صبح که برای انجام کارهای خود از خواب بیدار می‌شوید، ناگهان از خود میپرسید که چرا دندان‌هایم شب‌ها درد می‌کند و نتوانستم بخوابم؟ در پس این موضوع دلایل بسیاری می‌تواند وجود داشته باشد. هنگامی که برای خوابیدن تلاش می‌کنید بدنتان آگاه‌ تر و هوشیارتر از سایر مواقع است. این نخستین علت دندان درد در شب است که باعث می‌شود دندان‌های شما در شب‌ها بیشتر از سایر مواقع درد بگیرد. در واقع لفظ “بیشتر” در این جا صحیح نیست. در آرامش شب و عدم وجود عوامل حواس پرتی درد بیشتر احساس می‌شود. این مسئله کاملا مشابه با شنیدن کوچک‌ ترین صداها در سکوت شب است.

پس درد دندان در شب تنها یک توهم است؟ خیر، این نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر است. به همین دلیل قصد داریم برای برطرف کردن درد دندان به شما کمک کنیم. ابتدا دلایل مختلفی را برای دندان درد شبانه‌ تان توضیح خواهیم داد. سپس می‌توانید به کارهایی که شب گذشته انجام داده‌اید با دقت بیشتری نگاه کنید.

دلایل دندان درد در شب

یک دندان دردناک به راحتی خواب شما را به کابوس بدل می‌کند. دندان درد عارضه‌ای است که به خودی خود بروز نمی‌کند و دلایل مختلفی باعث آن می‌شوند. در ادامه رایج‌ترین مشکلاتی که موجبات دندان درد در شب را فراهم می‌کنند شرح خواهیم داد. همچنین سعی کرده‌ایم توضیح دهیم که این مشکلات در چه شرایطی رخ می‌دهند.

پوسیدگی، عفونت یا آبسه دندان

در برخی مواقع علت دندان درد در شب عفونت دندان یا آبسه لثه است. عفونت کردن دندان در شب به هیچ عنوان خبر خوبی نیست. همچنین اگر قبل از خواب خوراکی‌های اسیدی، سرد یا شیرینی جات استفاده کرده باشید به بدتر شدن وضعیت کمک کرده‌اید. آبسه یا عفونت دندان رایج‌ترین علت دندان درد در شب است.

تحلیل لثه

تحلیل لثه نیز می‌تواند یک موقعیت دردناک باشد. به ویژه در زمان خواب و در رختخواب وقتی که عروق خونی شما بیشتر خون به سر می‌رسانند. زمانی که دراز می‌کشید خون بیشتری به ناحیه‌ی سر وارد می‌شود که شرایط را سخت‌تر می‌کند. از دلایل تحلیل لثه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
• مسواک زدن به شکل نامناسب و تحت فشار
• بیماری لثه یا پریودنتیت
• استعمال دخانیات

دندان قروچه

دندان قروچه یا به عبارتی دیگر بروکسیسم، یکی دیگر از دلایل بسیار رایج بروز دندان درد است. دندان قروچه کردن به دندان‌های شما و ارگان‌های مرتبط آسیب می‌رساند. بیشتر افراد تا زمانی که دیگران به آنها نگویند، متوجه نمی‌شوند که در حال دندان قروچه هستند. اما ممکن است به دلیل درد ناشی از این کار نیمه شب بر اثر دندان درد از خواب بیدار شوند.
بروکسیم به معنای بیش‌کاری فک‌های شما در زمان خواب و سایش دندان‌ها بر روی یکدیگر است. اگر در نیمه شب یا صبح پس از بیدار شدن احساس دندان درد می‌کنید، ممکن است در خواب دندان قروچه می‌کرده‌اید.
تاثیرات دندان قروچه در طول روز هنگام جویدن خوراکی نیز احساس می‌شود. بروکسیم باعث حساس شدن دندان‌ها، احساس درد در ناحیه گوش و فک می‌گردد. ایجاد فشار بر دندان‌ها در واقع یک مشکل رایج است و به طور کلی در کودکان بیشتر از بزرگسالان گزارش می‌شود. در یک مطالعه انجام شده بر روی هزار نفر، تقریبا چهار نفر از هر ده نفر تجربه دندان قروچه در طول شب داشتند.

دلایل مختلفی موجب دندان قروچه می‌شوند که عبارتند از:

• استرس و اضطراب: استرس و اضطراب، یکی از دلایل رایج در بروز دندان درد است. دندان قروچه نشانه‌ای بر استرس و اضطراب افراد می‌باشد. از این رو بهتر است اضطراب و استرس‌های روزانه خود را با ورزش و در کنار خانواده بودن بر طرف کنید. کاهش استرس تاثیرات بسیار مثبتی بر خواب شما خواهد داشت و از دندان درد بر اثر دندان قروچه جلوگیری می‌کند.
• داروهای ضد افسردگی: این مشکل یکی از عوارض مصرف داروهای ضد افسردگی پس از ۳ تا ۴ هفته است. به ویژه بعد از مصرف داروهایی چون فلوکستین، سرترالین و ونلافاکسین احتمال عادت به دندان قروچه افزایش می‌یابد. با قطع مصرف داروهای این چنینی، این عادت به تدریج پس از ۳ تا ۴ هفته کاهش خواهد یافت.
• مصرف الکل، سیگار کشیدن و سایر مواد مخدر: استعمال دخانیات و مصرف الکل بر کیفیت خواب تاثیر می‌گذارند که ممکن است باعث دندان قروچه نیز شوند. مواد مخدر مانند کوکائین و اکستازی همچنین تاثیرات مشابهی خواهند داشت. مصرف بیش از حد کافئین هم احتمالا همین تاثیرات را به دنبال دارد.
• داشتن دندان شکسته: بروکسیم علاوه بر این که باعث دندان درد می‌شود موجب شکستن دندان نیز می‌گردد. همچنین دندان شکسته خود به تنهایی می‌تواند محرک عادت دندان قروچه باشد.
• اختلال مفصل گیجگاهی فکی: مفصلی که جمجمه و فک شما را به هم وصل می‌کند، طراحی خاصی دارند که به شما امکان می‌دهد فک خود را به هر جهتی حرکت دهید. سایر مفاصل بدن تنها در جهت بالا و پایین حرکت می‌کنند. اما مفصل فک حرکت در تمام جهات را امکانپذیر می‌کند. TMD یک مشکل عملکردی برای مفصل فک است و یکی از دلایل دندان قروچه به شمار می‌رود. این عارضه باعث درد در ناحیه صورت می‌گردد که ممکن است با درد دندان اشتباه گرفته شود.

عفونت سینوسی

عفونت سینوسی علایم بسیاری دارد. یکی از آنها احساس فشار بر روی دندان‌ها است که باعث دندان درد می‌شود. ممکن است در طول روز نشانه‌های عفونت را احساس نکنید. مانند عادت کردن است و تنها زمانی که سعی در استراحت دارید آن را احساس می‌کنید.

درد و فشاری که بر روی دندان‌هایتان احساس می‌کنید، الزاما به دلیل عفونت سینوسی نیست. عفونت سینوسی تنها بر روی دندان‌های بالایی که سینوس‌های شما در نزدیکی آن‌ها قرار دارند، تاثیر می‌گذارد. برای اطمینان از اینکه مشکل از دندان‌ها است یا عفونت سینوس‌ها، می‌توانید سایر علائم عفونت سینوسی را بررسی کنید. در ادامه برخی از علامت‌های عفونت سینوسی آمده است:

• احساس درد و فشار در ناحیه صورت(انتقال درد به سمت دندان‌ها)
• بوی بد دهان
• کاهش حس بویایی
• آبریزش بینی

اگر فکر می‌کنید عفونت سینوسی دارید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص صحیح و درمان مناسب انجام گیرد.

در ادامه شما را با چند راهکار ابتدایی و گیاهی برای کاهش درد آشنا خواهیم کرد. همچنین داروهای مسکنی که برای کاهش درد دندان موثر هستند را ذکر می‌کنیم. علاوه بر این گزینه‌های دیگری وجود دارند که در هنگام بروز درد دندان در شب می‌توانید انجام دهید. توجه داشته باشید که روش‌هایی که در ادامه معرفی می‌شوند برای افرادی که به تازگی ایمپلنت دندانی، استخراج دندان یا برخی از بازسازی‌های دندانی داشته‌اند توصیه نمی‌شوند. این راهکارها خطرناک هستند. از این رو سعی کنید به خودتان آسیب نرسانید.

راه‌حل‌های خانگی برای کاهش درد دندان در شب

همانطور که گفته شد علت دندان درد در شب موارد مختلفی از جمله عفونت، ترمیمات ناکامل، تراکم دندانی، درمان‌های نامناسب، فشار و تنش در دندان‌ها، درد عضلانی فک، عفونت سینوسی و… را ممکن است شامل شود. راه‌حل‌های کاهش درد شبانه دندان عبارتند از:

• استفاده از بالش: بالا نگه داشتن سر نسبت به بدن در هنگام خواب میزان جریان خون به دندان‌ها و سر را کاهش می‌دهد. از این رو درد را تسکین خواهد داد.
• استفاده از کمپرس سرد: قرار دادن یخ در اطراف دندان دردناک فشار خون را کاهش داده و کمی ایجاد بی‌حسی می‌کند.
• آب نمک غرغره کردن: آب نمک برای کاهش درد بسیار مفید است. برای این کار پیشنهاد می‌کنیم از آب گرم استفاده کنید. زیرا علاوه بر اینکه حساسیت دندان‌ها را تحریک نمی‌کند به حل شدن نمک در آب نیز کمک خواهد کرد. برای ساخت محلول آب نمک یک قاشق چایخوری نمک را به ۲۰۰ میلی‌لیتر آب اضافه کنید و آن را به مدت ۳۰ ثانیه هم بزنید تا نمک کاملا حل شود. سپس دهانتان را به مدت 1 تا 2 دقیقه با محلول آب نمک غرغره کنید و آبکشی نمایید.

گزینه‌های گیاهی

تسکین درد دندان با استفاده از گیاهان دارویی نتایج چندان پایداری ندارد. همچنین نمی‌توانید این روش‌ها را برای مدت زمان طولانی مورد استفاده قرار دهید. تنها به شما کمک می‌کنند شب را به صبح برسانید.

• نعناع
• زنجبیل
• گل بابونه

می‌توانید برخی گیاهان دارویی را دم کرده و به صورت چای مصرف کنید. همچنین قرار دادن گیاهان دارویی به همراه کیسه چای بر روی دندان بسیار موثر است. برخی از افراد آنها را می‌جوند و این کار را تسکین دهنده می‌دانند. این روش درمانی حتی به درمان لثه‌های خراشیده نیز کمک می‌کند.

داروهای کاهش درد

داروهای مسکن دندان ساده‌ ترین و سر راست‌ ترین روش برای از بین بردن احساس درد هستند.

• ایبوپروفن
• کتوپروفن
• پاراستامول

این داروها باید تنها با مقادیر تجویز شده یا توصیه شده توسط پزشک مصرف گردند. به طور کلی هر دارویی عوارض جانبی به دنبال دارد. از مهم‌ترین این عوارض می‌توان به واکنش‌های آلرژیک اشاره کرد. برای مثال ایبوپروفن برای افرادی که به آسم مبتلا هستند بسیار خطرناک است.

برخی از گزینه‌های کاهش دندان درد که خطرناک هستند

اکنون چند روش اضافی برای کاهش درد دندان‌هایتان ارائه می‌دهیم، اما استفاده طولانی‌مدت از آن‌ها را توصیه نمی‌کنیم. زیرا باعث فرسایش مینای دندان شما شده و شرایط را بدتر می‌کنند.

• روغن میخک: روغن میخک به راحتی درد دندان را کاهش می‌دهد، اما روشی ایمن است؟ مصرف طولانی مدت آن بسیار خطرناک است. زیرا به مرور زمان لثه را ساییده و به آن آسیب می‌رساند. با این حال می‌توانید از روغن میخک برای گذراندن شب تا صبح استفاده کنید. روغن میخک تنها برای بزرگسالان توصیه می‌شود و اجازه ندهید کودکان از آن استفاده کنند.
• الکل: مانند روغن میخک، الکل هم لثه را خراب می‌کند. اما تاثیر بی‌حس کننده قوی بر روی از بین بردن دندان درد دارد. این کار می‌تواند برای یک یا دو شب به شما کمک کند تا به راحتی بخوابید. توجه داشته باشید نیازی به بلعیدن آن نیست. فقط کافیست با استفاده از نوشیدنی‌های حاوی الکل به مدت 1 تا 2 دقیقه غرغره کنید.
• پراکسید هیدروژن و عسل: اگر از روش غرغره آب نمک راضی نیستید، می‌توانید از کمی پراکسید هیدروژن یا عسل استفاده کنید. این روش چندان توصیه نمی‌شود، به ویژه برای کودکان، اما صرفا جهت اطلاع آن را معرفی می‌کنیم. هرگز و هرگز محلول پراکسید هیدروژن را نبلعید و فقط آن را غرغره کنید.

راه‌حل‌های بلندمدت درمان درد دندان

اگر به دنبال یک راه‌حل دائمی برای درد دندان شبانه خود هستید، بهتر است به دندانپزشکی مراجعه کنید. برای یافتن علت دندان درد در شب بهتر است با یک دندانپزشک ملاقات کنید. به یاد داشته باشید به دندانپزشک خود اعلام کنید که چه تلاش‌هایی برای کاهش درد انجام داده‌اید و چه داروهایی مصرف کرده‌اید.

حال فرض می‌کنیم که یکی از روش‌های یاد شده به کاهش درد دندان شما کمک کرده و می‌خواهید به تخت خود بازگردید و بخوابید. ما می‌توانیم به شما کمک کنیم تا سریع‌تر و راحت‌تر بخوابید. از آنجا که درد دندان کاهش یافته و خسته‌اید، طبیعتا باید سریع‌تر بخواب بروید. در ادامه چند راهکار برای بهتر خوابیدن ارائه خواهیم کرد.

• خاموش کردن و دور کردن هر دستگاهی که ایجاد صدا می‌کند.
• یک دوش آب گرم بگیرید.
• مطالعه کتاب یا مجله به شما کمک می‌کند که سریع‌تر بخوابید و از خواب با کیفیتی برخوردار شوید.

مطمئنا یکی از این روش‌ها به شما کمک خواهد کرد تا سریع‌تر بخواب بروید.