و دقت بیشتر در ترمیم دندان ها را فراهم می‌کنند.

روکش‌ها امروزه چگونه ساخته می‌شوند؟

روکش‌ها در عصر حاضر به صورت دستی و همچنین دیجیتالی ساخته می‌شوند. لابراتوارهای دندانپزشکی برای درمانگاه‌های دندانپزشکی و بیمارانشان، روکش‌های پرس‌شده یا پخته شده با حرارت می‌سازند. از آنجایی‌که فناوری در لابراتوارهای دندانپزشکی نیز تکامل یافته است، می‌توانید انتظار داشته باشید که روکش‌ها تنها در چند روز در دسترس باشند. CEREC یک فناوری دیجیتال است که به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا روکش‌ها را در عرض چند دقیقه تراش دهد و ایجاد کند. کل این فرآیند از معاینه و برنامه‌ریزی تا ساخت، دیجیتالی است و بنابراین بسیار راحت‌تر است.

چگونه روکش‌های سرامیکی ساخته می‌شوند؟

روکش‌های سرامیکی به دلیل عمر طولانی برای ترمیم دندان ایده‌آل هستند. تقریباً تمام روکش‌های تمام سرامیکی در لابراتوارهای دندانپزشکی با حرارت فشرده تولید می‌شوند. با این حال، فناوری CEREC اکنون برای ساخت روکش‌های سرامیکی نیز در دسترس است. از طریق فناوری CEREC یا CAD/CAM می‌توانید در یک جلسه در مطب دندانپزشک روکش‌ دندان را نصب کنید. اگر به دنبال خدمات دندانپزشکی با استاندارد بالا و بدون دردسر از ابتدا تا انتها هستید، این روش برای شما مناسب است.

روکش‌های دندانی کجا ساخته می‌شوند؟

درمانگاه‌های دندانپزشکی دارای لابراتوارهای دندانپزشکی نیز هستند که در آن ساخت پروتز های دندانی، از جمله روکش‌ها انجام می‌شود. با این حال، امروزه با پیشرفت‌های تکنولوژیکی، ساخت و پردازش دیجیتالی روکش‌ها نیز امکان‌پذیر است. بسیاری از درمانگاه‌های دندانپزشکی امروزه هر دو فناوری سنتی و مدرن را ارائه می‌دهند. روش سنتی شامل ارسال قالب‌های دندان به لابراتوار است که در آنجا فرآیندی مرحله به مرحله انجام می‌شود. با این حال، فناوری مدرن شامل ساخت انواع مختلف روکش‌ها در یک دستگاه فرز اتوماتیک به نام CEREC است.

روکش‌های مدرن از چه چیزی ساخته شده‌اند؟

فناوری CEREC یا CAD/CAM امکان ساخت و طراحی روکش‌ها را بر روی نرم‌افزار دیجیتال فراهم می‌کند. بهترین بخش در مورد این روکش‌ها این است که نصب آن‌ها حداکثر دو روز طول می‌ کشد. همه چیز از قالب گیری دندان تا نصب در مطب و در حداقل زمان ممکن انجام می‌شود.

روکش های فشرده سنتی بهتر هستند یا روکش های دیجیتالی عصر جدید؟

بستگی به اولویت های شما دارد. اگر زمان عامل مهمی است، روکش های CEREC برای شما مناسب تر هستند. زمان آماده سازی آنها سریع تر بوده و برای نصب آنها فقط ساعتی نشستن در مطب دندانپزشکی لازم است. با این حال، اگر کیفیت و دوام روکش شما نیز مهم است، روکش های سنتی انتخاب محبوب تری هستند. روکش های CEREC  ممکن است سریعتر باشند، اما به اندازه نمونه های سنتی بادوام نیستند.