آیا فکر تمیز کردن و یا جرمگیری دندان هایتان ترس به وجودتان می اندازد؟ آیا ترجیح میدهید به جای ورود به مطب دندانپزشکی دندان درد را تحمل کنید؟ شما در این ترس تنها نیستید. بسیاری از مردم به قدری از ترس از دندانپزشکی دارند که ترجیح میدهند اصلا دندان های خود را درمان نکنند!

برای افرادی که ترس زیادی از دندانپزشکی دارند، دندانپزشکی در خواب (سدیشن) راه حل خوبی است. از سدیشن میتوان برای آرامبخشی و انواع درمان های پیچیده تا درمان های ساده مانند جرمگیری دندان استفاده کرد. روش استفاده از این متد به عمق ترس فرد مرتبط است. در موارد خفیف تر که ترس تنها از بیحسی است میتوان از روش تزریق آمپول بی حسی دندان بدون درد با دستگاه کامپیوتری استفاده کرد.

دندانپزشکی در خواب (سدیشن) چیست؟

سدیشن به بیماران کمک میکند تا در طی انجام پروسه ی درمانی، ریلکس باشند و دندانپزشکی بدون درد را تجربه کنند. گاهی به این درمان “دندانپزشکی در خواب” نیز میگویند اما این اسم نمیتواند به درستی این پروسه را تعریف کند. در طی درمان اکثر بیماران مگر آنهایی که تحت بیهوشی عمومی قرار میگیرند، بیدار هستند.

سطوح سدیشن مورد استفاده شامل موارد زیر هستند:

• سدیشن مینیمال (حداقل): بیمار بیدار اما ریکلس است.
• سدیشن متوسط (و یا سدیشن آگاه): ممکن است بیمار توانایی درست صحبت کردن را نداشته باشد و برخی مراحل کار را از یاد ببرد.
• سدیشن عمیق: بیمار کاملا آگاه نیست اما خواب هم نیست.
• بیهوشی عمومی: بیمار کاملا ناآگاه است.

در دندانپزشکی از چند نوع سدیشن استفاده میشود؟

انواع مختلف سدیشن در دندانپزشکی مورد استفاده است:

سدیشن حداقل استنشاقی:

بیمار از طریق قرار دادن ماسک روی بینی ترکیبی از نیتروژن اکسید –و یا گاز خنده- و اکسیژن را تنفس میکند. این گاز به شما کمک میشود تا به آرامش برسید. دندانپزشک میزان گازی را که تنفس میکنید و مدت زمان بیهوشی را تنظیم میکند. با این نوع از آرامبخش شما میتوانید پس از اتمام پروسه ی درمان حتی رانندگی هم بکنید.

سدیشن دهانی:

سدیشن دهانی بر طبق دوز گازی که وارد بدن میشود میتواند حداقل و یا متوسط باشد. برای سدیشن مینیمال، به بیمار یک قرص داده میشود. اغلب اوقات این قرص، Halcion است که میتوان آن را از خانواده ی Valium دانست و آن را یک ساعت پیش از شروع پروسه ی درمان به بیمار میدهند. این قرص کمی شما را گیج میکند اما به خواب هم نمیروید. دوز بیشتری از قرص را میتوان سدیشن متوسط خواند. این نوع از بیهوشی با سدیشن همراه است. برخی افراد در مرحله ی سدیشن دهانی به قدری سست میشوند که به خواب میروند. اما ایشان با یک تکان کوچک از خواب بیدار میشوند.

سدیشن IV متوسط:

داروی آرامبخش به مریض تزریق میشود و اینگونه بیمار با سرعت بیشتری به خواب میرود. در این روش دندانپزشک سطح بیهوشی را کنترل میکند.

سدیشن عمیق و بیهوشی عمومی:

دارویی به بیمار داده میشود که وی را در طی پروسه ی درمان، تقریبا و یا کاملا ناآگاه –وی به خواب عمیق فرو میرود- میکند. اگر بیمار بیهوش شود به سادگی بیدار نمیشود و باید تا از بین رفتن آثار داروی بیهوشی صبر کرد.

مهم نیست که از چه نوع سدیشن برای بیمار استفاده میشود، وی به نوعی داروی آرامبخش نیاز دارد. داروی بی حسی برای زمانی که دندانپزشک روی دهان و دندان وی کار میکند، تا دردی که در طی پروسه ی درمان به وی تحمیل میشود، کمتر شده و یا از بین برود.

چه کسانی میتوانند سدیشن انجام دهند؟

دندانپزشکی در خواب مناسب افرادی است که به قدری از دندانپزشکی میترسند و استرس میگیرند که این ترس و استرس مانع از مراجعه ی ایشان به مطب دندانپزشکی میشود.

سدیشن برای افراد زیر هم مناسب است:

• آستانه درد پایینی دارند.
• نمیتوانند روی صندلی دندانپزشکی بنشینند.
• دندان های بسیار حساسی دارند.
• رفلکس گگ (رفلکس حلقی) بدی دارند.
• باید پروسه ی درمانی طولانی را طی کنند.

گاهی کودکانی که از دندانپزشکی میترسند و روی صندلی دندانپزشکی با پزشک همکاری نمیکنند نیز سدیشن دریافت میکنند. استفاده از نیتروژن اکسید خطری برای کودکان ندارد و تمامی دندانپزشکان میتوانند از آن استفاده کنند. تعداد کمی از دندانپزشکان هم برای سدیشن دهانی به کودکان آموزش دیده اند. سدیشن دهانی زمانی مناسب کودکان است که دوز آن مخصوص به سن و وزن کودک باشد.

آیا همه ی دندانپزشکان میتوانند سدیشن انجام دهند؟

تقریبا همه ی دندانپزشکان میتوانند سدیشن مینیمال (مانند استفاده از نیتروژن اکسید و یا قرص) را انجام دهند. اکثر دندانپزشکان هم توانایی انجام سدیشن متوسط را دارند، اما تعداد کمی از دندانپزشکان دوره ی “کمیسیون اعتبارسنجی دندانپزشکی (CODA)” را گذارنده اند و میتوانند از سدیشن عمیق و بیهوشی عمومی برای انجام پروسه ی دندانپزشکی بهره ببرند. این دندانپزشکان معمولا جراحان فک و صورت و متخصص بیهوشی دندانپزشکی هستند. برخی از دندانپزشکان از یک متخصص بیهوشی دندانپزشکی که در دادن دوز دقیق دارو به کودکان و بزرگسالان تخصص دارد، استفاده میکنند.

مجمع دندانپزشکی در هر کشور روی تکنیک های دندانپزشکی در خواب مرتبط با کشور خود نظارت دارد. در برخی کشورها مجوز خاصی برای انجام سدیشن لازم است.