غذا خوردن با دندان مصنوعی جدید در ابتدا دشوار است و زمان لازم است تا لثه‌ها و ماهیچه‌ها به دندان مصنوعی جدید عادت کنند. هنگامی که به دندان مصنوعی جدید عادت کردید، دوره انتقالی را پشت سر گذاشتید. در این صورت می‌توانید تقریباً هر غذایی را که دوست دارید بخورید و رژیم‌های غذایی موقت را می‌توانید کنار بگذارید.

تغییرات را با رژیم غذایی نرم دنبال کنید

اولین قانون کلی هنگام استفاده از دندان مصنوعی جدید این است که «آهسته غذا بخورید». زمان می‌برد تا دهان و زبان با دندان مصنوعی جدید سازگار شود. فشار ناشی از دندان مصنوعی باعث درد لثه می‌شود، درد لثه تنها زمانی بدتر می‌شود که عادات غذایی تان را به طور موقت به غذاهای نرم تغییر ندهید.

ابتدا بایستی با غذاهای نرم که نیاز به جویدن زیاد ندارند، شروع کنید، سپس به آرامی و به تدریج به غذاهای جامد روی بیاورید. خوردن هر چیزی سفت، جویدنی، چسبناک، سخت یا خیلی ترد، فشار زیادی را روی بافت‌های زیرین لثه‌های وارد می‌کند و التهاب و تحریک لثه‌ها را افزایش می‌دهد.

رژیم غذایی نرم نام‌های دیگری مانند رژیم غذایی کم فیبر یا رژیم غذایی نرم مکانیکی نیز دارد. همچنین به این رژیم غذایی، رژیم مکانیکی نیز می‌گویند زیرا غذا با مخلوط کردن، خرد کردن، آسیاب کردن یا له کردن نرم می‌شود.

توصیه‌ها برای رژیم غذایی نرم

علاوه بر لبنیات، گوشت و پروتئین را نیز امتحان کنید:

• تخم مرغ مخلوط شده (املت)
• ماست
• پنیر نرم(فتا)
• پنیر لور
• ماهی آب پز یا ماهی کبابی
• سالاد تن ماهی یا تخم مرغ
• گوشت ریز خرده شده یا چرخ کرده
• گوشت لایه لایه (مانند ژامبون یا بوقلمون)

میوه‌های زیر را امتحان کنید:

• میوه پخته شده
• پوره سیب
• میوه‌های نرم مانند موز، توت فرنگی و انگور

انواع مواد دارای نشاسته توصیه می‌شود:

• بلغور جو دوسر
• پنکیک
• کلوچه یا شیرینی رول نرم
• سیب زمینی
• ماکارونی
•  برنج

لطفاً با توجه به شرایط خاص خودتان برای رژیم غذایی جدید با دندانپزشک‌تان مشورت کنید.

دندان مصنوعی می‌تواند مزه و طعم را تغییر دهد

ممکن است پی ببرید که طعم برخی غذاها با دندان مصنوعی به خصوص غذاهای شور و تلخ متفاوت است. نگران نشوید حس چشایی با گذشت زمان بهبود می‌یابد.

نکات تغذیه‌ای

تنظیم اولیه غذا خوردن با دندان مصنوعی جدید حدود دو هفته طول می‌کشد. علاوه بر رعایت رژیم غذایی نرم، نکات زیر برای غذا خوردن با دندان مصنوعی جدید می‌تواند به شما کمک کند:

• به آرامی و آهسته بجوید.
• برای تقویت تمام ماهیچه‌ها، غذا را در دو طرف دهان به آرامی بجوید.
• از غذاهای چسبنده یا سفت خودداری کنید.
• از غذاهای تند پرهیز کنید (این غذاها باعث سوزش یا تحریک لثه می‌شوند).
•  برای جلوگیری از خشکی دهان مایعات فراوان بنوشید (تولید بزاق به طور موقت کاهش می‌یابد).
•  هنگام خوردن غذاهای گرم احتیاط کنید (دندان مصنوعی شبیه دندانهای طبیعی دما را حس نمی‌کنند).

اگر دهان شما بیش از حد خشک می‌شود، همچنین دندان مصنوعی شما لق شده یا دچار زخم لثه شده‌اید، به دندانپزشک‌تان مراجعه کنید.

به رژیم غذایی عادی خودتان برگردید

پس از عادت به دندان مصنوعی و بهبود لثه‌هایتان، رژیم غذایی عادی خودتان را از سر بگیرید. زمانی که رژیم غذایی عادی خودتان را اعمال می‌کنید، این موارد را رعایت کنید:

• غذای را به قطعات کوچک برش دهید. جویدن قطعات کوچکتر آسان‌تر است و فشار روی لثه‌ها کاهش می‌یابد. همچنین قطعات کوچک غذا به شما کمک می‌کند تا به گاز گرفتن و جویدن با دندان مصنوعی عادت کنید.
• جویدن در هر دو طرف دهان را امتحان کنید. در هر دو طرف دهان غذا را بخورید و یا غذا را در دهان از یک طرف به طرف دیگر جابجا کنید و بجویید.
• همراه غذا آب و یا مایعات بنوشید. مایعات از چسبیدن غذا به دندان مصنوعی جلوگیری می‌کند. همچنین آب به نرم شدن غذا کمک می‌نماید و جویدن غذا را آسان‌تر می‌کند.
• به تدریج به سمت خوردن غذاهای سفت‌تر بروید. همانطور که در گاز گرفتن و جویدن اطمینان و تسلط بیشتری پیدا کردید و لثه‌هایتان کاملا بهبود یافت، به تدریج غذاهای سفت‌تری که نیاز به جویدن بیشتری دارند، به رژیم غذایی خودتان اضافه کنید و به دندان مصنوعی‌تان فشار بیشتری وارد نمایید.
• از خوردن غذاهای چسبنده یا صمغی نظیر تافی، کارامل، مارشمالو و پاستیل، کره بادام زمینی و کشمش خودداری کنید. این موارد، دندان مصنوعی را شل می‌کنند.

دندان‌های مصنوعی رایج در مقابل پروتزهای ایمپلنت

چه از پروتزهای سنتی استفاده کنید و چه ایمپلنت‌های دندانی، بایستی به طور موقت شیوه غذا خوردن خودتان را تغییر دهید.

دندان‌های مصنوعی رایجروی لثه‌ها قرار می‌گیرند و برای نگه داشتن دندان‌های مصنوعی در محل خودشان، آنها محکم و سفت ساخته می‌شوند. ایمپلنت‌های دندانی به کمک میله‌های کوچک در لثه‌ها قرار می‌گیرند، در جای خودشان ثابت می‌شوند. برخی از پروتزهای ایمپلنتی را می‌توان در آورد و سپس در جایشان گذاشت، اما برخی دیگر به طور دائم در جای خودشان باقی می‌مانند.

مهم نیست که کدام نوع پروتز را دارید، باز هم باید یک دوره تنظیم و عادت را طی خواهید کرد که در این مدت بایستی غذاهای نرم بخورید.

چسب دندان مصنوعی را با دقت انتخاب کنید

دندانپزشکان استفاده از چسب‌ها را در طول دوره تنظیم و سازگاری دندان مصنوعی توصیه نمی‌کنند. چسب‌های به فرم ژلی بیشترین دوام و استحکام را دارند اما تمیز کردن آنها دشوار است. چسب‌های پودر و نواری استحکام کمتری دارند اما راحت‌تر تمیز می‌شوند و خطر التهاب لثه را کاهش می‌دهند.

غذا خوردن بعد از بهبودی

هنگامی که به طور کامل به استفاده از دندان مصنوعی عادت کردید، تقریباً می‌توانید هر چیزی را بخورید. با این حال، خوردن برخی غذاها مانند غذاهای سخت، چسبنده و سفت همیشه دشوار و سخت می‌باشد.

حتی اگر ماهیچه‌های قوی و دندان مصنوعی مناسبی دارید، باز هم غذاهای خاصی وجود دارند که بایستی از آنها اجتناب کنید. مشاوره با دندانپزشک تان، کسی که وضعیت شما را بهتر می‌داند و می‌تواند به شما کمک کند تصمیم بگیرید که آیا بایستی از غذاهای زیر پرهیز کنید یا نه:

• جویدن آدامس
• بلال
• نان برشته
• پاپ کورن
• سبزیجات خام
• آب نبات چسبنده
• گوشت سفت و چسبناک
• آجیل

جمع بندی

عادت به دندان مصنوعی چندین هفته طول می‌کشد و نیازمند تغییر موقتی در رژیم غذایی است. پس از قرار گرفتن دندان مصنوعی جدید، می‌توانید غذاهای نرم را بخورید، با پیروی از رژیم غذایی نرم و افزودن تدریجی غذاهای روزمره به برنامه غذایی خودتان، سازگاری به دندان مصنوعی را تسهیل نمایید. در دوره عادت به دندان مصنوعی، توجه به نحوه غذا خوردن مانند بریدن غذا به قطعات کوچک و هدفمند بودن نحوه جویدن، نیز می‌تواند به شما کمک کند.